15. Hukuk Dairesi 2012/3215 E. , 2012/6575 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl dava kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil, bu mümkün olmadığı takdirde eksik yapılan dairelerin bedelinin tahsili, birleşen dava ise kira tazminatı istemlerine ilişkin olup mahkemece her iki davanın reddine dair verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Davacı kooperatifçe açılan birleşen davada, davalı yüklenici kooperatif tarafından bağımsız bölümlerin süresinde bitirilemediği belirtilerek, sözleşmenin 7/f maddesi gereğince her daire için aylık 500,00 ABD doları kira bedeli ödenmesi kararlaştırıldığından, 26 daire için binanın bitmesi gereken 04.04.1999 tarihinden dava tarihine kadar fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100.000,00 TL kira bedelinin davalıdan tahsili istenilmiştir.
Mahkemece inşaat yapılan bölgede 17.08.1999 tarihinde meydana gelen deprem nedeniyle inşaatlardaki durmanın, mevzuat ve plan değişikliklerinin tarafların iradelerini aşan zorunlu fiili ve hukuki mücbir sebep olduğu, mücbir sebep nedeniyle sözleşmedeki cezai şart niteliğindeki kira taleplerinin ve daire bedeli taleplerinin yerinde olmadığı, davalının inşaatı mücbir sebep nedeniyle ikinci iş programında uygun sürede ve ruhsatına uygun vasıfta tamamlamış olmakla ortada eksik ve geç teslimden söz edilemeyeceği gerekçesi ile her iki davanın da reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen ... 4.Noterliği"nin 04.08.1997 tarih ve 38260 yevmiye sayılı Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat
Sözleşmesi uyarınca İstanbul ili ... ilçesi Gürpınar beldesi 636 ada 8 parsel üzerinde 1 nolu blokta 64 daireden oluşan inşaat yapılması, bağımsız bölümlerin %40"ının davacı kooperatife, %60"ının ise davalı yüklenici kooperatife ait olması, çift katlardaki toplam 26 adet bağımsız bölümün davacı kooperatife ait olması, inşaatın yer tesliminden itibaren 48 ayda anahtar teslimi olarak tamamlanması, bu sürede bitirilemezse beher daire için aylık 500,00 ABD doları kira bedeli ödenmesi kararlaştırılmıştır. Yapı ruhsatı 08.04.1997 tarihinde alınmış, 17.08.1999 tarihinde ise deprem meydana gelmiştir. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı"nın 23.08.1999 tarihli genelgesi ile her türlü inşai faaliyetin durdurulduğu, 15.10.1999 tarihli genelge ile de sözü edilen genelgenin iptal edilerek çalışmaya engel bir durumun kalmadığı, Gürpınar Belediyesi"nce bölgeye ait jeolojik, jeoteknik etüt raporları hazırlatılarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı"nca 14.08.2000 tarihinde onaylatıldığı, 06.10.2000 onay tarihli revize imar planları yapılarak uygulamaya konulduğu ve mevcut yapıların bulunduğu seviyede korunması nedeniyle dava konusu yapının da 12 katla sınırlandırılmış olduğu anlaşılmaktadır. Taraflar arasında düzenlenen tarihsiz ve adî yazılı Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi başlıklı ek sözleşme ile, 04.08.1997 tarihli sözleşmedeki tüm hak ve yükümlülükler saklı kalmak kaydı ile, yüklenici SS ... Konut Yapı Kooperatifi tarafından işlerin süresinde tamamlanamadığı için 01.02.2002 tarihinden itibaren yüklenici kooperatife 20 aylık ek süre verilerek 30.09.2003 tarihine kadar yeni bir iş programı belirlenmiştir. ... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2006/15 D.iş sayılı dosyası ile yaptırılan tespit sonucu alınan bilirkişi raporunda binanın projesine göre 4 kat eksik yapıldığı belirtilmiştir. Taraflar arasında 19 adet bağımsız bölümün teslim edildiğine ilişkin tarihsiz tutanak düzenlenmiş olup teslim tarihi belirtilmemiştir. Davacı vekili 14.05.2008 tarihli duruşmadaki beyanında dairelerin davacıya 7-8 ay önce teslim edildiğini, davalı yüklenici ise inşaatların 03.08.2001 tarihinde teslim edildiğini savunmaktadır. Binaya ait yapı kullanma izin belgesi bulunmamaktadır.
Şu halde mahkemece yapılacak iş, deprem sonrası yeni imar durumuna göre davacıya verilmesi gereken 20 adet dairenin ek sözleşmeye göre teslimi gereken 30.09.2003 tarihinden dava tarihine kadar geçen süre için 04.08.1997 tarihli sözleşmenin 7/f maddesinde belirtilen aylık 500,00 ABD doları üzerinden kira tazminatına hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, kararın açıklanan sebeplerle bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 18.10.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.