Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/8532 Esas 2022/1922 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Borçlu, alacaklı tarafından başlatılan genel haciz yoluna ilişkin ilamsız icra takibinde takibin kesinleşmesinden sonra borcun tamamen itfa edildiğini öne sürerek takibin iptali istemiyle icra mahkemesine başvurmuştur. İlk derece mahkemesince şikayet reddedilmiş, borçlu bu karara istinaf başvurusunda bulunmuştur. Bölge Adliye Mahkemesi ise şikayetin kısmen kabulü ile dosya borcunun belirlenmesine karar vermiştir. Ancak Yargıtay, borçlu tarafından yapılan itirazın reddedilmesi gerektiği, alacağın varlığı ve miktarının yargılamayı gerektirdiği gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararının iptaline karar vermiştir. Bu karara göre İİK'nun 71/1. maddesi uyarınca takibin kesinleşmesinden sonra borcun ve fer’ilerinin itfa edildiğinin kanıtlanması halinde takibin iptal veya talikini her zaman icra mahkemesinden istenebilecektir. Kararın uygulanması için HMK’nun 373/2. maddeleri çerçevesinde dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verilmiştir.
Kanun maddeleri:
- İİK'nun 71/1. maddesi
- 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2.maddesi
- 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddeleri

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
1-Borçlunun temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Tarafların iddia ve savunmalarına, dosya içeriğindeki bilgi ve belgelere ve kararın gerekçesine göre temyiz itirazlarının REDDİNE,
2-Alacaklının temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Alacaklı tarafından borçlu hakkında başlatılan genel haciz yoluna ilişkin ilamsız icra takibinde, borçlunun icra mahkemesine başvurusu, takibin kesinleşmesinden sonraki devrede borcun tamamen itfa edildiğinden bahisle takibin iptali istemine ilişkin olup, İlk Derece Mahkemesi’nce şikayetin reddine karar verildiği, borçlunun mahkeme kararına karşı istinaf yoluna başvurması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesi’nce, istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına ve yerine; şikayetin kısmen kabulü ile işbu şikayet tarihi itibariyle dosya borcunun 1.577.436,68 TL olduğunun tespitine karar verildiği, kararın taraflarca temyiz edildiği görülmektedir.
İİK'nun 71/1. maddesi uyarınca borçlu, “takibin kesinleşmesinden sonraki devrede” borcun ve fer’ilerinin itfa edildiğini yahut alacaklının kendisine bir mühlet verdiğini noterden tasdikli veya imzası ikrar edilmiş bir belge ile ispat ederse, takibin iptal veya talikini “her zaman” icra mahkemesinden isteyebilir. Bu istemin kabul edilebilmesi için itfanın İİK'nun 71/1. maddesinde açıklanan nitelikte bir belge ile veya alacaklının kabul beyanıyla kanıtlanması zorunludur.
Somut olayda, Bölge Adliye Mahkemesi’nce hükme esas alınan 08.9.2020 tarihli bilirkişi raporunda; alacaklıya yapılan harici ödemelerin de takip konusu borca mahsubu halinde şikayet tarihi itibariyle bakiye alacak bulunduğu ve tutarının da 1.577.436,68 TL olduğunun tespit edildiği görülmektedir. Bu durumda, borçlunun icra mahkemesine başvurusu, dosya hesabını şikayet olmayıp, dosya borcunun takibin kesinleşmesinden sonra tamamen ödendiğine ilişkin olduğundan ve bilirkişi raporunda da bakiye alacak bulunduğu tespit edildiğinden, şikayetin tümden reddi yerine kısmen kabul kısmen reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
O halde, İlk Derece Mahkemesi’nin, alacağın varlığı ve miktarının yargılamayı gerektirdiği, bu nedenle de istemin genel mahkemede çözümlenmesi gerektiğine dair gerekçesi yerinde olmayıp, Bölge Adliye Mahkemesi’nce HMK’nın 353/-b-2. maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yukarıda yazılı gerekçe ile şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken, şikayetin kısmen kabulü ile bakiye alacak tutarının belirlenmesi yönünde hüküm tesisi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ :
Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nin 22.6.2021 tarih ve 2020/2495 E. - 2021/1803 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2.maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 17/02/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.