Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/3278 Esas 2022/4479 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nin 2022/179 E.-2022/195 K sayılı kararında, icra müdürlüğünün 03.09.2021 tarihli işlemiyle yapılmış bir ihale olmadığı, ihalenin İİK'nun 133. maddesine göre henüz tamamlanmadığı açık olduğundan şikayetin icra memur muamelesini şikayet olarak nitelendirilerek, şikayetçi talebinin buna göre değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek hüküm tesisi isabetsiz görülmüştür. Karar, İcra ve İflas Kanunu'nun 133/1. maddesi ve 2. fıkrası ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 33. maddesi hükümlerine de yer vermiştir.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

Sair temyiz itirazlarının reddi ile,
Şikayetçi borçlu tarafından 03.09.2021 tarihli ihalenin feshi istemiyle icra mahkemesine başvurulduğu, mahkemece, davanın reddi ile borçlu aleyhine para cezasına hükmedilmesine karar verildiği, karara karşı borçlu tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesin’ce kıymet takdir tarihi üzerinden 2 yıllık süre geçtiğinden bahisle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulü ile ihalenin feshine karar verildiği görülmektedir.
İcra ve İflas Kanunu'nun 133/1. maddesinde “Taşınmaz kendisine ihale olunan kimse derhal veya verilen mühlet içinde parayı vermezse, ihale kararı icra memuru tarafından kaldırılarak teminat akçesi alıcının ikinci fıkra gereğince mesul bulunduğu meblağa mahsup edilmek üzere alıkonulur. Kendisinden evvel en yüksek teklifte bulunan kimsenin ileri sürdüğü pey, 129 uncu maddeninin aradığı şartlara uygun bulunması ve bu kimsenin adresinin de malum olması halinde, bir muhtıra tebliğ edilerek arzettiği bedelle taşınmaz kendisine teklif edilir ve üç gün zarfında almaya razı olursa ona ihale olunur. Razı olmaz veya cevapsız bırakılırsa veya bulunmazsa taşınmaz icra dairesince hemen artırmaya çıkarılır. Bu artırma ilgililere tebliğ edilmeyip yalnızca satıştan en az yedi gün önce yapılacak ilanla yetinilir. Bu artırmada, teklifin, 129 uncu maddedeki hükümlere uyması şartıyla taşınmaz ençok artırana ihale olunur” hükmü, aynı maddenin 2. fıkrasında ise; “İhaleye katılıp daha sonra ihale bedelini yatırmamak suretiyle ihalenin feshine sebep olan tüm alıcılar ve kefilleri teklif ettikleri bedel ile son ihale bedeli arasındaki farktan ve diğer zararlardan ve ayrıca temerrüt faizinden müteselsilen mesuldürler. İhale farkı ve temerrüt faizi ayrıca hükme hacet kalmaksızın dairece tahsil olunur. Bu fark, varsa öncelikle teminat bedelinden tahsil olunur” hükmü yer almaktadır.
HMK'nun 33. maddesi gereğince hukuki tavsif hakime aittir. Hakim, bir davada sadece tarafların ileri sürdükleri maddi vakıalar ve neticei taleplerle bağlı olup, dayandıkları kanun hükümleri ve onların tavsifleri ile bağlı değildir. Kanunları resen tatbik ederek, iddia ve müdafaadaki neticei talepleri karara bağlamakla mükelleftir (04.06.1958 ve 15/6 sayılı İBK).
Somut olayda, ... 22. İcra Müdürlüğü'nün 2011/1186 E. sayılı dosyasından yazılan talimat gereği ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi 2635 Ada 5 parselde kayıtlı taşınmazın 11.08.2021 tarihli ihale ile 19.000.000 TL bedelle ... Tanzim İhtiyaç Maddeleri Tic.ve San.Ltd.Şti.' ne ihale edildiği, bu ihaleye ilişkin olarak ihale alıcısının ihale bedelini yasal süre içinde yatırmaması üzerine icra müdürlüğünce en yüksek teklif veren diğer alıcıya muhtıra çıkartıldığı,çıkarılan muhtıra üzerine ikinci en yüksek teklif veren ... İnş.Müh.Gıda Ürün.Tic.ve San.Ltd.Şti.’nin ihale bedelini yatırmayı kabul ettiği,bunun üzerine icra müdürlüğünce 03.09.2021 tarihli işlemi ile ihale bedelini yatırması için kendilerine 10 günlük süre verildiği, süresinde ihale bedelinin yatırılmaması halinde İİK’nun 133.maddesine göre taşınmazın yeniden satış işlemlerine başlanmasına karar verildiği, borçlu tarafından icra müdürlüğünün bu işleminin şikayet konusu edildiği, şikayet tarihinden önce 11.08.2021 tarihli ihale dışında başka bir ihalenin yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, şikayetçi borçlu tarafından 11.08.2021 tarihinde yapılan ihaleye karşı da ... 1.İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2021/426 E., 2021/651 K. sayılı dosyası ile de ihalenin feshi isteminde bulunulduğu, ancak daha sonra davadan feragat edildiğinden mahkemece davanın feragat nedeniyle reddine karar verildiği de görülmektedir.
O halde, Bölge Adliye Mahkemesin’ce, icra müdürlüğünün 03.09.2021 tarihli işlemiyle ortada yapılmış bir ihale olmadığı, ihalenin İİK’nun 133.maddesine göre henüz tamamlanmadığı açık olduğundan şikayetin icra memur muamelesini şikayet olarak nitelendirilerek, şikayetçi talebinin buna göre değerlendirilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile, ... Bölge Adliye Mahkemesi 5.Hukuk Dairesinin 27.01.2022 tarih 2022/179 E.-2022/195 K sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 05.04.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.