Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/5379 Esas 2022/6242 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar, mirasçılarından satın aldıkları taşınmazlardaki miras paylarının iptali ve kendi hisselerinin tapuya kaydı ve tescili için davalılar aleyhine tapu iptali ve tescil davası açmıştır. İlk derece mahkemesi, harici satışın geçersiz olduğunu belirterek davayı reddetmiştir. Ancak istinaf mahkemesi, mirasçılar arasındaki sözleşmelerin yazılı şekle bağlı olduğunu ve davacıların dayandığı sözleşmenin kanuna uygun olduğunu belirterek davacıların talebinin kabul edilmesine karar vermiştir. Temyiz eden davalı vekili ise sözleşmenin aslının ibraz edilmediğini ve fotokopiye dayalı hüküm kurulamayacağını belirterek hüküm bozulmasını talep etmiştir. Yargıtay, belgenin aslının ibraz edilmediği durumlarda mahkemenin yasal düzenlemelere uygun hareket etmesi gerektiğini ve bu nedenle aslı ibraz edilmeyen belgeye itibar edilerek hüküm kurulamayacağını belirterek hükmün bozulmasına karar vermiştir.
Kanun maddeleri:
- Türk Medeni Kanunu (TMK) 677/1
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) 216, 219/1, 220/1, 220/3
- Tapu Kanunu 2644/26
- Türk Borçlar Kanunu 237
- Noterlik Kanunu 89

MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 27/03/2017 tarihinde verilen dilekçeyle tapu iptali ve tescil talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 01/10/2020 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davacılar vekili tarafından talep edilmiştir. Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne dair verilen kararın Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne, duruşma isteminin değerden reddine karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.
KARAR
Davacılar, murisleri ... ...’nın 08.10.2001 tarihli köy senedi ile 651,652 ve 578 parsel sayılı taşınmazlardaki miras paylarını ... ve ... ...’dan satın aldığını, ... ... kendi rızası ile tapuda iş bu dava konusu yerlerdeki hisselerini ... ...'nın mirasçılarına devretmesine karşın sözleşmenin diğer tarafı ... sağlığında bu devri yapmadığı, vefatından sonra tüm ısrarlara rağmen mirasçıların bu tapu devrini yapmaktan kaçındıklarını, ... ilçesi, ... ... Köyü 21 pafta 652 parsel, ... ilçesi, ... ... Köyü 21 pafta 651 parsel, ... ilçesi, ... ... Köyü 18 pafta 578 parsel sayılı taşınmazların davacıların hisselerinin iptali ile miras hisseleri oranında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemişlerdir.
Bir kısım davalılar, davanın reddini savunmuştur.
... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01/10/2020 tarih ve 2017/104 Esas, 2020/173 sayılı Kararı ile Türk Medeni Kanununun 706, 2644 sayılı Tapu Kanununun 26, Türk Borçlar Kanununun 237. maddesi ile Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca taşınmazların satışına ilişkin sözleşmelerin geçerliliği resmi şekil şartına bağlı olduğu ve harici satışın geçersiz olduğundan bahisle davanın reddine karar vermiştir.
Davacı vekili hükme karşı istinaf isteminde bulunmuştur.
Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi tarafından yapılan inceleme sonucunda "4721 s. TMK'nun 677. maddesi gereğince terekenin tamamı veya bir kısmı üzerinde miras payının devri konusunda mirasçılar arasında yapılan sözleşmelerin geçerliliği yazılı şekle bağlı olduğundan ve yine davacı ve davalı murisleri arasında 08.10.2001 tarihli sözleşmenin yazılı şekilde olduğu görüldüğünden davanın kabulü gerektiği belirtilerek davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/104 Esas-2020/173 sayılı Kararının 6100 s. HMK'nun 353/1.b.2. maddesi gereği kaldırılarak davacıların davalarının kabulü ile; davalıların murisi ... adına kayıtlı Sakarya ili, ... ilçesi, ... Köyü'nde kain 0 ada - 578 parsel, 0 ada - 651 parsel ve 0 ada - 652 parsel sayılı taşınmazlardaki ...'in 1/4 hisselerinin iptali ile ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2006/112 Esas - 2006/98 Karar sayılı mirasçılık belgesindeki miras payları oranında davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Dava, miras payının devrine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
TMK 677/1. maddesi gereği terekenin tamamı veya bir kısmı üzerinde miras payının devri konusunda mirasçılar arasında yapılan sözleşmelerin geçerliliği yazılı şekle bağlıdır. Davacılar, 08.10.2001 tarihli harici sözleşmeye dayanmışlardır. Davacıların dayandığı sözleşme aslı ibraz edilmemiştir. Dosyada sözleşme aslı bulunmadığından, sözleşme ve içeriği değiştirilebilecek şekilde fotokopi suretine dayalı hüküm kurulması mümkün değildir.
Tarafların dayandığı belgelerin ibrazı, mahkemece istenmesi ile incelenmesi ve ibraz edilmemesi halinde ne şekilde hareket edileceği 6100 sayılı Yasanın 216 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
Belgenin sadece örneğinin mahkemeye verildiği durumlarda, mahkeme kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine belgenin aslının verilmesini de isteyebilir. Belgenin aslını elinde bulunduran taraf, üçüncü kişi veya resmi makamlar, istenmesi halinde bunu mahkemeye vermek zorundadır. (HMK 216).
Taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde bulunan tüm belgeleri mahkemeye ibraz etmek zorundadırlar. Elektronik belgeler ise belgenin çıktısı alınarak ve talep edildiğinde incelemeye elverişli şekilde elektronik ortama kaydedilerek mahkemeye ibraz edilir (HMK 219/1).
İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir (HMK 220/1). Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir (HMK 220/3).
Mahkemece, yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler uyarınca işlem yapması gerekirken aslı ibraz edilmeyen belgeye itibar edilerek hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının yatırana iadesine, 26/10/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.