Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/411 Esas 2022/1338 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Sanığın 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 340. maddesi gereğince 3 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmasına dair kararı aleyhine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemi yapılmıştır. İhbarnamede, aynı borçtan dolayı her taksit için ayrı ayrı olmak üzere toplam 6 aya kadar hapsen tazyikine karar verilmesinin yasaya aykırı olduğu belirtilerek, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle verilen hapsen tazyik kararının infazının beklenilip bu kararın yerine getirilmesinden sonra ödenmeyen diğer taksit yönünden kalan süre kadar hapsen tazyik kararı verilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Yerel mahkemece ise ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle verilen hapsen tazyik kararının infazı araştırılmadan son taksitin ödenmemesi nedeniyle yapılan şikayet üzerine sanığın yeniden 3 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılması şeklinde karar verilmiştir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın kanun yararına bozma istemi kabul edilerek, sanığın beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesinde isabet görülmediği belirtilmiştir. Kanuna göre bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresinin üç ayı geçemeyeceği ifade edilerek, sanık hakkında bir defaya mahsus olmak üzere 3 aya kadar tazyik hapsine karar verilebileceği hususu vurgulanmıştır. Kararda, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 340. maddesi detaylı olarak açıklanmıştır. Maddede, borcun taksitler halinde ödenmesinin taahhüt edilmesi halinde, ilk taksitin ödenmemesi ile taahhüdü ihlal suçu oluşacağı ve borçlunun 3 aya kadar hapsen tazyikine karar verileceği belirtilmiştir. Ayrıca

Borçlunun ödeme şartını ihlal suçundan sanık ...'ın, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 340. maddesi gereğince 3 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmasına dair ... İcra Ceza Mahkemesinin 19/10/2018 tarihli ve 2018/65 esas, 2018/121 sayılı kararı aleyhine ... Bakanlığı'nın 28/10/2021 gün ve 94660652-105-07-17878-2020-Kyb sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 08/12/2021 gün ve KYB- 2021/133810 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 29/09/2009 tarihli ve 2009/16.HD-188 esas, 2009/205 sayılı ilamında yer alan, ''...2004 sayılı İcra İflas Yasasının 5358 sayılı Yasa ile değişik 340. maddesi;...üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir... Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez” hükmünü taşımaktadır. Bu hükme göre, borcun taksitler halinde ödenmesinin taahhüt edilmesi halinde, ilk taksitin ödenmemesi ile taahhüdü ihlâl suçu oluşacak ve borçlunun 3 aya kadar hapsen tazyikine karar verilecektir...Bir başka anlatımla, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle maddede öngörülen cezanın tamamının infazı hâlinde, yaptırım uygulama olanağı kalmadığından, diğer taksitlerin ödenmemesi ayrıca bir taahhüdü ihlâl kabahatini oluşturmayacaktır... Görüldüğü gibi, borçlunun, aynı borçtan dolayı ve her bir taksit için ayrı ayrı olmak üzere toplam 6 aya kadar hapsen tazyikine karar verilmiş olup, bu uygulama yasaya aykırıdır....Bu hususun infaz aşamasında değerlendirilmesine ve düzeltilmesine olanak bulunmamaktadır. Zira, her bir taksit için ayrı ayrı hapsen tazyik kararı verilmesi halinde, bu kararların her biri infaz yeteneğine sahip olup, usulüne uygun bir şekilde kaldırılmadığı sürece, Yasanın aradığı en çok 3 aya kadar tazyik hapsi verilebileceği kuralını aşacak şekilde infaz edilmeleri söz konusu olabilecektir. Yerel Mahkemece yapılması gereken, borçlunun ilk taksiti ödememek suretiyle ödeme taahhüdüne aykırı davranması nedeniyle 3 aya kadar hapsen tazyikine ilişkin ilk hükmün infazını bekleyerek, eğer kabahatli, bu hapsen tazyik kararının yerine getirilmesinden sonra borcu öder ise, ödenmeyen diğer taksit yönünden kalan süre kadar hapsen tazyik kararı vermektir. Yerel Mahkemece, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle verilen hapsen tazyik kararının infaz edilip edilmediği araştırılmadan, son taksitin ödenmemesi nedeniyle yapılan şikâyet üzerine, borçlunun yeniden 3 aya kadar hapsen tazyik ile cezalandırılması yasaya aykırı olup, kararın bu nedenle yasa yararına bozulması gerekirken, Özel Dairece yasa yararına bozma isteminin reddine karar verilmesi isabetli değildir.'' şeklindeki açıklamalar nazara alındığında;
Dosya kapsamına göre, sanığın ... İcra Müdürlüğünün 2016/664 esas sayılı dosyası kapsamında vermiş olduğu 05/05/2017 tarihli taahhüde ilişkin olarak 05/03/2018 tarihli ilk taksiti ödemeyerek taahhüdü ihlal etmesi nedeniyle yapılan şikayet üzerine, ... İcra Ceza Mahkemesinin 29/06/2018 tarihli ve 2018/37 esas, 2018/84 sayılı kararıyla 3 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmasına karar verildiği, sanığın incelemeye konu dosyada ise aynı takip dosyası kapsamında, 05/05/2018 tarihli taksiti ödemeyerek taahhüdü ihlal etmesi
nedeniyle yapılan şikayet üzerine, ... İcra Ceza Mahkemesinin 19/10/2018 tarihli ve 2018/65 esas, 2018/121 sayılı kararıyla 3 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmasına karar verildiği anlaşılmış ise de, anılan Kanun gereğince bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresinin üç ayı geçemeyeceği gözetilmeden, sanığın beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla gereği görüşülüp düşünüldü;
Dosya içeriğine göre ; ... İcra Müdürlüğünün 2016/664 esas sayılı icra takip dosyasından kaynaklı aynı borç ilişkisi nedeniyle ... İcra Ceza Mahkemesinin 29/06/2018 tarihli ve 2018/37 esas, 2018/84 sayılı kararı ile verilen 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun 340. maddesi gereğince 3 aya kadar tazyik hapsi cezasının infaz edilmiş olduğu anlaşıldığından ve aynı borç ilişkisi nedeniyle sanık hakkında bir defaya mahsus olmak üzere 3 aya kadar tazyik hapsine karar verilebileceği hususu gözetildiğinde ,Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden ... İcra Ceza Mahkemesinin 19/10/2018 tarihli ve 2018/65 esas, 2018/121 sayılı kararının CMK’nın 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, sanık hakkında ödeme şartını ihlal eyleminden dolayı hükmolunan tazyik hapsinin kaldırılmasına, bu eylemle ilgili olarak sanık hakkında tazyik hapsi infaz edilmekte ise salıverilmesine; 08/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.