Esas No: 2006/20-776
Karar No: 2006/773
Karar Tarihi: 06.12.2006
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2006/20-776 Esas 2006/773 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Şanlıurfa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 29/06/2006
NUMARASI : 2005/863-2006/404
Taraflar arasındaki “tescil“ davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Şanlıurfa 1.Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 6.5.2004 gün ve 2002/1001 E. 2004/372 K. sayılı kararın incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 20.Hukuk Dairesinin 23.9.2005 gün ve 2005/7319 E. 2005/10857 K. sayılı ilamı ile, (...Davacı, dava dilekçesinde sınırlarını bildirdiği .. Köyünde bulunan, yaklaşık 42000 m2 yüzölçümündeki taşınmazın tapuda kayıtlı olmadığını, kazandırıcı zamanaşımı zilyedliği yoluyla taşınmaz edinme koşullarının yararına oluştuğunu iddia ederek Medeni Yasanın 713. maddesi hükmüne göre adına tescilini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne ilişkin karar taraflarca temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 21.05.2002 tarih 2002/3501–4915 sayılı kararı ile "Mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli olmadığı belirtildikten sonra yeniden yapılacak keşifte memleket haritası, amenajman planı ve hava fotoğraflarının usulünce araştırılması, çekişmeli taşınmazın kuzeyinde bulunan.. Köyü arazilerinin niteliğinin belirlenmesi, komşu parsellere ait tevzi tapu ve krokilerinin uygulanması, özellikle komşu 268 parselin dayanağı tapu kaydının sınırı "mera" okuduğundan, mera araştırmasının yapılması" gerektiği nedeniyle bozulmuştur. Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra davanın kabulüne ve dava konusu (A) ile işaretli 27101.58 m2"lik taşınmazın davacı Şihi Leventoğlu mirasçıları adlarına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davalı Orman Yönetimi, Hazine ve Belediye Başkanlığı tarafından temyiz edilmekle dairece onanmıştır. Bu kez davalı Karaköprü Belediye Başkanlığı vekili kararın düzeltilmesini istemektedir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, Medeni Yasanın 713. maddesi hükmü uyarınca tapusuz olan taşınmazın tesciline ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tespit tarihinden önce orman kadastrosu yapılmamıştır. Karaköprü Köyünde genel arazi kadastrosu işlemi 1962 yılında yapılmış ve kesinleşmiştir. Kesinleşme tarihi ile davanın açıldığı tarih arasında 20 yıllık süre geçmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak çekişmeli taşınmaz hakkında davacı lehine zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz kazanma koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle tescil kararı verilmişse de delillerin takdirinde hataya düşülmüştür. Şöyle ki; Dairemizce aynı gün incelemesi yapılan mahkemenin 2002/5-2004/263, 2002/247-2004/624 ve 2002/1001-2004/372 sayılı davalarına konu olan taşınmazların aynı paftada yer alan ve birbirine yakın taşınmazlar olduğu, dava konusu taşınmazların 1962 yılında taşlık niteliği ile tespit harici bırakıldığı, taşınmazların yakınında, .. Köyü tapulama sahasında kalan orman niteliği ile Hazine adına kayıtlı 939, 940, 941 ve 943 parsellerin yer aldığı ve aynı yönde, Gölpınar Ağaçlandırma Uygulama Projesi çerçevesinde 1964 yılında ağaçlandırılmaya başlanılıp 1983 yılında tamamlanmak suretiyle yetiştirilen orman alanı bulunduğu, ancak anılan proje çerçevesinde çekişmeli taşınmazlarda ağaçlandırma yapılmadığı, keşifte uzmanlığına başvurulan orman bilirkişi raporunda, taşınmazların memleket haritasında (1962) açık alanda, üzerinde orman bitkisi bulunmayan tarımsal amaçlarla kullanılan orman sayılmayan yerlerden olduğu, zirai bilirkişi raporunda ise tarım arazisi niteliğinde olduğu açıklanmıştır.
Ne var ki; Karaköprü Köyündeki çekişmeli taşınmaza komşu 268 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespit tutanağının dayanağı Mayıs 1948 tarih 18 nolu tapu kaydının 4753 Sayılı Yasaya göre tevzi suretiyle oluştuğu, hudutlarından kuzey yönünün mera, güney yönünün Kurudere okuduğu, komşu 267 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespit tutanağının dayanağı Mayıs 1961 tarih 9 nolu tapu kaydının kuzey hududunun ..Köyü okuduğu, aynı yönde Kızlar Köyündeki 536 nolu mera parselinin bulunduğu, komşu 269 parsel sayılı taşınmazın ise tapulama sırasında 98400 m2 yüzölçümü ile tapu kaydına dayanılarak tespit edildiği, tespite Hazinenin itirazı üzerine tapulama mahkemesinde görülen dava sonucunda, 1962/41-25 sayı İle 89000 m2 yüzölçümündeki bölümün tespit maliki gerçek kişi adına, miktar fazlası durumdaki 9400 m2 yüzölçümündeki bölümün Hazine adına tesciline karar verilmek suretiyle tapusunun oluştuğu, tespit dayanağı Mayıs 1948 tarih 23 ve 24 nolu tapu kayıtlarının 4753 sayılı Yasaya göre tevzi suretiyle oluştuğu, 23 nolu tapu kaydının hudutlarından doğu yönünün mera, kuzey yönünün Kurudere, 24 nolu tapu kaydının ise güney yönünün Kurudere ve köy merası okuduğu anlaşılmıştır.
Anılan taşınmazların dayanakları olan tapu kayıtlarının hudutlarının çekişmeli taşınmazların bulunduğu yönü mera okuduğu gibi, tevzi paftasında da tapu kayıtlarının ait olduğu tevzi parsellerini çevreleyen sınırlarında da, çekişmeli taşınmazların bulunduğu yön itibarıyla, köy merası yazılıdır. Ayrıca çekişmeli taşınmazlara komşu durumdaki Kızlar Köyündeki 536 parselin de mera niteliği ile ortamalı olarak tespit edilerek kesinleştiği gözlenmiştir.
O halde, davaya konu taşınmazların evveliyatının mera olduğunun kabulü zorunludur. Meraların kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla kazanılması olanaksız olduğundan, mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı, Daire kararının onanması maddi yanılgıya dayalıdır...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davalılar vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, imar ihya ve zilyetliğe dayalı tesçil isteğine ilişkindir.
Davacı, tapulama harici, taşlık niteliğindeki taşınmazı imar ve ihya ederek, önce tarla olarak, daha sonra da bağ, fıstık ve incir ağaçları dikerek zilyet ve tasarruf ettiğini ileri sürmüş, adına tesçile karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Hazine ve Belediye Başkanlığı vekilleri, davanın reddini cevaben bildirmişlerdir.
Yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak kurulan hüküm eksik araştırma nedeniyle bozulmuş; bozmaya uyulmak suretiyle yeniden kabul yönünde verilen karar, Özel Dairece karar düzeltme aşamasında yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuştur.
Davaya konu taşınmazın bulunduğu .. Köyünde genel arazi kadastro tespiti 1962 yılında yapılmış ve kesinleşmiş; orman kadastrosu ise yapılmamıştır.
Çekişmeli taşınmaza komşu 267 parsel sayılı taşınmazın, kadastro tespit tutanağı dayanağı Mayıs 1961 tarih 9 nolu tapu kaydı 4753 sayılı Yasa uyarınca dağıtım yoluyla oluşmuş olup, kuzey hududu Kızlar Köyü okumaktadır. Aynı yönde bulunan 536 parsel, hazine adına tarla olarak kayıtlıdır. 536 parselin, esasen 317 mera parselinin ifrazı suretiyle oluştuğu, dosya içerisindeki kadastro tespit tutanağı içeriğinden anlaşılmaktadır. Anılan tutanağın, edinme sebebi hanesinde, eski 317 parsel hakkında Şanlıurfa Asliye Hukuk Mahkemesine tapu iptali, tesçil davası açıldığı, 1977/1399 E. sayılı dosyada yapılan keşifte 317 parselin mükerrer olduğunun fenni bilirkişi tarafından tespit edilmesi üzerine durumun Diyarbakır Bölge Müdürlüğüne bildirildiği; Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün yazılı emir ve talimatları gereği, 317 parsel sayılı taşınmazın yeniden kadastro tespitinin yapıldığı, 531’den 538’e kadar, 8 adet parsele ifraz edildiği; bu parsellerden birinin de 536 parsel olduğu belirtilmektedir.
Çekişmeli taşınmaza komşu 268 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespit tutanağının dayanağı Mayıs 1948 tarih, 18 nolu tapu kaydının da 4753 sayılı Yasaya göre dağıtım yoluyla oluştuğu dosya içerisindeki bilgilerden anlaşılmaktadır.
Mahkemece ,önceki bozma kararına uyularak, çekişmeli taşınmaz hakkında, davacı yararına imar-ihya ve zilyetlikle kazanma koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle tesçile karar verilmişse de yapılan araştırma, inceleme sağlıklı bir sonuca ulaşmaya, hüküm vermeye yeterli değildir.
Çekişmeli taşınmazın komşu parsellerin dağıtım suretiyle oluştuğu anlaşıldığından; öncelikle dağıtım tapu kayıtlarına esas tablendikatifler, belirtmelik tutanakları, dağıtım cetvelleri getirtilmeli, taşınmazın tespit dışı bırakılma nedeni araştırılmalı; özellikle kuzeydeki 536 parselin evveliyatının 517 mera parseli olduğu belirlendiğinden, anılan parselin ifraz nedeni araştırılmalı, ifrazın yerinde olup, olmadığı, geçerli bir nedene dayanıp, dayanmadığı saptanmalı,Şanlıurfa Asliye Hukuk Mahkemesinin 1977/1399 E.sayılı dosyası getirtilerek göz önüne alınmalı; böylelikle taşınmazın hukuki niteliği açıkça ortaya konulmalı;taşınmazın evveliyatının mera olduğu sonucuna varılır ise davanın reddine karar verilmeli; aksi halde imar ihya ve zilyetlik yoluyla davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluşup, oluşmadığı araştırılmalı; oluştuğu sonucuna varılırsa davacı adına tesçile karar verilmelidir.
Açıklanan nedenlerle, usul ve yasaya aykırı bulunan direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429.maddesi uyarınca BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine 06.12.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.