Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/11397 Esas 2022/4906 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Alacaklı tarafından borçlu bir gemi donatanı aleyhinde ilama dayalı olarak başlatılan icra takibinde, donatanın iptal talebinin mükerrer icra takibi gerekçesiyle kabul edildiği ancak Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bu kararın kaldırılarak sadece asıl alacak ve fer’ilerini kapsayan kısmın iptal edilmesi gerektiği belirtilerek karar bozulmuştur. Kararın dayanağı ise 6103 sayılı TTK’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un “Eski hukukun ve Türk Ticaret Kanununun uygulanacağı hâller” başlıklı 2/1 maddeleridir. Bu maddelere göre, dava konusu olay 2009 yılında gerçekleştiği için Mülga 6762 sayılı TTK’ya tabidir ve 1379. maddesi şikayet konusu takip dosyası için uygulanamaz. Ancak gemi üzerinde kanuni rehin hakkına sahip olan alacaklıların, haciz yolu ile veya kambiyo senetleri hakkında özel usullere göre takip yapabilecekleri, bu durumda kanuni rehin hakkından feragat etmiş olacaklarının düzenlendiği belirtilmiştir. Kanun maddeleri ise şu şekildedir: 6103 sayılı TTK’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un “Eski h

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davalı-alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından borçlu ...Gemisi donatanı... Limited’e izafeten acentesi aleyhinde ilama dayalı olarak başlatılan taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibinde, donatanın icra mahkemesine başvurusunda, borçlu hakkında daha önce ... 5. İcra Müdürlüğü’nün 2009/11532 E. sayılı dosyası ile ilamlı takibe başlandığı, daha sonra ise şikayet konusu ... 6. İcra Müdürlüğü’nün 2019/3299 E. sayılı dosyasından aynı hükmü takibe koyduğu, bu nedenle şikayet konusu takibin mükerrer olduğu, ayrıca dayanak ilamda birleşen dosya yönünden gemi üzerinde rehin hakkının tanınmasına ve tespitine karar verilmediği ileri sürülerek takibin iptalinin talep edildiği, ilk derece mahkemesince, takibin mükerrer olduğu gerekçesi ile şikayetin kabulüne ve takibin iptaline karar verildiği, alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, 2009/11532 E. sayılı dosyasının esasının “2009” olsa da bu dosyadan ihtiyati haczin infazının istendiği, daha sonra takibin ise 14.03.2019 tarihinde başlatıldığı, 2019/3299 E. sayılı takibin ise 12.03.2019 tarihinde başlatıldığı, şikayet konusu iptali istenen takibin daha önce başlatıldığı, takibin mükerrerliğe dayalı olarak iptal edilemeyeceği, ilk derece mahkemesi kararının bu nedenle yerinde olmadığı, dayanak ilamda birleşen dosyada kanuni rehin hakkının tanınmasına ve tespitine dair bir hükmün bulunmadığı, şikayet konusu takip dosyasından talep edilen birleşen dosyada hükmedilen alacaklar ve ferileri yönünden takibin iptalinin gerektiği, ancak 6102 sayılı TTK’nun 1379. maddesinde gemi üzerinde kanuni rehin hakkına sahip olan alacaklıların, haciz yolu ile veya kambiyo senetleri hakkında özel usullere göre takip yapabilecekleri, ancak bu durumda kanuni rehin hakkından feragat etmiş olacaklarının düzenlendiği, şikayet konusu takip dosyasından sonra başlatılan 2009/3639 E. sayılı ilamlı takip nedeni ile alacaklının kanuni rehin hakkından feragat ettiği, bu nedenle şikayet konusu takibin dayanak ilamda geçen asıl dosyada hükmedilen alacaklar ve ferileri yönünden de iptali gerektiği belirtilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, şikayetin kabulü ile ... 6. İcra Müdürlüğü’nün 2019/3299 E. sayılı takibin iptaline karar verilmiştir.
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
6103 sayılı TTK’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un “Eski hukukun ve Türk Ticaret Kanununun uygulanacağı hâller” başlıklı 2/1 maddesinde; “a) Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girdiği tarihten önce meydana gelen olayların hukukî sonuçlarına, bu olaylar hangi kanun yürürlükte iken gerçekleşmişlerse, o kanun hükümleri uygulanır.
b) Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girdiği tarihten önce gerçekleşmiş hukukî fiiller, bağlayıcılıkları ve hukukî sonuçları itibarıyla, bu tarihten sonra dahi, gerçekleştikleri tarihte yürürlükte bulunan kanuna tâbidir.” hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda, dayanak ilam incelendiğinde; dava konusu gemi üzerinde kanuni rehin hakkını doğuran olay 2009 yılında gerçekleşmiş olup yukarıdaki düzenleme gereğince dava konusu olaya uygulanacak hükümler Mülga 6762 sayılı TTK’ya tabidir, 6102 sayılı TTK’nun 1379. maddesinin şikayet konusu takip dosyası hakkında uygulanması mümkün olmayıp, dayanak ilamdaki asıl dosyadaki talepler yönünden şikayet konusu takibin iptali yerinde değildir.
O halde, Bölge Adliye Mahkemesi’nin şikayet konusu takibin mükerrerliğine ve dayanak ilamda birleşen dosya yönünden kanuni rehin hakkının tanınması ve tespitine ilişkin hüküm kurulmadığı yönündeki gerekçesi yerinde olup, Bölge Adliye Mahkemesince, şikayet konusu takibin sadece dayanak ilamdaki birleşen dosyada hüküm altına alınan asıl alacak ve fer’ilerine ilişkin kısmının iptali gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi’nin 11.10.2021 tarih ve 2021/1585 E. - 2021/2293 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 20/04/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.