Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/2482 Esas 2022/7309 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi tarafından verilen bir karar davacı üçüncü kişinin İİK'nın 96. vd. maddelerine dayalı istihkak iddiasına ilişkindir. Davacı alacaklı, borçlu şirketin ortağı olduğu 3. kişi şirketten bir kısım emtiayı bedel karşılığı satın aldığını iddia ederek davanın kabulünü talep etmiştir. Ancak mahkeme borçlu şirketin ticaret sicilde kayıtlı adresinin haciz adresinden farklı olduğunu, haciz mahallinde borçlu şirkete ait belge tespit edilemediğini ve mahcuzun borçluya ait olduğunun ve devrin muvazaalı olduğunun davalı alacaklı tarafından ispat edilemediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. Bölge Adliye Mahkemesi ise istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir. Ancak temyiz incelemesi sonucunda, davacı ve davalı arasında gerçekleşen danışıklı işlemin delillerinin tartışılması gerektiği ve bu nedenle eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiği belirtilerek karar kaldırılmış ve dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesi kararlaştırılmıştır. Kanun maddeleri ise İİK'nın 96. vd. maddelerine dayalı istihkak iddiası ve İİK'nun 364/2. maddesiyle uygulanması gereken HMK'nun 373/1. maddesi olarak belirtilmiştir.

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davalı-alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı 3.kişi, 3.kişi şirketin borçlu şirkete ait bir kısım emtiayı bedelini ödeyerek satın aldığını, borçlu ile 3.kişi şirketin ortaklık yapısının ve çalışanlarının aynı olmadığını iddia ederek davanın kabulünü talep etmiştir.
Davalı alacaklı, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, borçlu şirketin ticaret sicile kayıtlı adresinin haciz adresinden farklı olduğu, ödeme emrinin borçluya haciz adresi dışında ticaret sicile kayıtlı adresinde tebliğ edildiği, haciz mahallinde borçlu şirkete ait belge tespit edilemediği, mülkiyet karinesinin davacı 3.kişi yararına olduğu, mahcuzun borçluya ait olduğunun ve devrin muvazaalı olduğunun davalı alacaklı tarafından ispat edilemediği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalı alacaklı istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, borçlu ve 3.kişi şirket kurucuları ve yetkilileri arasında herhangi bir bağlantının bulunmadığı, şirketlerin birlikte iş yapmadıkları, borçlunun ticaret sicile kayıtlı adresinin haciz adresinden farklı olduğu, ödeme emrinin borçluya haciz adresinde tebliğ edilmediği gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davalı alacaklı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, üçüncü kişinin İİK'nın 96. vd. maddelerine dayalı istihkak iddiasına ilişkindir.
Temyize konu olayda davacı 3. kişi ile borçlu arasında danışıklı işlem olduğu davacı alacaklı tarafından iddia edilmesine rağmen, mahkemece yapılan inceleme ve araştırma karar vermeye yeterli değildir. Bu nedenle, öncelikle borçlu ve 3. kişi şirket bünyesinde haciz tarihinden itibaren geriye doğru çalışanların tamamının listesini gösterir ... kayıtlarının getirtilmesi, ayrıca borçlu şirket ortaklarından ...’ın 3.kişi şirkette sigortalı çalışan olduğu iddia edildiğine göre anılan şahsın hangi tarihlerde nerede çalıştığının tespiti için ... kayıtlarının istenmesi, öte yandan borçlu ve 3.kişi şirketlerin hangi tarihler arasında hangi adreslerde faaliyet gösterdiklerini bildirir şekilde vergi kayıtları getirtilmesi, borçlu şirketin ticaret sicil adresinde ve haciz adresinde halihazırda faaliyet gösterip göstermediğinin kolluk marifetiyle araştırılması, bunların yanında davacı üçüncü kişi ile borçlu şirketin ticari defter

ve muhasebe kayıtları üzerinde ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin usulüne uygun olup olmadığı hususu da dikkate alınmak sureti ile inceleme yaptırılarak davacı üçüncü kişi ile borçlu şirket arasında arasında öteden beri devam eden ticari ilişki olup olmadığı; borçlu ile üçüncü kişi arasında varsa alacak-borç durumunun belirlenmesi, borçlu ile üçüncü kişi arasında devam eden cari ilişki olup olmadığı, delil olarak sunulan faturaların ticari defterlerde kaydının bulunup bulunmadığı ve faturalardaki malların hacizli mallara uygun olup olmadığı, ödemelerin yapılıp yapılmadığının saptanması için Yargıtay denetimine elverişli mali müşavir ve makine mühendisinden bilirkişi raporu alınması;ayrıca davalı alacaklının delil olarak dayandığı ... İcra Müdürlüğü’nün 2018/121413 sayılı dosyasında yazılan ... İcra Müdürlüğü’nün 2018/237 talimat dosyasında yapılan 17.10.2018 tarihli haciz tutanağı ve ilgili icra dosyasının eldeki dosya arasına alınarak değerlendirilmesi, bu doğrultuda toplanacak delillerin dava dosyasında bulunan diğer delillerle birlikte değerlendirilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma ile karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Davalı - alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile, yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, istinaf talebinin esastan reddine ilişkin ... Bölge Adliye Mahkemesi 4.Hukuk Dairesi’nin 23.12.2021 tarih 2021/ 3415 E.-2021/ 3650 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 12.10.2021 tarih 2021/ 243 E. - 2021/ 526 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 15.06.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.