Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/6828 Esas 2022/7619 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İcra mahkemesine yapılan başvuruda, çek üzerinde sadece şirket yetkilisinin imzası bulunduğu ve şahsi olarak bir kefaleti veya aval veren imzası bulunmadığı dolayısıyla davacının şahsen sorumlu olmadığı iddiasıyla takibin iptali ve aleyhe tazminat istemiyle başvurulmuştur. Mahkeme, işbu iddianın ispat edilemediği gerekçesiyle davayı reddetmiştir. Ancak Bölge Adliye Mahkemesi, keşidecinin adı ve soyadı bölümünde açıkça borçlu ismi yazılarak çekin keşide edildiği ve keşideci bölümünde şirket temsilcisi elinden çıkmış iki imzanın bulunması halinde, imzalardan şirket kaşesi üzerine atılanın şirketi, açığa atılan diğer imzanın ise imza sahibinin şahsı adına atılmış olduğunun ve aleyhine takip başlatılabileceğinin kabulü gerektiğine karar vermiştir. Bu nedenle mahkeme kararı bozulmuş ve borçlunun istinaf başvurusunun esastan reddi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz bulunmuştur.
Kanun maddeleri:
- TTK'nun 776/1-g maddesi
- TTK'nun 818. maddesi ve çekler hakkında uygulanması gereken TTK'nun 678. maddesi
- TTK'nun 701 ve 702. maddeleri
- İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken HMK'nun 373/2. maddeleri

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı İlk Derece Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Çeke dayalı olarak başlatılan kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takibe karşı borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; şikayete konu çek üzerinde sadece şirket yetkilisi olarak imzası bulunduğu, şahsi olarak bir kefaleti veya aval veren imzası bulunmadığı dolayısı ile şahsen sorumluluğu olmadığı iddiasıyla takibin iptali ve aleyhe tazminat istemi ile icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece; takip konusu çek üzerinde şirketin kaşe ve imzasının dışında keşidecinin adı ve soyadı bölümünde açıkça ...'un ismi yazılarak üzerine imza atılmak suretiyle çek keşide edildiği, dolayısıyla davacının da şirket ile birlikte çeke konu borçtan şahsen sorumlu olduğu, davacı tarafça takibe konu çek borcunun ödendiğinin imzası ikrar edilmiş belge veye resmi bir belge ile ispat edilemediği anlaşılmakla davanın reddine karar verildiği, karar aleyhine borçlunun istinaf başvurusunda bulunduğu, Bölge Adliye Mahkemesince; şikayetçi tarafından atılmış iki imza var gibi değerlendirme yapılarak davanın reddine karar verilmesinin isabetsiz olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının kaldırılması ile davanın kabulüne ve borçlu hakkında yapılan takibin iptaline ve tazminat talebinin reddine hükmedildiği görülmektedir.
TTK'nun 776/1-g maddesi gereğince, takip konusu belgenin kambiyo vasfını taşıması için "senedi tanzim edenin imzasını" ihtiva etmesi zorunludur. Anılan maddede sorumluluk için sadece imzadan söz edilmiş, birden fazla imzanın bulunması koşul olarak öngörülmemiştir. TTK'nun 818. maddesi göndermesiyle çekler hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun'un 678. maddesi gereğince şirket yetkilisinin şirket kaşesi dışında senet üzerine atmış olduğu imza bizatihi kendisini sorumlu kılar.
Öte yandan, TTK'nun 818. maddesi göndermesi ile çekler hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun'un 701 ve 702. maddeleri gereğince, keşideci imzası dışında bononun ön yüzüne konulan her imza aval şerhi sayılır. ... için sadece imza yeterli olup, ayrıca ad ve soyadın yazılması gerekli değildir. Dolayısı ile sorumluluk doğması için keşidecinin atacağı tek imza yeterli olup, senet ön yüzündeki ikinci imzanın atılması zorunluluğu olmadığından şirket kaşesi dışına atılan imza aval olarak değerlendirilir (HGK'nun 05/10/2011 tarih ve 2011/12-480 sayılı kararı).
Somut olayda, takibe konu çek üzerinde, şirketin kaşe ve imzasının dışında, keşidecinin adı ve soyadı bölümünde açıkça borçlu ...’un ismi yazılarak, üzerine ayrıca imza atılmak suretiyle çek keşide edildiği, işbu hali ile keşideci bölümünde şirket temsilcisi ... elinden çıkmış iki imzanın bulunması halinde, imzalardan şirket kaşesi üzerine atılanın şirketi, açığa atılan diğer imzanın ise imza sahibinin şahsı adına atılmış olduğunun ve aleyhine takip başlatılabileceğinin kabulü zorunludur. Kaldı ki yine aynı çek üzerinde avalimdir yazısı ile imzanın da yer aldığı da görülmektedir.
O halde, Bölge Adliye Mahkemesince; borçlunun istinaf başvurusunun esastan reddi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ :
Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi’nin 22.06.2021 tarih ve 2020/225 E.- 2021/1569 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, alacaklı tarafından yatırılan temyiz peşin harcının istek halinde iadesine, 22/06/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.