Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/6162 Esas 2022/7073 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar, adli yardım talebinin reddi kararını temyiz etmişlerdir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, adli yardım talebinin reddine karar vermiş ve kararın itiraz edilmesi üzerine dosya Hukuk Dairesi'ne gönderilmiştir. Adli yardım, yargılama giderlerinden muafiyet ve ücretsiz hukuki yardım sağlanması yoluyla gerçekleştirilir. Anılan yardımın şartları, ödeme gücünden yoksun olma ve talebin açıkça dayanaktan yoksun olmamasıdır. Adli yardım talebinde bulunan kişi, ödeme gücünden yoksun olmadığını belgelemelidir. Gerçek kişilerin adli yardımdan istifade etmesi mümkündür, ancak kamuya yararlı dernek ve vakıflar dışındaki tüzel kişilerin adli yardımdan yararlandırılması mümkün değildir. Soda olayda, adli yardım talebinde bulunan tüzel kişi olduğu için adli yardımdan yararlanamaz. İtirazların reddi kararı oybirliğiyle kabul edilmiştir. Kanun maddeleri: 6100 sayılı HMK'nın 334 ve devamı maddeleri.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar dairemize gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
... Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi’nce verilen 04/11/2021 tarih ve 2021/1449 Esas, 2021/1276 Karar nolu kararının davacılar tarafından adli yardım talepli olarak temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 10/01/2022 tarih ve 2022/11 E.-2022/59 K. sayılı kararıyla davacıların adli yardım talebinin reddine karar verildiği, kararın itirazen incelenmesinin davacılar tarafından istenilmesi üzerine dosyanın HMK’nun 337. maddesi uyarınca Dairemize gönderildiği anlaşılmıştır.
1)Davacı ... Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin itirazlarının incelenmesinde;
Sosyal hukuk devletinin bir gereği olarak kabul edilmiş olan adli yardım, ekonomik bakımdan yetersiz olan kimselere, yargı organları önünde haklarını arayabilmeleri veya savunma yapabilmeleri için parasal kolaylıklar sağlanması anlamına gelir. Bu anlamdaki kolaylıklar yargılama giderlerinden muafiyet ve ücretsiz hukuki yardım sağlanması yoluyla gerçekleştirilebilir (Pekcanıtez H./ Özekes M./ Akkan M./ Taş Korkmaz H.: Pekcanıtez Usul Medeni Usul Hukuku, Cilt III, ... 2017, s. 2410-2411).
Adli yardım 6100 sayılı HMK'nın 334 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan maddelere göre adli yardımın şartları “ödeme gücünden yoksun olma” ve “talebin açıkça dayanaktan yoksun olmaması”dır. Adli yardım isteğinde bulunan kimsenin, kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin gereken yargılama giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olması gerekir (m. 334/1). Adli yardım talebinde bulunan kimsenin yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri de mahkemeye ibraz etmesi gerekir (m. 336/2).
Adli yardım talebinde bulunanın ödeme gücünden yoksun olup olmadığı bu belgeler incelenerek belirlenecektir. Ayrıca HMK'nın 334/1. maddesi hükmünce gerçek kişilerin adli yardımdan istifade etmesi mümkün olup, 334/2. maddesinde öngörülen kamuya yararlı dernek ve vakıflar dışındaki tüzel kişilerin kural olarak adli yardımdan yararlandırılması mümkün değildir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2020/14-349 Esas, 2020/754 Karar no ve 13/10/2020 tarihli kararı)
Somut olay incelendiğinde; adli yardım isteminde bulunan davacı ticaret şirketi olup 6100 sayılı HMK'nın 334/2. maddesinde adli yardımdan yararlanabilecek tüzel kişilerden olmadığından Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin adli yardım talebinin reddine ilişkin kararı yasaya uygun olup itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
2) Davacı ...’nun itirazlarının incelenmesinde ise;
Somut olayda adli yardım talebine ilişkin dilekçe ve ekinde yer alan bilgi ve belgeler, tek başına adli yardım talebinde bulunan davacının ödeme gücünden yoksun olduğunu ispatlar nitelikte değildir.
Açıklanan nedenle Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin adli yardım talebinin reddine ilişkin kararı yasaya uygun olduğundan, davacının yerinde bulunmayan itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davacıların yerinde görülmeyen itirazlarının ayrı ayrı HMK’nun 337/2. maddesi gereğince REDDİNE, 13/06/2022 gününde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.