Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/9487 Esas 2022/3074 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul İli ... İlçesi'nde bulunan bir mülk üzerinde, borçlu tarafından kullandığı ticari nitelikli kredi borcu nedeniyle ... ve Kredi Bankası A.Ş. tarafından ipotek kaydı bulunmaktadır. Borçlu, bu mülkün mesken olarak kullanıldığı gerekçesiyle uygulanan haciz kararının kaldırılması için başvuruda bulundu. İlk Derece Mahkemesi kısmen kabul etti, Bölge Adliye Mahkemesi de bu kararı kısmen kabul ederek taşınmazın satılmasına karar verdi. Ancak, Borçlu tarafından kullanılan ticari nitelikli kredi borcunun ödenmediği anlaşıldığından, ipoteğin zorunlu olmadığı ve meskeniyet şikayetinin reddedilmesi gerektiği belirtildi. Bu nedenle, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi kararı bozdu ve meskeniyet şikayetinin reddi gerektiğine hükmetti. Karar, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2.maddesi göndermesiyle uygulanması gereken HMK’nun 373/2. maddeleri uyarınca bozuldu.
Kanun Maddeleri:
- 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2.maddesi
- 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddeleri

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
1)Borçlunun temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının REDDİNE,
2)Alacaklının temyiz itirazlarına gelince;
Alacaklı tarafından borçlu aleyhine başlatılan kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla ilamsız icra takibinde, borçlunun icra mahkemesine başvurarak meskeniyet iddiası ile taşınmazına uygulanan haczin kaldırılmasını talep ettiği, İlk Derece Mahkemesi’nce, şikayetin kısmen kabul kısmen reddi ile, borçlunun haline münasip ev alması için gerekli 140.000,00 TL'den az olmamak üzere satış yapılmasına ve bu tutarın borçluya ayrılmasına karar verildiği, taraflarca istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesi’nce, alacaklının istinaf başvurusunun esastan reddine, borçlunun istinaf başvurusunun ise kısmen kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına ve yerine; şikayetin kısmen kabulü ile şikayete konu taşınmazın 170.000,00 TL'den aşağı olmamak üzere satılmasına, bu tutarın borçluya bırakılmasına hükmedildiği, kararın taraflarca temyiz edildiği anlaşılmaktadır.
Borçlunun daha önce ipotek ettiği taşınmazı hakkında sonradan haczedilmezlik şikayetinde bulunabilmesi için ipoteğin mesken kredisi, esnaf kredisi, zirai kredi gibi zorunlu olarak kurulmuş ipoteklerden olması gerekir. Zira zorunlu olarak kurulan ipoteğin meskeniyet şikayetine engel teşkil etmeyeceği ilkesi, bu ipoteğin sosyal amaçlı olarak verilen kredinin teminatını oluşturmasından kaynaklanmaktadır. Bunun dışında, borçlunun serbest iradesi ile kurduğu ipotekler, adı geçenin daha sonra bu yerle ilgili olarak meskeniyet iddiasında bulunmasını engeller ise de, haciz tarihi itibariyle ipotek konusu borcun ödenmiş olması halinde, ipotekle yükümlü bulunmayan taşınmaz hakkında meskeniyet şikayetinde bulunulabilir.
Somut olayda, İstanbul İli, ... İlçesi, ... Mahallesi, 406 Ada 12 Parsel’de kain, 5 numaralı bağımsız bölüm üzerinde ... ve Kredi Bankası A.Ş. lehine 27.8.2010 tarihli ipotek kaydının bulunduğu, adı geçen bankanın 26.10.2017 tarihli cevabi yazısında ipoteğe konu borcun konut kredisinden kaynaklandığının bildirildiği, mahkemece dosya arasına alınan resmi senedin incelenmesinde ise; “ … adı geçen lehine açılmış ve açılacak konut finansmanı kredileri, tüketici kredileri ve her türlü krediler nedeniyle adı geçenin alacaklı bankaya doğmuş ve doğacak tüm borçlarından 140.000,00 TL’ye kadar ... 1. derecede ve F.B.K süre ile ipotek tesis ettiğini....” şeklindeki kayıtlar nedeniyle, söz konusu ipoteğin, borçlunun kullandığı/kullanacağı her türlü kredinin teminatı olarak tesis edildiği ve dolayısıyla zorunlu ipotek olmadığı anlaşılmaktadır. Lehine ipotek kaydı bulunan ... ve Kredi Bankası A.Ş.’nin 01.8.2019 tarihli cevabi yazısı ile; borçluya 29.8.2016 tarihinde taksitli ticari yapılandırma kredisi kullandırıldığı ve bunun 13.01.2017’de kapatıldığı, 13.01.2017 tarihinde kullandırılan taksitli ticari yapılandırma kredisinin ise henüz kapanmamış olduğunun bildirildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, haciz tarihinden önce verilen ipoteğin doğmuş ve doğacak tüm borçlar için verildiği ve borçlu tarafından kullanılan ticari nitelikli kredi borcunun ödenmediği anlaşıldığına göre, Bölge Adliye Mahkemesi’nce meskeniyet şikayetinin reddine karar verilmesi gerekirken, istemin kısmen kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nin 18.5.2021 tarih ve 2020/1221 E. - 2021/1099 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2.maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 10/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.