Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/7685 Esas 2022/6229 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Bir icra takibinde, borçlu satış istenmediği için takibin düştüğünü iddia eden bir borçlu, ilk derece mahkemesince reddedilir. Borçlu istinaf başvurusu yapar ve Bölge Adliye Mahkemesi de reddeder. Ancak, borçlu bu iddiasını her aşamada ve temyiz dilekçesinde sürdürür. Kanunen, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan icra takibi için, alacaklının taşınmaz rehninin satışını icra emrinin tebliğinden itibaren 1 yıl içinde isteme zorunluluğu vardır. Satış isteme süresi, satış talebi ile durduktan sonra, ihalenin feshedilmesi veya satışın düşmesi halinde süre kaldığı yerden işlemeye devam eder. Satış isteme süresinde sağlanan yatırımların geri verilmesi gerekiyor. Mahkeme, alacaklının yasal sürede satış talebinde bulunmadığına karar verdi ve ihalenin feshine hükmetti. Kararda İİK'nun 150/e ve 78. maddeleri açıklandı.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü.
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı takipte satışı yapılan taşınmaza ilişkin olarak sair fesih iddialarının yanı sıra, İİK'nun 150/e maddesi gereğince süresinde satış istenmediğinden takibin düştüğünü ileri sürerek 13.11.2019 tarihli taşınmaz ihalesinin feshini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesince şikayetin reddine karar verildiği, borçlunun istinaf başvurusu üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, borçlunun, süresinde satış talep edilmediği nedenle takibin düştüğü hususunu her aşamada ve temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü görülmektedir.
İİK'nun 150/e maddesinin, icra emri tebliğ tarihi itibariyle yürürlükte olan hükmüne göre; "Alacaklı, taşınır rehnin satışını ödeme veya icra emrinin tebliğinden itibaren 6 ay içinde, taşınmaz rehninin satışını da aynı tarihten itibaren 1 yıl içinde isteyebilir. Satış yukarıdaki fıkrada gösterilen müddetler içinde istenmez veya talep geri alınıp da bu müddetler içinde yenilenmez ise takip düşer. 78. maddenin ikinci fıkrası hükmü, rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takipte de kıyasen uygulanır." Buna göre, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan icra takibinde, alacaklının ödeme veya icra emrinin tebliğinden itibaren taşınmazlar için 1 yıl içinde satış isteme zorunluluğu vardır.
Somut olayda, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile başlatılan ilamlı takipte, borçluya icra emrinin 20.04.2017 tarihinde tebliğ edildiği, alacaklı yanca 02.02.2018 tarihinde satış talebinde bulunulduğu, 09.02.2018 tarihinde 500,00 TL satış avansı yatırıldığı ancak alacaklı vekilinin 05.09.2018 tarihinde satışın düşürülmesi talebi üzerinde satışın düşürülmesine karar verildiği, 20.09.2019 tarihinde yeniden satış talebinde bulunulduğu, 24.09.2019 tarihinde 8.000 TL satış avansı yatırıldığı görülmüştür. Satış isteme süresi, alacaklının satış talebi ile durduktan sonra, ihalenin feshedilmesi veya satışın düşmesi halinde süre kaldığı yerden işlemeye devam edecektir. Her ne kadar icra emrinin tebliğinden itibaren 1 yıllık sürede (9 ay 12 gün sonra ) satış talebinde bulunularak satış avansı yatırıldığı görülmüş ise de, 05.09.2018 tarihinde talep üzerine satışın düşürülmesine karar verildiği, ilk satış talebi ile duran satış isteme süresi kaldığı yerden işlemeye devam edeceğinden 1 yıllık süreden geriye kalan 2 ay 18 gün içinde
satış talebinde bulunulması gerekirken bu süreye riayet edilmediği, kaldı ki, yeni bir satış isteme süresi başlatılsa dahi 1 yıllık süreden de sonra 20.09.2019 tarihinde satış talebinde bulunulduğu, dolayısıyla sürenin her halde geçirilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
O halde, alacaklı İİK'nun 150/e maddesi hükmüne uygun şekilde yasal sürede satış talebinde bulunmadığına göre, takip düşmüş olup, satışın yapılması mümkün olmadığından, mahkemece şikayetin kabulü ile ihalenin feshine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi ve bu karara yönelik istinaf başvurusunun Bölge Adliye Mahkemesi’nce esastan reddedilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2.maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 22/01/2021 tarih ve 2020/2883 E. 2021/156 K. sayılı istinaf talebinin reddine ilişkin kararının KALDIRILMASINA ve ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 30/09/2020 tarih ve 2019/370 E - 2020/170 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 24/05/2022 gününde oy birliği ile karar verildi.