Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/12222 Esas 2022/1972 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'nin verdiği karar müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmiş. Alacaklının genel haciz yolu ile ilamsız icra takibinde vaki itirazın kaldırılması istemiyle icra mahkemesine başvurduğu, ilk derece mahkemesince; davanın kısmen kabulüne karar verildiği, ilk derece mahkemesi kararına karşı borçlu ve alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulmuş. Bölge Adliye Mahkemesince yapılan inceleme sonucunda ilk derece mahkemesinin karar gerekçesinde hata yapıldığı görüşü ile ilk derece mahkemesi kararının gerekçesinin düzeltilmesine karar verilmiş. İlk derece mahkemesi kaldırılmadan, sadece gerekçe kısmının ortadan kaldırılması kararı verilmiş. İstinaf kanun yolu incelemesinin nasıl yapılacağına ilişkin usül düzenlemesi Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341 ila 360. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Bölge Adliye Mahkemelerinin ilk derece mahkemesinin hatasını HMK'nın 359. maddesine uygun şekilde yeniden karar vererek düzeltmek zorunda olduğu belirtilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi tarafından ilk derece mahkemesinin kararını gerekçe hatası nedeniyle kaldırıp, uygun gerekçe ile yeniden esastan bir karar vermesi gerektiği belirtilmiştir. Kanun maddeleri detaylı bir şekilde açıklanmamıştır.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklının genel haciz yolu ile ilamsız icra takibinde vaki itirazın kaldırılması istemiyle icra mahkemesine başvurduğu, ilk derece mahkemesince; davanın kısmen kabulüne, asıl alacağın % 20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, ilk derece mahkemesi kararına karşı borçlu ve alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince yapılan inceleme sonucunda "...ilk derece mahkemesinin karar gerekçesinde hata yapıldığı.." görüşü ile ilk derece mahkemesi kararının gerekçesinin düzeltilmesine karar verilmiş ve ilk derece mahkemesi kaldırılmadan, sadece gerekçe kısmının ortadan kaldırılmasına karar verilerek;
“1- Davalı- borçlunun istinaf başvurusunun HMK 353(1)-b/1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2- Davacı-alacaklının istinafı yönünden HMK' nun 353(1)-b/2 maddesi gereğince ... İcra Hukuk Mahkemesi'nin 10/09/2020 tarih 2019/319 Esas- 2020/212 Karar sayılı kararının gerekçe kısmının düzeltilerek ortadan kaldırılmasına, KARARIN GEREKÇE KISMININ:
Yapılan inceleme neticesinde; dava konusu mahkeme ara kararına dayanan tedbiren nafaka alacağının icra takibine yapılan itirazın kaldırılmasıdır. Tedbir mahiyetinde ara kararın kesinleşmesi aranmayacağı gibi ilam niteliği de söz konusu değildir. Ayrıca emsal Yargıtay içtihatları da belirtildiği üzere yargılama sırasında ara kararı ile verilen tedbir nafakasının tahsili için de her icra dairesine başvurulması mümkündür. 27/02/2020 havale tarihli hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu da dikkate alınarak Davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup davalı borçlunun ... İcra Müdürlüğü'nün 2019/3643 Esas sayılı icra takip dosyasına vaki itirazlarının kaldırılmasına İİK’ nun ilgili maddelerindeki gerekli şartlar sağlanmış olduğundan takip dosyasındaki asıl alacağın %20'si oranında icra inkâr tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesi yönünde hüküm kurulmuştur. " şeklinde hüküm oluşturularak gerekçe düzeltilmiştir.
İstinaf kanun yolu incelemesinin nasıl yapılacağına ilişkin usül düzenlemesi HMK. nın 341 ila 360. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin ilgili dairesinin ilk derece mahkemesinin gerekçe hatasını nasıl gidereceği 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b/3. maddesinde
“Yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında, duruşma yapılmadan karar verilir.” şeklinde düzenlenmiş,
Ayrıca 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/2. maddesinde “Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.” hükmüne yer verilmiştir.
HMK.nın 359/2. maddesinde amaçlanan, özellikle infaza esas alınacak hüküm sonucunun şüphe ve tereddüd uyandırmayacak şekilde oluşturulmasıdır.
Bölge Adliye Mahkemeleri İlk Derece Mahkemesinin hatasını HMK. nın 359. maddesine uygun şekilde yeniden karar vererek düzeltmek zorundadır.
Bölge Adliye Mahkemelerinin HMK. nın 370/2, 3 ve 4. maddesinin Yargıtay' a tanıdığı düzelterek onama yetkisi yoktur.
Bu emredici düzenlemeler karşısında, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından ilk derece mahkemesinin kararını gerekçe hatası nedeni ile kaldırıp, uygun gerekçe ile yeniden esastan bir karar vermesi gerekirken, ilk derece mahkemesinin gerekçesini hüküm fıkrasında düzelterek karar vermesi usul ve yasaya aykırı olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:
Yukarıda yazılı nedenlerle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 24/09/2021 tarih ve 2020/2940 E.- 2021/2351 K. sayılı kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, bozma nedenine göre borçlunun temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17/02/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.