Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/2742 Esas 2022/3658 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı vekili, ortaklığın giderilmesi talebiyle dava açtı. Mahkeme dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verdi. Davalı Hazine vekili ise davanın reddedilmesini savundu ve karara itiraz etti. Yapılan yargılamaya ve delillere dayanarak, dava reddedilmesi talepleri dışında diğer itirazların reddedilmesine karar verildi. Ortaklığın giderilmesi davasında, taraflar arasında 'kazanan' ve 'kaybeden' taraflar olmadığından, yargılama giderleri ve vekâlet ücreti tarafların oranında paylaşılmalıdır. Karar ve ilam harcı ise taşınmazın satış bedeli üzerinden hesaplanmalı ve tarafların payları oranında tahsil edilmelidir. Hazine'nin paydaşlar arasında bulunması durumunda, Harçlar Kanunu'na göre Hazine harçtan muaf olduğundan bu husus dikkate alınmalıdır. Ancak, mahkeme harç alımında bir hatalı işlem yapmıştır ve Hazine'nin harç ödemesi gerekmeyen bir paydaş olduğu unutulmuştur. Bu nedenle, hüküm sonucunun düzeltilerek onaylanmasına karar verilmiştir. 492 sayılı Harçlar Kanunu'na göre taşınmazın satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında harç alınması gerekmekte olup, Hazine'nin payına düşen harç miktarı ile peşin harç çıkarıldıktan sonra kalan harcın Hazine dışındaki paydaşlardan tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki payları oranında alınması gerekmektedir.

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 02/09/2014 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27/05/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, dava konusu 1210 ada 3 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Hazine vekili, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı Hazine vekili temyiz etmiştir.
1) Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı Hazine vekilinin aşağıdaki (2) numaralı bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2) Davalı Hazine vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalar olup, sonuçta kazanan ve kaybeden taraftan söz edilemeyeceğinden yargılama giderleri ve vekalet ücretinin taraflara payları oranında yükletilmesi; karar ve ilam harcının ise dava konusu taşınmazın satış bedeli üzerinden hesap edilip taraflardan payları oranında tahsiline karar verilmesi gerekir.
Taraflar arasında Hazine'nin bulunması halinde ise; 492 sayılı Harçlar Kanununun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan bu hususun göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Somut olaya gelince; mahkemece ortaklığın giderilmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamakla birlikte dava konusu taşınmazda hissedar olan Hazine'nin 492 sayılı Harçlar Kanununun 13/j maddesi gereğince harçtan muaf olduğu halde satış bedeli üzerinden alınması gereken binde 11,38 oranındaki harçtan yükümlü tutulması doğru görülmemiştir. Ne var ki, anılan husus kararın bozulmasını gerektirmiş ise de yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) numaralı bent uyarınca davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, hüküm sonucunun 3 numaralı bendinin hükümden çıkarılarak yerine, “492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca taşınmazın satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında harç alınmasına, Hazine harçtan muaf olduğundan Hazinenin payına düşen harç miktarı ile peşin harç çıkarıldıktan sonra kalan harcın Hazine dışındaki paydaşlardan tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki payları oranında alınmasına” cümlesinin yazılmasına, hükmün Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438/7. maddesi gereğince DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, 23.05.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.