Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/10028 Esas 2022/3458 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar, İcra Müdürlüğü tarafından müvekkillerinin murisi aleyhine yapılan takiplerde meskenlerinin bulunduğu taşınmazın haczedildiğini belirterek, satışın durdurulmasını ve taşınmazın haczinin kaldırılmasını talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinin süre aşımı nedeniyle reddederken, \"satışın durdurulması\" talebi hakkında karar vermedi. Davacılar, bu kararı istinaf etmiş, Bölge Adliye Mahkemesi ise davacının istinaf başvurusunu, ESASTAN REDDEDİP, şikayetin REDDİNE karar vermiş ancak \"satışın durdurulması\" talebi hakkında karar vermemiştir. Mahkemelerin kararları HMK'nun 297/2 ve 359/2. maddelerine aykırıdır. İstinaf incelemesi sonucunda hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait söz tekrar edilmeden her talep hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların sıra numarası altında, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerektiği belirtilmektedir. Bölge Adliye Mahkemesi, istinaf sebeplerinin reddine ve ilk

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacılar tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
A) Talebin Özeti:
Davacılar vekili, ... İcra müdürlüğü’ nün 2019/1350 esas sayılı takip dosyasında davalı/alacaklı tarafından müvekkillerinin murisi ...aleyhine ... İcra Müdürlüğünün 2019/... Esas sayılı takip dosyası ile muristen kalan ... ili ... ilçesi ... Mah. Ova mevkii 130 ada 24 parsel sayılı üzerinde meskenlerinin bulunduğu taşınmazın haczedildiğini belirterek;
1- Satışın durdurulmasına,
2- Meskeniyet nedeniyle haczedilmezlik şikayetinin kabulü ile taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılmasına, karar verilmesini talep etmiştir.
B) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, dosya üzerinden yapılan değerlendirme sonucunda;
Meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinin süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince ” satışın durdurulması “ talebi hakkında olumlu ya da olumsuz bir hüküm kurulmamıştır.
C) İstinaf;
İlk Derece Mahkemesi kararını davacılar vekili istinaf etmiştir.
Ç) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti;
... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi, 22.06.2021 tarih ve 2020/... E. 2021/... K. sayılı kararı ile, gerekçeyi değiştirerek;
“...1) Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nun 353/1-b(1) maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
HMK'nun 353/1-b(2) maddesi uyarınca ... İcra Hukuk Mahkemesinin 30/09/2020 gün, 2020/401 Esas ve 2020/... Karar sayılı kararının RE'SEN KALDIRILMASINA,
a) Şikayetin REDDİNE, “ şeklinde hüküm oluşturulmuştur.
D) Temyiz;
Kararı davacılar vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Mahkeme kararlarında hükmün nasıl oluşturulacağı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297. maddesinde detaylıca açıklanmıştır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297/2. maddesine göre “ hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi zorunludur.”
Bu biçim yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereğidir. Aksi hal, hükmün infazında zorluklara ve tereddütlere, yargılamanın ve davaların gereksiz yere uzamasına, davanın tarafı bulunan kişi ve kurumların mağduriyetlerine sebebiyet verecek ve Kamu düzeni ve barışını olumsuz yönde etkileyecektir (Hukuk Genel Kurulu - 2007/14-... E, 2007/... K, Dairemizin 01.04.2008 gün ve 2007/... Esas, 2008/... Karar sayılı ilamı).
6100 sayılı Yasa ile hukukumuza giren “ istinaf kanun yolu “ 6100 sayılı Yasa’ nın 341 vd. maddelerinde düzenlenmiştir.
Yasa’ nın 355/1. maddesinde istinaf incelemesinin “ istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı, ancak, incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesi’ nin kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu re’ sen gözeteceği hüküm altına alınmış,
İstinaf incelemesi sonucunda Bölge Adliye Mahkemesi kararın neleri içereceği ve hükmün nasıl oluşturulacağı ( HMK. nın 297. maddesine koşut şekilde ) Yasa’ nın 359. maddesinde düzenlenmiş ve özellikle 2. fıkrada;
“ Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.” hükmüne yer verilmiştir.
HMK. nın 359/2. maddesinde amaçlanan, özellikle infaza esas alınacak hüküm sonucunun şüphe ve tereddüd uyandırmayacak şekilde oluşturulmasıdır.
Ayrıca, genel düzenleme olan, HMK. nın 298/2. maddesi uyarınca “ gerekçe/hüküm çelişkisi “ yaratılmamalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, davacıların “ satışın durdurulması ve haczin kaldırılması “ şeklinde iki ayrı talebi olup, hem İlk Derece Mahkemesi kararında, hem de Bölge Adliye Mahkemesi kararında davacıların sadece “ meskeniyet nedeni ile haczedilemezlik şikayetine bağlı haczin kaldırılması “ talebi hakkında karar verilmiş, davacıların “ satışın durdurulması “ talebi hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemiştir.
Öncelikle;
İlk Derece Mahkemesi ile Bölge Adliye Mahkemesinin davacıların “ satışın durdurulması “ talebi hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar vermemesi HMK. nın 297/2 ve 359/2. maddelerine aykırıdır.
Ayrıca;
Bölge Adliye Mahkemesi doğru bir şekilde istinaf sebeplerini değerlendirmiş, istinaf sebeplerinin yerinde olmadığına kanaat getirmiş, fakat kamu düzenine dayalı yapılan inceleme sonucunda gerekçeyi değiştirerek;
“...1) Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nun 353/1-b(1) maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
HMK'nun 353/1-b(2) maddesi uyarınca ... İcra Hukuk Mahkemesinin 30/09/2020 gün, 2020/... Esas ve 2020/... Karar sayılı kararının RE'SEN KALDIRILMASINA,
a) Şikayetin REDDİNE, “ şeklinde hüküm oluşturulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf edenin/edenlerin bildirdiği istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı, ancak hükmün, kamu düzeni açısından doğru olmadığı, ya da gerekçe
açısından yanlış/eksiklik olduğu hususlarını karar gerekçesinde açıklayarak, gerekçeye uygun şekilde ilk derece mahkemesinin kararını kaldırarak yeniden karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, hem istinaf sebeplerinin reddine, hemde ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar verilerek şüphe ve tereddüd uyandıracak şekilde hüküm oluşturulması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince yapılacak ..., ilk derece mahkemesi kararı kaldırılıp, yeniden hüküm kurulduğundan, dava dosyasını ilk derece mahkemesine göndermeden, davacıların “ satışın durdurulması “ talebi hakkında da değerlendirme yaparak her iki talep hakkında yukarıdaki açıklamalar ışığında, HMK. nın 359. maddesine uygun karar vermektir.
F) Sonuç;
Davacıların temyiz itirazlarının kabulü ile, ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi, 22.06.2021 tarih ve 2020/2210 E. 2021/... K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerden dolayı, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 371/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, bozma sebeplerine göre esasa yönelik temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine, dosyanın HMK'nun 373/2. maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17/03/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.