Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/9168 Esas 2022/3916 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi, davacı üniversitenin yersiz olarak alınan harçları için açtığı davada, İlk Derece Mahkemesi'nin verdiği kararın kaldırılarak yeniden yargılama yapılması gerektiğine karar vermiştir. Ancak, üniversitenin harçtan muaf olduğu belirtilmesine rağmen, ilk derece yargılaması nedeniyle hatalı bir şekilde harç yükletilmesi bozma sebebi olarak kabul edilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi, kararda belirtilen kanun maddelerine göre, davacı üniversitenin harçtan muaf olduğunu vurgulayarak, harç alınmasına yer olmadığına karar vermiştir. Karar, İİK'nun 364/2. maddesiyle değiştirilen 5311 sayılı Kanun ile uygulanması gereken HMK'nun 370/2. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmıştır. Kanun maddeleri ise şöyledir: 2547 Sayılı Yasa'nın 56/b ve Ek Madde 7, Harçlar Yasa'sının 13/j, HMK'nın 332, 297/2 ve 359/2. maddeleri.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2- İlk Derece Mahkemesi tarafından 2547 Sayılı Yasa’ nın 56/b ve “ Vakıflarca kurulacak yükseköğretim kurumları, bu Kanunun 56 ncı maddesinde yer alan mali kolaylıklardan, muafiyetlerden ve istisnalardan aynen istifade ederler” şeklindeki Ek Madde 7  delaleti ile Harçlar Yasa’ sının 13/j maddesi uyarınca harçtan muaf olan davacı Üniversiteden yersiz alınan tüm harçların iadesi yerine " Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına " karar verilmesi, İlk Derece Mahkemesi kararının Bölge Adliye Mahkemesi tarafından kaldırılması nedeni ile sonuca etkili görülmemiştir.
3- HMK. nın 332. maddesi uyarınca yargılama giderlerine, bu kapsamda harca ilişkin hususlarda mahkemece re' sen karar verilir.
Ayrıca HMK. nın 297/2 ve 359/2. maddeleri uyarınca hüküm kurulurken tereddüt ve çelişki yaratılmamalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından İlk Derece Mahkemesinin kararı kaldırılarak hüküm kurulurken, 2547 Sayılı Yasa’ nın 56/b ve “ Vakıflarca kurulacak yükseköğretim kurumları, bu Kanunun 56 ncı maddesinde yer alan mali kolaylıklardan, muafiyetlerden ve istisnalardan aynen istifade ederler” şeklindeki Ek Madde 7  delaleti ile Harçlar Yasa’ sının 13/j maddesi uyarınca harçtan muaf olan davacı Üniversitenin doğru bir biçimde " istinaf başvurusu nedeni ile harçtan muaf olduğunun " belirtilmesine rağmen davacı Üniversiteye ilk derece yargılaması nedeni ile harç yükletilmesi hatalı olup, bozma sebebi ise de, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
Sonuç:
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi' nin 18.05.2021 tarih ve 2021/673 E. 2021/1416 K. sayılı kararının, hüküm fıkrasının, ilk derece yargılaması nedeni ile başlıklı 2 numaralı bendinin ilk paragrafının çıkartılarak, yerine;
"- Davacı üniversite harçtan muaf olduğundan, karar-ilam harcına hükmedilmesine yer olmadığına,
Davacıdan yersiz alınan başvuru harcı ile peşin harcın karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davacıya iadesine, " paragraflarının,
-İstinaf başvurusu nedeniyle başlıklı 3 numaralı bendinin ilk paragrafının çıkartılarak, yerine;

"- Davacı üniversite harçtan muaf olduğundan, istinaf harcına hükmedilmesine yer olmadığına, " paragraflarının yazılmasına, Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 370/2. maddesi uyarınca bu şekli ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA, harç alınmasına yer olmadığına, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 24/03/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.