Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/10179 Esas 2022/3189 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Alacaklı tarafından başlatılan takibe karşı borçlu şirketin yaptığı yetki itirazı, birden fazla yetkili icra dairesi belirtmediği için geçersiz sayılmıştır. Dolayısıyla, İlk Derece Mahkemesi tarafından yetki itirazı reddedilmesi gerektiği ancak bu kararın yanlış olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesine yapılan istinaf başvurusunun esastan reddedilmesi isabetli olmamıştır. Kararın bozularak, muteriz borçlunun yetki itirazının reddine karar verilmesi ve İlk Derece Mahkemesi'nin kararının bozulması gerekmektedir.
Kanun maddeleri:
- 6100 sayılı HMK'nın \"Yetki itirazının ileri sürülmesi\" başlıklı 19/2. maddesi
- 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi
- 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla başlatılan takibe karşı, borçlu şirketin icra mahkemesine yaptığı başvuruda; borçlu şirket merkezinin bulunduğu ... veya çekin keşide yeri olan ... İcra Daireleri'nin yetkili olduğunu ileri sürerek ... İcra Dairesi'nin yetkisine itiraz ettiği, İlk Derece Mahkemesince; borçlunun yetki itirazının kabulü ile ... İcra Dairesi'nin yetkili olduğunun tespitine karar verildiği, alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
6100 sayılı HMK'nın "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19/2. maddesinde; " Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz" hükmü mevcuttur.
HMK'nun 19/2. maddesi uyarınca birden fazla yetkili icra dairesi varsa, borçlu yetki itirazında seçtiği icra dairesini bildirmelidir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. HGK'nun 22.09.1976 gün ve 10/1957-2554 sayılı ve 25.12.1987 tarih ve 1987/506-1103 sayılı kararlarında da benimsendiği gibi, anılan hükümde, yetki itirazında bulunana, birden fazla yetkili mahkemeyi (icra dairesini) gösterme olanağı yasaklanmamıştır. Yetkili olmaları koşulu ile birden çok yetkili mahkeme (icra dairesi) belirtilmiş olsa dahi, yetkili yeri bildirme yükümlülüğü yerine getirilmiş olur. Ancak, borçlu bu yerlerden birini tercih etmelidir.
Somut olayda; muteriz borçlu şirketin icra mahkemesinde yetki itirazında bulunurken, borçlu şirket merkezinin bulunduğu ... veya çekin keşide yeri olan ... İcra Daireleri'nin yetkili olduğunu ileri sürerek ... İcra Dairesi'nin yetkisine itiraz ettiği, ancak birden fazla olarak ifade ettiği yetkili icra dairelerinden hangisini seçtiğini belirtmediği anlaşılmıştır. Bu durumda muteriz borçlu şirket, yetki itirazında, HMK'nın 19/2. maddesinde yazılı "birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir" hükmünü yerine getirmemiştir. Bu nedenle, borçlunun yetki itirazının geçersiz olduğunun kabulü gerekir.
O halde, İlk Derece Mahkemesince; muteriz borçlunun başkaca itirazı da bulunmadığından yetki itirazının reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi ve istinaf başvurusunun Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine karar verilmesi isabetsiz olup kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Alacaklının temyiz isteminin kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nin istinaf talebinin esastan reddine ilişkin 09.08.2021 tarih ve 2020/2603 E. - 2021/2090 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA ve ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 26/06/2020 tarih, 2020/316 E. - 2020/390 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de, Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 14/03/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.