Esas No: 2019/523
Karar No: 2021/4137
Karar Tarihi: 17.06.2021
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2019/523 Esas 2021/4137 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
.
Davacılar tarafından, davalılar aleyhine 07/11/2017 tarihinde verilen dilekçeyle mirası hükmen reddin tespiti talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 22/05/2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekili tarafından talep edilmiştir. Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin reddine dair verilen kararın, davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR
Dava, mirası hükmen reddin tespiti isteğine ilişkindir.
Davacılar, 07.01.2016 tarihinde ölen miras bırakanları ...’nın terekesinin borca batık olduğunu belirterek mirası hükmen reddin tespitini istemiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir.
Davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi, istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
Davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekili, temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 605/2. maddesinden kaynaklanan mirasın reddi istemi süreye tabi değildir. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması, terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir.
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Araştırmalar, mirasbırakanın ölüm tarihi esas alınarak yapılmalıdır.
Yukarıda açıklanan ilkeler uyarınca somut olaya gelince; mahkemece yapılan araştırma, uyuşmazlığı çözüme ulaştırmaya yeterli değildir. Bu durumda mahkemece miras bırakanın ölüm tarihi itibariyle mevduat hesabının, malvarlığının, hak ve alacağının ve borçlarının olup olmadığının ilgili banka müdürlüklerinden, trafik tescil müdürlüğünden, tapu sicil müdürlüğünden ve belediyelerden sorulması, zabıta marifetiyle de alacak ve borçları araştırılarak terekesinin aktifi ve pasifi belirlendikten sonra terekenin borca batık olup olmadığının tespit edilmesi suretiyle bir karar verilmesi gerekir. Eksik inceleme ve araştırmayla kurulan hükmün, belirtilen nedenlerle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HMK 373/1. maddesi gereğince temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, karardan bir örneğin Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine, dosyanın İLK DERECE MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE, peşin yatırılan harcın yatıranlara iadesine, 17.06.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
.