Esas No: 2012/1871
Karar No: 2012/7003
Karar Tarihi: 12.11.2012
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2012/1871 Esas 2012/7003 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, İİK’nın 72. maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup; davacıların davalıya borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davacı ... Ltd.Şti’nin davasının aktif husumet yönünden reddine, diğer davacı şirketin davasının kabulüne karar verilmiş, verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ... Kumlama Ltd.Şti. ile davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı ... Ltd.Şti. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
31.12.2009 keşide tarihli 7.000,00 TL bedelli, 30.01.2010 keşide tarihli 7.000,00 TL ve 28.02.2010 keşide tarihli 8.000,00 TL bedelli ve muhatabı, ... Bankası ... Sanayi Şubesi Müdürlüğü olan çekleri, davacılardan ... Makine Kumlama ve Boya Nakliye Sanayi Ticaret Limited Şirketi keşide etmiştir. Bu çeklerin ilk hamili ise diğer davacı şirket olup; onun cirosu ile çekler, davalı şirkete ciro yoluyla devir olunmuştur. Mahkemece, davacı ... Ltd.Şti ile davalı arasındaki eser sözleşmesinin iş sahibi anılan şirket tarafından fesih olunması ve işin yapılmaması sebebiyle davalı yüklenici şirkete iş bedeline mahsuben verilen çeklerin bedelsiz kaldığı kabul edilerek; çeklerden ötürü davacı iş sahibi şirketin davalıya borçlu olmadığının tespitine ve ödenen çek bedellerinin ve ayrıca takip giderlerinin tahsiline karar verilmiş; keşideci davacı şirket yönünden ise, aktif taraf ehliyetinin bulunmaması sebebi ile davasının reddine karar verilmiştir.
Oysa, çeklerin keşidecisi olan davacı şirketin, çeklerden ötürü somut olayda uygulanması gereken 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 644, 696 ve 722. maddeleri hükümleri gereğince, çek hamillerine karşı sorumluluğu bulunmaktadır. Bilindiği üzere, davacı ya da davacıların dava haklarına sahip olmaları yeterli değildir. Davanın açılmasında hukuki bir yararın bulunması da gerekir. Hukuki yarar, olumsuz dava koşulu olup, yargılamanın her aşamasında mahkemece doğrudan gözetilir. Davacının, hukuksal korunması hakkında mahkemenin kararına ihtiyaç varsa, davada hukuki yararının varlığı da kabul edilir. Hukuki yarara, hukuki korunma ihtiyacı da denir. Bu yasal nedenle, çeklerden ötürü sorumluluğunun bulunmadığını ileri sürdüğü kimselere karşı keşidecinin açmış olduğu menfi tespit davasında, hukuksal yararının bulunduğu kuşkusuzdur. Somut olayda da; çekin ilk hamili davalıya karşı çeklerden ötürü sorumlu bulunmadığına mahkemece karar verilmiş olduğuna göre; davacı keşideci ... Ltd.Şt"nin de davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekirken mahkemece, yerinde olmayan gerekçelerle bu davacının davasının reddine karar verilmesi doğru olmamış ve kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda 1.bentte belirtilen nedenlerle davacı ... Kumlama Ltd.Şti. vekili ile davalı şirket vekilinin tüm itirazlarının reddine, 2.bentte açıklanan nedenlerle davacı ... Makine Ltd.Şti vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne ve kararın bu davacı lehine BOZULMASINA, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 980,10 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı ... A.Ş’den alınmasına, 12.11.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.