Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/9833 Esas 2022/3502 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Alacaklılar tarafından ilamlı icra takibi yapılan borçlu belediyenin vergi hükmündeki alacakları ile diğer hesaplarının haczedilmesi sonrası haciz iptaline ilişkin yapılan itirazlar incelenmiştir. Belediyenin otopark payı olarak belirtilen ve haciz konulan tutarın İSPARK geliri olup olmadığı tespit edilmemiş, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayalı olarak otopark payı yönünden haczin kaldırılması yönünde sonuca gidilmesi isabetsiz bulunmuştur. Kararda, borçlu belediyenin şartlı bağışlar, kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan mallar, tahsil edilen vergi, resim ve harç gelirleri ile proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirlerinin haczedilemeyeceği belirtilmiştir. Ayrıca, il özel idareleri ve belediyelere verilen payların vergi hükmünde olduğu ve genel bütçe vergi gelirleri tahsili ile diğer kanunlarda verilen payların vergi hükmünde olduğu ifade edilmiştir. İmar Kanunu'nun ilgili maddelerine dayanarak çıkarılan Otopark Yönetmeliği'nde ise otopark bedellerinin kamu bankalarından birinde açılacak otopark hesabına yatırılacağı ve otopark hesabında toplanan meblağın otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Sonuç olarak, alacaklıların temyiz itirazları kısmen kabul edilmiş, İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuş ve karar için ilave bilirkişi raporu talep edilmiştir. Kanunlar arasında açıklayıcı bilgi verilmiştir:
- 5393 Sayılı Belediye Yasasının 15/son maddesi
- 5779 sayılı Kanunun 7/1. maddesi
- 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 37. ve 44. maddelerine dayanılarak çıkarılan Otopark Yönetmeliği'nin 12/4. ve 13/2. madd

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
1-Borçlunun temyiz isteminin incelenmesinde;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının REDDİNE,
2- Alacaklıların temyiz itirazlarına gelince,
Alacaklı yanca borçlu hakkında yapılan ilamlı icra takibinde, borçlu ... Belediyesinin ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile İSKİ Genel Müdürlüğü uhdesinde bulunan vergi hükmündeki alacakları ile ... Bankası ... Şubesi'nde bulunan haczi kabil olmayan vergi,resim harç hesapları ile haczi kabil olmayan diğer hesaplarının haczedildiği ileri sürülerek haczedilmezlik şikayetinde bulunulduğu, mahkemece şikayetin kısmen kabulü ile İSKİ ve ... Büyükşehir Belediyesine gönderilen haciz ihbarnamelerinin iptaline, konulan hacizlerin kaldırılmasına, ... Bankasına gönderilen haczi ihbarnamesine ilişkin şikayetin ise reddine karar verildiği, tarafların istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince her iki tarafın istinaf talebinin esastan reddine karar verildiği görülmektedir.
5393 Sayılı Belediye Yasasının 15/son maddesine göre, belediyenin proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirleri, şartlı bağışlar ve kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan malları ile belediye tarafından tahsil edilen vergi, resim ve harç gelirleri haczedilemez. Ayrıca, 5779 sayılı Kanunun 7/1. maddesinde; bu Kanunda, il özel idareleri ve belediyelere, genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtından ayrılacak paylar ile diğer kanunlarda bu idarelere verilmesi öngörülen payların vergi hükmünde olacağı belirtilmiştir.
Bunun birlikte; 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 37. ve 44. maddesine dayanılarak çıkarılan Otopark Yönetmeliği'nin 12/4. maddesinde; otopark bedellerinin kamu bankalarından herhangi birinde açılacak otopark hesabına yatırılacağı, 13/2. maddesinde ise, otopark hesabında toplanan meblağ otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılamayacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda İlk Derece Mahkemesi tarafından alınan bilirkişi raporunda borçlu belediyenin; ... Büyükşehir Belediyesi nezdindeki alacakların müze payı, otopark payı ve eğlence vergisi payı olduğu saptanmıştır.
O halde, mahkemece borçlu Belediyenin ... Büyükşehir Belediyesi nezdinde otopark payı olarak belirtilen ve haciz konulan 155.642,39-TL nin İSPARK geliri olup olmadığının tespiti için bilirkişiden ek rapor alınmak suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayalı olarak otopark payı yönünden haczin kaldırılması yönünde sonuca gidilmesi isabetsizdir.
SONUÇ: Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile, yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, istinaf talebinin esastan reddine ilişkin ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 06/07/2021 tarih ve 2020/2159 E. - 2021/1956 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... Anadolu 11. İcra Hukuk Mahkemesinin 15/01/2020 tarih ve 2016/140 E.- 2020/35 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17/03/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.