Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2006/11-588 Esas 2006/638 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
Hukuk Genel Kurulu
Esas No: 2006/11-588
Karar No: 2006/638
Karar Tarihi: 11.10.2006

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2006/11-588 Esas 2006/638 Karar Sayılı İlamı

Hukuk Genel Kurulu         2006/11-588 E.  ,  2006/638 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : İstanbul 9.Ticaret Mahkemesi
    TARİHİ : 14/04/2005
    NUMARASI : 2004/734 E-  2005/166 K.

    Taraflar arasındaki "alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul Asliye 9.Ticaret Mahkemesince asıl davanın açılmamış sayılmasına, birleştirilen davanın kabulüne dair verilen 16.09.2002 gün ve 1995/492-2002/850 sayılı kararın incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 24.06.2003 gün ve 2003/1081-6809 sayılı ilamı ile; (“...Davacı Hassen Cool Gmbh vekili Ankara Asliye Ticaret Mahkemesi"nde açtığı davada, müvekkiline ait kömürün dava dışı borçlunun borcu nedeniyle haczedilip düşük bedelle satıldığını, haciz sırasında gerek müvekkilinin istihkak iddiasının, gerek borçlu firmanın ve gerekse depo işleticisi firmanın kömürlerin müvekkiline ait olduğu beyanlarının dikkate alınmadığını kömürlerin bankalar nezaretinde satılıp bedelinin USD olarak bloke hesapta tutulması taleplerinin de kabul görmediği gibi haczin teminat mektubu üzerine kaydırılmasının da olumlu karşılanmadığmı, istihkak davalannm devam ettiği sırada kömürlerin Tekfenbank A.Ş.nin talebi üzerine 6.000.000.000 TL. bedelle satıldığını, davalılar aleyhine açılan istihkak davalannın kabul edilerek kesinleştiğini, davalıların haksız haczi nedeniyle müvekkilinin büyük zarara uğradığını, kömürün haciz tarihindeki fiyatının 1.000 USD/ton olduğunu ve 3.717.000 USD tuttuğunu, oysa 08.12.1993 tahsil tarihinde 6.000.000.000 lira tahsil edilebildiğini, bu tarih itibarıyla bakiye zararlarının 3.301.750 USD olduğunu, ayrıca depolama ücreti olarak 347.595 USD, sıcaklık ölçümü için 2400 USD ödendiğini ileri sürerek, 3.662.973 USD maddi zarar ile 5.000.000.000 TL. manevi tazminatın 04.04.1991 tarihinden itibaren döviz ve yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsilini istemiştir. Ankara Asliye 5.Ticaret Mahkemesi"nce davalı İş Bankası A.Ş. dışındaki davalılar açısından yetki itirazı kabul edilerek dosya tefrik edilmiş ve karar Yargıtay denetiminden geçmek suretiyle onanarak kesinleşmiştir.
    Birleşen davada İş Bankası A.Ş. vekili,- asıl davanın kısmen kabul edilerek kesinleştiğini ve müvekkilinin davacı .... Cool. Gmbh.ne 6.000.000.000 TL. satış bedeli, 24.11.1998 tarihinde 3.624.269 USD karşılığı TL. ve 24.11.1998 tarihinde 922.764. USD karşılığı TL. ve manevi tazminat içinde mahkeme masrafları dahil 30.501.844.000 TL. ödendiğini, bu ödemeler dışında dava ve icra takibi için 8.655.814.335 TL. masraf yapıldığını, dava tarihi itibariyle 4.727.139 USD ve 51.656.519.644 TL. faizli bakiyeye ulaşıldığını, haksız haciz sonucunda BK.nun 50.maddesi gereğince oluşan zarardan müteselsil sorumlu olan bankanın tazminat bedelini ödemiş olmakla  kendisine düşen pay dışındaki kısım için davalılara rücu hakkı bulunduğunu ileri sürerek 4.727.939 USD ve 51.656.519.644 TL.nın davalılardan tahsilini istemiştir.
    Davalılar vekilleri, davanın reddini istemiştir.
    Mahkemece, Ankara Asliye 5.Ticaret Mahkemesi"nin 1993/1073 sayılı tefrik edilmiş asıl dava dosyası bekletici sorun yapılmış ve anılan davada davacı ....Cool Gmbh"nin davalı İş Bankası hakkındaki bir takım taleplerinin kabul edilip Yargıtay denetiminden geçmek suretiyle  kesinleştiği, kesinleşen bu ilam gereğince İş Bankası A.Ş.nin 3.496.692.20 USD.nin dava tarihinden itibaren %3,5, 50.000.000 TL. manevi tazminatın ise 04.04.1991 tarihinden itibaren reeskont oranı üzerinden faizine mahkum edildiği, İş Bankası A.Ş.nin Hansen Cool Gmbh"ne ilam gereğince ödeme yaptığı, somut olayda davalı bankaların ve İş Bankası A.Ş.nin haksız haciz eylemlerinin zararın kaynağını oluşturduğu, garameten payalmamış olmanın veya haricen satılmasını istemenin zararın doğmuş olmasında sorumluluk açısından sonuca etkili olmadığı, her bir davalının kömürler üzerinde haciz koydurmuş olmaları nedeniyle tüm zararlardan eşit olarak sorumlu bulundukları ve BK.nun 51.maddesine göre İş Bankası A.Ş.nin ödediği miktardan kendi payına düşen kısım dışındaki miktar için davalılan rücu hakkı bulunduğu, davalılar arasında BK.nun 50. maddesinde öngörülen tam teselsül halinin oluştuğu gerekçesiyle icra müdürü, bilirkişi  raporuna itibar edilerek, asıl dava işlemden kaldırıldığından açılmamış sayılmasına birleşen davada  28.024.272.666 TL. alacak ve 1.758.326.651 TL. asıl alacağa 15.04.1999 dava tarihinden itibaren değişen oranlarda reeskont faizi ile, 3.292.113 USD alacak ile 2.310.737 USD asıl alacağa 15.04.1999 dava tarihinden itibaren T.C.M.B.nin 1 yıllık USD"ne uyguladığı döviz faizi ile birlikte, 838.981 USD alacağın ve 836.521 USD asıl alacağa 13.04.1999 dava tarihinden itibaren T.C.M.B.nın USD"ne uyguladığı döviz faizi ile birlikte davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
    Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
    1-Mahkemece verilen karar davalı Yaşarbank A.Ş. adına Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu vekilince temyiz edilmiş ise de, anılan davalı vekiline karar 20.10.2002 tarihinde tebliğ edilmiş olmasına rağmen yasal temyiz süresi dolduktan sonra 11.11.2002 tarihinde temyiz isteminde bulunulduğundan HUMK.nun 432/4. maddesi gereğince bu davalı vekilinin temyiz isteminin reddi gerekmiştir.
    2-Diğer davalılar vekillerinin temyiz itirazlarına gelince, dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, diğer davalılar vekillerinin satışın düşük bedelle yapılması sonucu oluşan zarar dışında kalan zarar kalemlerine yönelik temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddi gerekmiştir.
    3-Ancak, davacı İş Bankası A.Ş.nin rücu davasına dayanak olan Ankara Asliye 5. Ticaret Mahkemesi"nin kesinleşmesinden önce verilen karara yönelik Dairemizin bozma ilamında da işaret edildiği gibi, satış bedelinin düşük olması nedeniyle oluşan zararlardan, satış isteyen davalı bankalar sorumludur. O halde mahkemece, bu husus gözetilerek hacze konu kömürün satışını isteyen davalıların belirlenip oluşan zarardan sadece bunların sorumlu tutulmaları gerekir iken zarar ile doğrudan nedensellik bağı bulunmayan haciz işlemini yaptıran tüm davalıların sorumluluğuna karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
    4-Bozma neden ve şekline göre davalılar vekillerinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir...”) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle,yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
    TEMYİZ EDEN: Davalılar vekilleri
       HUKUK GENEL KURULU KARARI
    Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve direnme kararının verildiği tarih itibariyle HUMK.2494 sayılı Yasa ile değuişik 438/II.fıkrası hükmü gereğince duruşma isteğinin reddine karar verilip dosyadaki kağıtlar okunduktan smonra gereği görüşüldü:
    1-Metni yukarıda bulunan Özel Daire bozma ilamının (1) nolu bendinde açıklandığı üzere; davalılardan Yaşarbank A.Ş. adına Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu vekilinin, Yerel Mahkemenin önceki (Özel Daire bozma ilamının konusunu oluşturan) 16.9.2002 gün ve 1995/492-2002/850 sayılı kararına ilişkin 11.11.2002 tarihli temyiz dilekçesi, yasal temyiz süresi geçirildikten sonra verilmiş ve o nedenle, temyiz istemi Özel Dairece reddedilmiştir. Bu durumda; anılan davalı vekilinin, direnme kararını temyiz etmekte hukuki yararı bulunmadığından, temyiz dilekçesinin reddi gerekmiştir.
    2-Tekfenbank A.Ş. dışındaki diğer davalılar (Albaraka Türk Özel Finans Kurumu, İktisat Bankası A.Ş., Bayındırbank A.Ş., TMSF (Oyakbank A.Ş.), ABN Ambro Bank İstanbul Şubesi, Müflis Marmara Bankası İflas İdaresi, Garanti Bankası A.Ş., HSCB, Yapı Kredi Bankası A.Ş.)vekillerinin temyiz itirazlarının incelenmesinde:
    Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle; asıl davanın davacısı durumundaki Hansen Coal GmbH tarafından açılan ve Ankara Asliye 5. Ticaret Mahkemesinin 1993/1073 esas sayılı dosyası üzerinden yürütülmekte iken, diğer davalılar hakkında yetkisizlik kararı verilmesi nedeniyle sadece İş Bankası A.Ş. yönünden sürdürülen dava sonucunda verilen 22.5.1997 gün ve 1993/1073 esas, 1997/313 sayılı kararın bozulmasına ilişkin Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 11.12.1997 gün ve 1997/7170-9117 sayılı ilamında; anılan davacı şirkete ait kömürlerin haczedilmesi ve sonuçta piyasa değerinden daha düşük bir fiyat üzerinden üçüncü kişiye satılması nedeniyle meydana gelen zarardan, o davanın davalısı T. İş Bankası A.Ş. nin, söz konusu kömürlerin satışını istemiş olan diğer alacaklılarla birlikte müteselsilen sorumlu bulunduğunun açıklanmış olmasına, başka bir ifadeyle, anılan bozma ilamında; düşük fiyatla satış nedeniyle gerçekleşen davacı zararından, borçlu hakkındaki icra takipleri sırasında kömürler üzerine haciz koyduran tüm alacaklıların değil, sadece satış isteminde bulunmuş olan alacaklıların sorumlu olacaklarının belirtilmesine; böylece, haciz koydurmuş olmakla birlikte satış isteminde bulunmamış olan alacaklıların zarardan sorumlu tutulamayacakları yönünde açık bir belirlemeye yer verilmiş olmasına; Yerel Mahkemenin direnme kararına esas oluşturan ve metni yukarıda bulunan Özel Daire bozma ilamının da aynı yönde olmasına, her iki bozma ilamı arasında sonuç itibariyle herhangi bir aykırılık ve çelişki bulunmamasına, Yerel Mahkemenin direnme kararındaki gerekçesi içeriğinden,  Özel Dairenin yukarıda değinilen 11.12.1997 gün ve 1997/7170-9117 sayılı ilamının yorumlanmasında yanılgıya düşülmüş olduğunun anlaşılmasına göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire Bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
    3-Bozmanın gerekçe ve kapsamına göre, davalılardan Tekfen Bank A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir. 
    S O N U Ç :
    1-Yukarıda 1.bent gereğince, Yaşarbank A.Ş. adına Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu vekilince verilen temyiz dilekçesinin, hukuki yarar yokluğu nedeniyle REDDİNE;
    2-Davalılar Albaraka Türk Özel Finans Kurumu; İktisat Bankası A.Ş.; Bayındırbank A.Ş.; TMSF (Oyakbank A.Ş.); ABN Ambro Bank İstanbul Şubesi; Müflis Marmara Bankası İflas İdaresi; Garanti Bankası A.Ş.; HSCB; Yapı Kredi Bankası A.Ş. vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda ve Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429. Maddesi gereğince BOZULMASINA,
    3-Davalı Tekfen Bank A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına;
    İstek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 11.10.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    Hemen Ara