Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/2673 Esas 2022/5972 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi tarafından bozulan bir karar üzerine yapılan yeniden yargılamada vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespiti için verilen hüküm, mirasbırakanın yerleşim yeri konusunda çelişki bulunduğu gerekçesiyle mirasçıların temyizi üzerine Yargıtay tarafından bozulmuştur. Vasiyetnamelerin tesliminden bir ay sonra mirasbırakanın yerleşim yeri Sulh Hakimi tarafından açılması gerektiği Kesin Yetki Kuralı'nın bulunduğu Türk Medeni Kanunu'nun 596. maddesinde belirtilmiştir. İki karar arasındaki çelişkinin giderilmemesi nedeniyle kararın bozulması gerektiği tespit edilmiştir. Kanun maddelerinin detaylı şekilde açıklanması istendiği için; vasiyetnamelerin açılıp okunması işlemi için \"Kesin Yetki Kuralı\" olarak adlandırılan Türk Medeni Kanunu'nun 596. maddesi kullanılır.

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Edremit Cumhuriyet Başsavcılığının 24/07/2015 tarihli ihbar yoluyla vasiyetnamenin açılması talebi üzerine yapılan yargılama sonunda; vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine yönelik hükmün Yargıtay 3. Hukuk Dairesi tarafından bozulması üzerine, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine dair verilen 24/10/2019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi mirasçılar ... ve ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R

Dava, vasiyetnamenin açılıp okunması isteğine ilişkindir.
Edremit Cumhuriyet Başsavcılığı Muhabere Bürosu aracılığı ile ihbarda bulunularak vasiyet eden ...'ün Edremit 2. Noterliği aracılığı ile tanzim ettiği 26/02/2015 tarih ve 968 yevmiye numaralı vasiyetname mahkemeye gönderilmiş ve gereğinin yapılması talep edilmiştir.
Mahkemece, vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine karar verilmiştir.
Hükmün mirasçılar ... ve ... vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 06.04.2018 tarih ve 2016/20764 Esas, 2018/3633 Karar sayılı ilamı ile “yasal mirasçılar Turgay ve ..., vermiş oldukları 03.12.2015 tarihli dilekçe ile mirasbırakanın yerleşim yerinin Yenice İlçesi ... Köyü olduğunu ileri sürerek, yetkisizlik kararı verilmesini talep etmişlerdir. Hal böyle olunca, mahkemece; mirasbırakan ...'ün ölüm tarihindeki yerleşim yeri adresinin usulünce araştırılması ve ulaşılacak sonuca göre davanın esası hakkında karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine karar verilmiştir.
Hükmü, mirasçılar ... ve ... vekili temyiz etmişlerdir.
Bilindiği üzere vasiyetnameler, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın, tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri Sulh Hakimi tarafından açılır. "Kesin yetki" kuralı içeren TMK'nın 596. maddesinde açıkça vasiyetnamenin "Mirasbırakanın yerleşim yeri Sulh Hakimi" tarafından açılacağı belirtilmiştir. Kesin yetki kuralı ilgili tarafından ileri sürülmese bile davanın her aşamasında mahkeme tarafından gözetilmelidir.
Somut olaya gelince; mirasbırakan ...'ün ölüm tarihindeki yerleşim yeri adresinin usulünce araştırılması hususu bozma ilamında belirtilmesine ve mahkemece bozma ilamına uyulmasına rağmen, bozma gereklerinin tamamen yerine getirildiği söylenemez. Mirasçı ... duruşmadaki beyanlarında, mirasbırakan ...'ün Edremit ilçesinde yanında vefat ettiğini ve ölmeden önce yaklaşık on yıl yanında yaşadığını belirtmiş; Edremit İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından gönderilen müzekkere cevabında ise mirasbırakanın ölmeden önce kızı ... ile birlikte Edremit'de ikamet ettiği bildirilmiştir. Mahkemece yapılan bu araştırma ile mirasbırakanın yerleşim yerinin Edremit olduğu belirlenerek vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine karar verilmiş ise de; Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nin 06.07.2020 tarih, 2019/1300 Esas, 2020/653 Karar sayılı vasiyetnamenin iptali konulu kararında, mirasbırakanın yerleşim yerinin Yenice/Çanakkale olduğu tespit edilmiş ve anılan karar Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin onama ilamıyla kesinleşmiştir. Bu haliyle iki karar arasında çelişki bulunmaktadır. Mahkemece iki karar arasındaki çelişki giderilmeden hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle mirasçılar ... ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine,17.10.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.