Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2013/1009 Esas 2013/6709 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
15. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/1009
Karar No: 2013/6709

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2013/1009 Esas 2013/6709 Karar Sayılı İlamı

15. Hukuk Dairesi         2013/1009 E.  ,  2013/6709 K.

    "İçtihat Metni"


    Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi


    Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiş, davalılar ... ve ... vekili tarafından duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacılar vekili ile davalılar ... ve ... vekili gelmedi. Diğer davalı vekili Avukat ...... .... ....geldi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalı ........Şti. avukatı dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
    - K A R A R -

    Uyuşmazlık eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı ... iş sahibi/keşideci, davacı ... iş sahibi vekili/lehtar, davalı ... yüklenici/ciranta, davalı ... yüklenici, davalı şirket de hamil sıfatlarını taşımaktadır.
    Davada, davalılar ... ve ..."un ....2008 günlü sözleşme ile iki blok inşaatın PVC ve ısı cam işlerini 100.000,00 TL götürü bedelle üstlendikleri, iş bedeline karşılık keşideci davacı ... tarafından diğer davacı ... lehtar gösterilerek toplam 100.000,00 TL bedelli ... adet senet düzenlendiği ve bu senetlerin davacı lehtar tarafından ciro edilerek davalı yüklenici ..."a teslim edildiği, bu kişi tarafından da diğer davalı şirkete ciro edildiği, davalı yüklenicilerin üstlendikleri işi ifa etmemeleri nedeniyle sözleşmenin ....02.2009 tarihli ihtarla feshedilerek senetlerin iadesinin istendiği, ihtar sonrası yapılan görüşmeler sonucunda davalı yüklenicilerin sözleşmenin arka sayfasına düşülen ....03.2009 tarihli şerhle anlaşmaların feshedildiğini ve aldıkları senetleri iade edeceklerini kabul ve taahhüt ettikleri, bu taahhüt uyarınca 30.01.2010 vade tarihli ....000,00 TL ve 28.02.2010 vade tarihli ....000,00 TL meblağlı iki adet senedin davalılarca iade edildiği, kalan 80.000,00 TL tutarlı ... adet senedin ise iade edilmediği, bu senetlerden 30.03.2009 vadeli ....000,00 TL, 30.04.2009 vadeli ....000,00 TL, 30.05.2009 vadeli ....000,00 TL, 30.06.2009 vadeli ....000,00 TL, 30.07.2009 vadeli ....000,00 TL (toplam 30.000,00 TL) meblağlı ... adet senedin son hamil olan davalı şirkete ödendiği, davalı şirketin 30.08.2009 vadeli ....000,00 TL ve 30.09.2009 vadeli ....000,00 TL (toplam ....000,00 TL) meblağlı iki senedi ... .... İcra Müdürlüğü’nün 2009/25454 sayılı dosyası ile, 30...2009 vadeli ....000,00 TL meblağlı senedi de ...

    .... İcra Müdürlüğü’nün 2009/25428 sayılı dosyası ile takibe koyduğu, 30...2009 vadeli ....000,00 TL ve 30...2009 vadeli ....000,00 TL (toplam ....000,00 TL) meblağlı iki senedi ise takibe koymayıp yedinde tuttuğu, davalı şirket ile davalı yükleniciler arasında üretici - bayi ilişkisi bulunduğu, bu ilişki nedeniyle davalı şirketin senetlerin karşılıksız olduğunu bildiği ve borçlunun zararına iktisap ettiği iddia edilerek icra takibine konulan 30.000,00 TL meblağlı üç adet senet ile icra takibine konulmayan ....000,00 TL meblağlı iki adet senetten dolayı (toplam 50.000,00 TL) borçlu bulunulmadığının tespiti, senetlerin ve icra takiplerinin iptali, en az %40 oranında kötü niyet tazminatının tahsili istenmiştir.
    Davacılar vekili ....2011 günlü dilekçesinde; ....02.2010 tarihli protokol gereği, ... .... İcra Müdürlüğü’nün 2009/25428 sayılı dosyasına konu borcu ....925.00 TL olarak, takibe konulmamış olan iki adet senedi de ....000,00 TL olarak ödediğini belirterek toplam 31.295,00 TL alacağın davalı şirketten istirdadını istemiş, ... .... İcra Müdürlüğü’nün 2009/25454 sayılı dosyasına konu borç bakımından ise menfi tespit istemini sürdürmüştür.
    Davalı şirket cevabında, eser sözleşmesinin tarafı olmadıklarını, senetleri bayileri olan davalı ... Durmuştan ciro yoluyla iktisap ettiklerini, davalı ciranta ile davacılar arasındaki ilişkileri bilmeleri mümkün olmadığından iyi niyetli bulunduklarını savunarak davanın reddini ve %40 "dan az olmamak üzere tazminata hükmedilmesini istemiştir.
    Davalı yükleniciler cevabında, davacılardan ..."ın mülk sahibi olduğunu, dava konusu inşaatın PVC işleriyle ilgili olarak önce dava dışı Osman Şentürk"le ....03.2008 tarihli, sonra Yıldız İnşaat"la bila tarihli, son olarak da davacılardan ..."le ....2008 tarihli sözleşmeler akdettiklerini, bu sözleşmeler uyarınca işin %85"ini tamamladıklarını, davacıların ....02.2009 tarihli ihtarla sözleşmeyi feshetmeleri üzerine taraflar arasında ....03.2009 tarihli “Fesihname ve İade Taahhüdü” başlıklı protokol düzenlendiğini, bu protokolle ....2008 tarihli anlaşmanın kısmi ifa ile feshedildiğini, yapılan imalatın bedelinin 60.000,00 TL kabul edilerek bu miktar senedin uhdelerinde kalacağının, ödemeleri müteakip bu miktarın üzerindeki senetlerin ise iade edileceğinin kararlaştırıldığını, bu şekilde hesaplaşıldığını, davacıların ödemede bulunmayarak taahhütlerini ihlal ettiklerini, bu nedenle maddi manevi zarara uğradıklarını savunarak davanın reddine ve %40 "dan az olmamak üzere kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemişlerdir.
    Mahkemece, sözleşmenin arka sayfasına yazılan ve altı davalılarca imzalanan ....03.2009 tarihli şerhe göre dava konusu senetlerin davacılara iade edilmesi gerektiği, davalı şirketin senetleri bayisi olan diğer davalı ..."tan ciro yoluyla iktisap ettiği, senetlerin karşılıksız kaldığını bilmekte olup bile bile borçlunun zararına iktisap ettiği gerekçeleri dava kabul edilmiş ve %40 kötü niyet tazminatına karar verilmiştir.
    Karar davalı şirket vekili ile davalılar ... ve ... vekillerince temyiz edilmiştir.
    ...- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
    ...-.................., ................, ..... ada, ... parsel üzerindeki ......blokların PVC kapı, pencere ve ısı cam işlerinin 100.000,00 TL götürü bedelle yapımı konusunda davacı ... (iş sahibi) ile davalılar ... ve ... (yükleniciler) arasında ....2008 tarihli eser sözleşmesi imzalandığı, iş bedeline

    karşılık davacı ... ....... tarafından 30.03.2009 tarihinden başlayıp 28.02.2010 tarihinde sona eren vadelerle toplam 100.000,00 TL bedelli ... adet bono düzenlendiği, bu bonoların diğer davacı ... (lehtar) tarafından ciro edilerek davalı ..."a (yüklenici), bu kişi tarafından da ciro edilerek davalı şirkete (hamil) verildiği yanlar arasında çekişmeli değildir.
    Çekişme, davacı ..."e vekaleten diğer davacı ... ile davalılar ... ve Sebahatttin Durmuş arasında düzenlenen ....03.2009 tarihli “Fesihname ve İade Taahhüdü” başlıklı hesaplaşma protokolünden, ....2008 tarihli sözleşmenin arka sayfasına el yazısıyla yazılan ve altı davalılar ... ile ... tarafından imzalanan ....03.2009 tarihli yazıyla dönülüp dönülmediği, sonucuna göre dava konusu senetlerin davacılara iadesi gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
    ....03.2009 tarihli “Fesihname ve İade Taahhüdü” başlıklı hesaplaşma protokolünde; ....2008 günlü anlaşmanın kısmi ifa ile feshedildiği, yapılan imalatın bedelinin 60.000,00 TL kabul edilerek bu bedele karşılık mart, nisan, mayıs, haziran, ağustos, eylül, ekim, kasım 2009 vadeli ... adet senedin davalı yüklenicilerde kalacağı, 30.07.2009 ve 30...2009 vadeli ... adet senedin davacılara iade edileceği, 30.01.2010 ve 28.02.2010 vadeli ... adet senedin ise iade edilmiş olduğu, ayrıca daha önceden aynı işle ilgili olarak dava dışı .......ve ...... tarafından davalı yüklenicilere verilen senetlerin de iade edileceği kararlaştırılmıştır.
    Sözleşme arkasına el yazıyla yazılan ve altı davalı yüklenicilerce imzalanan ....03.2009 tarihli yazıda ise, akde konu yerle ilgili tüm anlaşmaların iptâl edildiği belirtilerek önceki anlaşmalar gereği verilen senetlerin iade edileceği taahhüt edilmiştir.
    Davacı ... ....04.2011 günlü oturumdaki imzalı beyanında, ....03.2009 tarihli “Fesihname ve İade Taahhüdü” başlıklı belgedeki imzanın kendisine ait olduğunu kabul etmiş, ancak bu belgenin sözleşme arkasına yazılan ....03.2009 tarihli yazıyla iptal edilerek senetlerin tamamının iade edileceğinin taahhüt edildiğini ileri sürmüştür. Ancak ....03.2009 tarihli yazı içeriğinden ....03.2009 tarihli “Fesihname ve İade Taahhüdü” başlıklı hesaplaşma protokolünden dönüldüğü ve yeniden hesaplaşma yapıldığı sonucu çıkmamaktadır. Şöyle ki, ....03.2009 tarihli yazıda, ....03.2009 tarihli hesaplaşma protokolünden dönüldüğüne dair açık bir ifade yer almamaktadır. Aynı yazıda davalı yüklenicilerin, hiçbir imalat yapmadıklarına, yaptıkları imalat için bedel talep etmeyeceklerine, ya da yaptıkları imalatın bedelini tahsil ettiklerinden bakiye alacakları bulunmadığına dair bir kabulleri de bulunmamaktadır. Yazıda, önceki anlaşmalar gereğince verilen senetlerin iade edileceği belirtilmiş, ancak “önceki anlaşmalar” tabiriyle dava dışı Osman Şentürk ve Yıldız İnşaat"la yapılan anlaşmaların mı, davacılarla yapılan anlaşmaların mı, yoksa her üçünü de kapsayacak şekilde tüm anlaşmaların mı kastedildiği, yine iadenin tüm senetleri kapsayacak şekilde tamamen mi, yoksa kısmen mi olacağı açıklanmamış, iade edilecek senetler tarihleri ve miktarları gösterilerek sayılmamıştır. Bu haliyle ....03.2009 tarihli yazı daha ziyade, ....03.2009 tarihli “Fesihname ve İade Taahhüdü” başlıklı protokolle yapılan feshi ve bu protokol uyarınca yapılacak senet iadelerini kuvvetlendirmek ve teyit etmek amacıyla verilmiş bir ek taahhüt niteliği taşımaktadır. Tüm bu sebeplerle, ....03.2009 tarihli yazı ile ....03.2009 tarihli hesaplaşma protokolünden dönüldüğü ve yeni bir hesaplaşma yapıldığı kabul edilemeyeceğinden, taraflar arasındaki uyuşmazlığın ....03.2009 tarihli “Fesihname ve İade Taahhüdü” başlıklı hesaplaşma protokolü hükümlerine göre çözülmesi gerekir.

    Davanın konusunu, ... .... İcra Müdürlüğü’nün 2009/25454 sayılı dosyasına konu 30.08.2009 vadeli ....000,00 TL ve 30.09.2009 vadeli ....000,00 TL; ... .... İcra Müdürlüğü’nün 2009/25428 sayılı dosyasına konu 30...2009 vadeli ....000,00 TL; icra takibine konulmamış olan 30...2009 vadeli ....000,00 TL ve 30...2009 vadeli ....000,00 TL meblağlı ... adet senet oluşturmaktadır. Davada, 30.08.2009 ve 30.09.2009 vade tarihli senetler için menfi tespit istenmiş, 30...2009, 30...2009 ve 30...2009 tarihli senetler içinse menfi tespit istemi istirdada dönüştürülmüştür.
    Dava konusu senetlerden 30.08.2009, 30.09.2009, 30...2009 ve 30...2009 vade tarihli ... adet senet, ....03.2009 tarihli “Fesihname ve İade Taahhüdü” başlıklı hesaplaşma protokolünde, davacılarca kabul edilen 60.000,00 TL."lik imalât bedeli karşılığı davalı yüklenicilerde kalacak senetler arasında sayılmıştır. Protokol gereği davalı yükleniciler, bu senetleri iade ile yükümlü olmayıp bedelini talep etmekte haklıdırlar. Davacılar, protokolle kabul edilen 60.000,00 TL imalat bedelini davalı yüklenicilere haricen ödediklerini ve ödeme nedeniyle senetlerin bedelsiz kaldığını yasal delillerle ispat etmedikçe bu senetlere yönelik menfi tespit ve istirdat isteminin reddi gerekir.
    30...2009 vadeli senede gelince; bu senet, yukarıda sözü edilen protokolde davacılara iadesi gereken senetler arasında sayılmıştır. Protokol uyarınca davalı yükleniciler bu senedi iade ile yükümlü bulunduklarından ve senedi iktisap ederken karşılıksız olduğunu bile bile borçlunun zararına hareket ettiğinin kanıtlanması nedeniyle bedelsizlik defi TTK"nın 599/I. maddesi gereğince davalı şirkete karşı da ileri sürülebileceğinden bu senetle ilgili menfi tespit ve istirdat isteminin kabulü, senet icra takibine konulmadığından ve icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmediğinden koşulları oluşmayan tazminat talebinin ise İİK"nın 72. maddesi uyarınca reddi gerekir.
    Mahkemece, ....03.2009 tarihli hesaplaşma protokolü dikkate alınmayarak ve ....03.2009 tarihli taahhüd hatalı yorumlanarak davanın yazılı şekilde tamamen kabulü doğru olmadığı gibi, borçlu olunmadığına karar verilen senetler ile istirdadına karar verilen miktarın hüküm fıkrasında gösterilmemesi de HMK"nın 297/.... maddesine aykırı olup, kararın bozulması gerekmiştir.
    SONUÇ: Yukarıda .... bentte yazılı nedenlerle davalıların sair temyiz itirazlarının reddine, .... bent uyarınca kararın temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, 990,00 TL duruşma vekillik ücretinin davacılardan alınarak ... duruşmasında vekille temsil olunan davalı şirkete verilmesine, davalılar ... ve ... ... duruşmasında vekille temsil edilmediğinden yararlarına vekâlet ücreti verilmesine yer olmadığına, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine,....2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.


    Hemen Ara