Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/12028 Esas 2022/360 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Bir borçlu, icra mahkemesine başvurarak kıymet takdirinin yeniden yapılması gerektiği ve ihale işleminin usulsüz olduğu gerekçesiyle taşınmazın ihalesinin feshedilmesini talep etti. İlk Derece Mahkemesi talebi reddetti ve borçlu tarafından yapılan istinaf başvurusunda da reddedildi. Ancak, mahkeme raporunun tebliğ edildiği ilgililerin 7 gün içinde kıymet takdirine itiraz hakkı olduğunu belirten İİK'nun 128/a maddesi uyarınca, borçlunun icra mahkemesine yapmış olduğu kıymet takdirine itiraz başvurusu incelenmedi. Hukuk Dairesi, borçlunun itirazının süresinde yapılmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine hükmeden kararın isabetsiz olduğunu belirterek, İlk Derece Mahkemesi'nin şikayetin kabulü ile ihalenin feshine hükmetmesi gerektiğini belirtti. Kararda, İİK'nun 128/a-2. maddesine yer verilerek, kıymet takdirinin yapıldığı tarihten itibaren iki yıl geçmedikçe yeniden kıymet takdiri istenemeyeceği belirtildi. 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi de kararda detaylı ve açıklayıcı bir şekilde yer aldı.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; ihale konusu taşınmaza ilişkin yapılan kıymet takdirinin üzerinden çok uzun zaman geçtikten sonra ihale yapıldığını ve bu süreçte taşınmazın fiyatında önemli ölçüde artış olduğunu, bu suretle yeniden kıymet takdiri yapılmadan ihalenin gerçekleştirilmesinin usulsüz olduğunu ve sair iddialarını ileri sürerek 56 Parsel sayılı taşınmaz ihalesinin feshini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesi’nce şikayetin reddi ile şikayetçi aleyhine para cezasına hükmedildiği, şikayetçi borçlu tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesi’nce borçlunun istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, kararın borçlu tarafından temyiz edildiği anlaşılmaktadır.
İİK'nun 128/a maddesinde; "Kıymet takdirinin tebliğ edildiği ilgililer, raporun tebliğinden itibaren 7 gün içinde raporu düzenleten icra dairesinin bulunduğu yerdeki icra mahkemesinde şikayette bulunabilirler...." hükmü yer almaktadır. Aynı maddenin son fıkrasına göre de, kıymet takdirine karşı yapılan şikayet hakkındaki icra mahkemesi kararı kesin olup temyiz edilemez.
Öte yandan; İİK'nun 128/a-2. maddesinde; "Kesinleşen kıymet takdirinin yapıldığı tarihten itibaren iki yıl geçmedikçe yeniden kıymet takdiri istenemez" hükmüne yer verilmiştir. Hukuk Genel Kurulu'nun 26.02.1992 tarih ve 1992/4-70 E. - 1992/130 K. sayılı kararında da vurgulandığı üzere, İİK'nun 128. maddesinde öngörülen iki yıllık sürenin başlangıcı, sonradan kesinleşmesi koşulu ile kıymet takdirinin fiilen yapıldığı keşif tarihidir.
Somut olayda, şikayete konu taşınmazın değerinin, icra müdürlüğünce yapılan 20.4.2018 tarihli keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda 2.880.000,00 TL olarak belirlendiği, bu değere karşı öncelikle alacaklı tarafından itiraz edildiği ve ... ... .... İcra Hukuk Mahkemesi’nin 07.02.2019 tarih ve 2018/789 E. - 2019/80 K. sayılı kararı ile istemin kabulüne ve taşınmazın değerinin 3.000.000,00 TL olarak belirlenmesine karar verildiği, karara esas bilirkişi raporunda bu değerin mahkemenin keşif tarihi olan 16.7.2018 tarihi itibariyle tespit edildiğinin bildirildiği, sonrasında ise borçlu tarafından taşınmazın değerinin eksik tespit edildiği gerekçesi ile itiraz edildiği ve ... ... .... İcra Hukuk Mahkemesi’nin 25.6.2019 tarih ve 2018/982 E. - 2019/580 K. sayılı kararı ile istemin kabulüne ve taşınmazın değerinin 4.500.000,00 TL olarak belirlenmesine karar verildiği, karara esas
bilirkişi raporunda, bu değerin mahkemenin keşif tarihi olan 23.01.2019 tarihi itibariyle tespit edildiğinin bildirildiği, satış hazırlıklarının mahkemece verilen bu son kararda belirlenen değer olan 4.500.000,00 TL üzerinden yapıldığı ve taşınmazın 24.8.2020 tarihli ihalede 2.265.000,00 TL bedelle alacaklıya alacağa mahsuben satıldığı görülmektedir.
Her ne kadar kıymet takdirine itiraz üzerine mahkemece verilen karar kesin ise de; taraflarca kıymet takdirine itiraz edildiğinden ve ihalenin feshi aşamasında borçlu tarafından kıymete ilişkin itiraz ileri sürüldüğünden, taraflarca icra mahkemesine yapılan kıymet takdirine itiraz başvurularının incelenmesi gerekmektedir. Bu suretle borçlu tarafından icra mahkemesine yapılan kıymet takdrine itiraz başvurusunun incelenmesinde; her ne kadar şikayet dilekçesinde kıymet takdir tebligatının borçluya usulsüz yapıldığı ileri sürülmüş ve 12.10.2018 tarihli, kıymet takdirinin borçluya tebliğ işlemi usulsüz ise de; alacaklı tarafından icra mahkemesine yapılan kıymet takdirine itiraz şikayetinde borçlu tarafından 28.8.2018 tarihinde sunulan cevap dilekçesi ile icra müdürlüğünce yapılan kıymet takdiri raporundan haberdar olduğunun açık olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre; borçlunun, icra müdürlüğünce düzenlenen kıymet takdir raporuna en geç 28.8.2018 tarihinde ıttıla ettiğinin kabulü gerekmekle, 26.10.2018 tarihli kıymet takdir raporuna itirazı sürede olmadığından, süresinde yapılmayan kıymet takdirine itirazın süreden reddi yerine, süresi geçmiş şikayette alınan rapordaki değere göre ihale işlemlerinin yapılması yerinde değildir.
O halde; alacaklının şikayeti üzerine ... ... .... İcra Hukuk Mahkemesi’nin 07.02.2019 tarih ve 2018/789 E. - 2019/80 K. sayılı dosyasında belirlenen değer olan 3.000.000,00 TL üzerinden satışa geçilmesi gerekir ise de; İİK’nun 128/a-2. maddesi gereğince söz konusu dosyada kıymetin belirlendiği keşif tarihi olan 16.7.2018’den ihale tarihi olan 24.8.2020’ye kadar 2 yıllık süre geçmiş olduğundan, İlk Derece Mahkemesi’nce, şikayetin kabulü ile ihalenin feshine hükmedilmesi gerekirken, şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ :
Şikayetçi-borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenler ile ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi’nin 29.9.2021 tarih ve 2021/2057 E. - 2021/2452 K. sayılı kararının, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA ve ... ... .... İcra Hukuk Mahkemesi'nin 25.02.2021 tarih ve 2020/648 E. - 2021/173 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de, Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, .../01/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.