Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/373 Esas 2022/5122 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Borçlu tarafından, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takipte, borçlu adına vasinin icra mahkemesine başvurusunda, borçlunun keşide ettiği bononun ehliyetsizlik nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürerek takibin iptaline karar verilmesi istendi. İlk derece mahkemesi, aynı iddiaların başka bir mahkeme dosyasında da olduğu gerekçesiyle derdestlik nedeniyle istemi reddetti. Bölge Adliye Mahkemesi ise, derdestlik gerekçesi ile istemi reddetmenin isabetsiz olduğunu belirtti ancak sonuçta istem reddedildiği için kararın onanması gerektiğine karar verdi. Kanun maddeleri ise şu şekildedir:
- 6100 sayılı HMK'nın 114/1-ı maddesi (derdestlik şartları)
- 5311 Sayılı Kanun ile değişik İİK'nin 364/2. maddesi (temyiz harcı)
- 6100 Sayılı HMK'nin 370. maddesi (kararın gereği)

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi



Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu vasisi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takipte, borçlu adına vasinin icra mahkemesine başvurusunda; borçlunun keşide ettiği bononun ehliyetsizlik nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürerek takibin iptaline karar verilmesini istediği, İlk Derece Mahkemesince; aynı iddiaların ... 5. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2021/244 Esas sayılı dosyasında da ileri sürüldüğü ve istemin aynı olduğu gerekçesi ile şikayetin derdestlik nedeniyle reddine karar verildiği, vasinin istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; ... 5. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2021/244 Esas sayılı dosyasında imzaya ve borca itiraz edildiği, ancak ... 4. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2021/256 Esas sayılı dosyasında takip talebinde ve ödeme emrinde vasinin gösterilmediği ileri sürülerek takibin ve ödeme emrinin iptalinin istendiği, buna göre istinaf incelemesine konu dosyada borçlunun taraf ehliyetinin bulunmadığına ilişkin şikayetin ... 4. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2021/256 Esas sayılı dosyasında derdest olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun kısmen kabulüne karar verilerek kararın kaldırıldığı ve HMK'nın 114/1-ı ve 115/2. maddeleri uyarınca şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dava ve takip ehliyeti, kişinin kendisi veya temsilcisi aracılığıyla bir davada veya takipte usul veya takip işlemlerini yapabilme ehliyetidir. Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olan bütün gerçek veya tüzel kişiler, dava ehliyetine de sahiptir. Ayırt etme gücüne sahip küçükler ve kısıtlılar, bazı istisnai hallerde dava ve takip ehliyetine sahiptirler. Bu durumlar dışında ayırt etme gücüne sahip küçükler ve kısıtlıların, dava ve takip ehliyeti yoktur. İstisnai haller dışındaki dava ve takiplerde, kanuni temsilcileri tarafından temsil olunurlar.
6100 sayılı HMK'nın 114/1-ı maddesinde aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte (derdest) olmaması dava şartları arasında düzenlenmiştir. Derdestlik; daha önceden açılmış ve halen görülmekte olan bir davanın yeniden aynı ya da başka bir mahkemede açılması durumunda, ikinci davanın açıldığı mahkemede nazara alınan ve bu davanın daha önceden de açılmış ve hâlen görülmekte olması sebebiyle usûlden reddine karar verilmesini sağlamaya yönelik bir dava şartıdır. Derdestliğin şartları; aynı davanın aynı mahkemede ya da başka mahkemelerde iki kere açılmış olması, birinci davanın görülmekte (derdest) olması, birinci dava ile ikinci davanın aynı olması şeklinde sıralanabilir. Aynı konuda iki dava açılmasında davacının korunmaya layık bir menfaati yoktur.
Somut olayda aynı takip dosyasına ilişkin itiraz ve şikayet dosyaları incelendiğinde;
... 5. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2021/244 E. sayılı dosyasında; yetkiye, imzaya, borca ve ferilere yönelik itirazların yanı sıra borçlunun bono keşide edecek fiil ehliyetine sahip olmadığının ileri sürüldüğü ve takibin iptaline karar verilmesinin istendiği,
... 4. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2021/256 Esas sayılı dosyasında ise; takipten önce borçluya vasi tayin edilmesine rağmen takip talebinde ve ödeme emrinde vasinin gösterilmediğinin ileri sürüldüğü ve takibin iptalinin istendiği görülmüştür.
O halde, Bölge Adliye Mahkemesince; takibe konu bononun keşide tarihinde borçlunun ehliyetsiz olduğuna dair şikayetin ... 5. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2021/244 E. sayılı dosyasında derdest olduğu gerekçesi ile şikayetin reddi yerine yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesi isabetsiz ise de; sonuçta istem reddedildiğinden sonucu doğru Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanması gerekmiştir.
SONUÇ :
Borçlu vasisinin temyiz itirazlarının reddi ile sonucu doğru Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenlerle 5311 Sayılı Kanun ile değişik İİK'nin 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 Sayılı HMK'nin 370. maddeleri uyarınca ONANMASINA, alınması gereken 80,70 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline, 25/04/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.