Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/9752 Esas 2022/2986 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi'nin verdiği kararda, borçlu tarafın istinaf başvurusunun usulden reddine karar verilmiştir. Ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun belirttiği üzere, geçerli bir muhtıra gönderilebilmesi için bazı özelliklerin sağlanması gereklidir. Buna göre, muhtırada Hâkim veya Mahkeme Başkanı tarafından imza bulunması, yapılması gereken işlem açıkça belirtilmesi ve ikmal edilecek harcın miktarı, yatırılma merci ve süresi belirtilmelidir. Somut olayda ise, davacıya gönderilen muhtıra işlemi usulsüz olduğu için istinaf başvurusunun usulden reddine dair verilen karar isabetsizdir ve bozulması gerekmektedir. Bu nedenle, karar 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca bozulmuştur. Detaylı kanun maddeleri ise şu şekildedir: 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi ve 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkikinin davacı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından borçlu aleyhine genel haciz yoluyla ilamsız icra takibi başlatıldığı, borçlunun; ödeme emri tebliğ işleminin usulsüz olduğu ve sair şikayetler ile ödeme emrinin iptali ile hacizlerin kaldırılması istemiyle icra mahkemesine başvurduğu, İlk Derece Mahkemesince; icra müdürlüğünün hesap numarasının bulunmadığı yönündeki şikayetin süre yönünden reddine, diğer şikayetlerin de ayrı ayrı reddine karar verildiği, kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; davacının, istinaf harçlarını kesin süre içerisinde yatırmadığı ve başvuru şartlarını yerine getirmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun HMK’nın 344 ve 352. Maddeleri uyarınca usulden reddine hükmedildiği görülmektedir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2010/19-286 esas - 2010/330 karar sayılı kararında bir muhtıranın geçerli olması için gereken özellikler belirtilmiştir. Buna göre; ‘Temyiz harç ve giderlerinin eksik ödendiğinin anlaşılması halinde muhtıra gönderilerek kararı veren Hâkim veya Mahkeme Başkanı tarafından yedi günlük kesin süre içinde harç ve giderin tamamlanması, aksi halde temyizden vazgeçmiş sayılacağı hususu temyiz edene yazılı olarak bildirilir. Verilen süre içinde harç ve giderler tamamlanmadığı takdirde, mahkeme kararın temyiz edilmemiş sayılmasına karar verir. Bu kararın da temyiz edilmesi halinde 432. maddenin son fıkrası hükmü kıyasen uygulanır.’
Hâkim veya Mahkeme Başkanı tarafından “temyiz harç ve giderlerinin tamamlanması için yedi günlük kesin süre” verilmesi ve ayrıca yazılı olarak ‘aksi halde temyizden vazgeçmiş sayılacağı hususunun bildirilmesi’ gerekmektedir.
Bu nedenle, muhtırada Hâkim veya Mahkeme Başkanı’nın sicili ve imzası bulunmalıdır. Muhtıra Hâkim veya Mahkeme Başkanı tarafından imzalanmadan verilmişse, dolayısıyla da Hâkim tarafından usulünce düzenlenmiş muhtıra yoksa geçerli bir bildirimin yapıldığından söz etmeye de olanak yoktur.
Dolayısı ile, Mahkeme Yazı İşleri Müdürü’nün veya Kalem personelinin temyiz harcı veya giderinin tamamlanması için temyiz edene süre vermesi veya tebligat zarfı üzerine ihtar/uyarı şeklinde yazılan ve Hâkim imzası taşımayan muhtıra usule aykırıdır, Mahkeme Yazı İşleri Müdürü’nün veya Kalem personelinin vermiş olduğu süre ya da tebligat zarfı üzerine ihtar/uyarı şeklinde yazılan ve Hâkim imzası taşımayan muhtıra üzerine temyiz harcını veya giderini ödememiş olan taraf, temyiz talebinden vazgeçmiş sayılamaz.
Öte yandan, Yargıtay’ın kararlılık kazanmış uygulamasına göre, muhtırada yapılması gereken işlemin ne olduğu açıkça ve ilgili tarafın yanılmasına neden olmayacak biçimde gösterilmeli; bu açıdan ikmal edilecek harç ya da giderin miktarı ve yatırılma merci ve süresi, bunun yapılmamasının sonuçları net biçimde açıklanmalıdır. Örneğin, “dosyaya yatırılması” şeklindeki ifade tarafın yanılmasına neden olabileceğinden, bu ifadeyi taşıyan muhtıra geçersiz olacaktır.( HGK 2014/9-1743 E. 2017/372 K.)
Somut olayda, Bölge Adliye Mahkemesince borçlu vekiline gönderilen 13.07.2020 tarihli muhtırada ‘… işbu muhtıranın tebliğinden itibaren bir hafta kesin süre içerisinde 54,40 TL istinaf karar harcı ve 148,60 TL istinaf yoluna başvurma harcının ve yatırılmasına, aksi takdirde HMK. 344 maddesi gereğince kararın istinaf edilmemiş sayılmasına karar verileceği tebliğ olunur.’ denilmek sureti ile her ne kadar davacı tarafa kesin süre ile ilgili eksikliğin giderilmesi amacıyla ihtar yapılmak istenilmiş ise de anılan harcın nereye yatırılacağı belirtilmemiştir, dolayısı ile şikayete konu muhtıranın geçersiz olduğu açıktır.
O halde, davacıya gönderilen muhtıra işleminin usulsüz olduğu görülmekle, muhtıra tebliğine rağmen istinaf harçlarının süresinde tamamlanmaması sebebi ile borçlunun istinaf başvurusunun usulden reddine dair Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi'nin 24.05.2021 tarih ve 2020/1786 E. - 2021/1144 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), bozma nedenine göre davacının esasa ilişkin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, HMK'nun 373/2. maddesi gereğince dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 09/03/2022 oybirliğiyle karar verildi.