Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/317 Esas 2022/7720 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Alacaklı tarafından genel haciz yolu ile başlatılan ilamsız icra takibinde, borçlu itiraz etmek için mücbir sebep bulunduğu gerekçesiyle takibin iptaline karar verilmesini talep etti. İcra mahkemesi şikayetin kabulü ile takibin durdurulmasına karar verdi. Bölge Adliye Mahkemesi ise istinaf başvurusunun esastan reddine karar verdi. Ancak, İİK'nun 65. maddesi gereği gecikmiş itiraz niteliğinde olan başvurunun usulsüz tebligat olduğu gerekçesiyle reddedilmesi hatalıdır. Bu nedenle, alacaklının temyiz itirazları kabul edilerek, Samsun 3. İcra Hukuk Mahkemesinin kararı bozuldu. İİK'nun 65. maddesi gereği, borçlunun kusuru olmaksızın mücbir sebep nedeniyle itiraz edememesi halinde, usulüne uygun tebligat varsa itiraz etmesi mümkündür. Tebliğin usulsüz olduğu iddiasında bulunulması halinde ise, hukuki tavsif hakime aittir.

Kanun Maddeleri:
İİK'nun 65. maddesi
HMK'nun 33. maddesi
Tebligat Kanunu'nun 32. maddesi
6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından genel haciz yolu ile başlatılan ilamsız icra takibinde; borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, ödeme emrinin tebliğ edildiği 15.10.2020 tarihte yurt dışında olduğunu, ileri sürerek tebligatın usulsüz olduğundan bahisle takibin iptaline karar verilmesini talep ettiği, mahkemece; şikayetinin kabulü ile; ... İcra Dairesi nin 2020/53902 Esas sayılı dosyasında ödeme emri tebliğ işleminin iptaline, ödeme emri tebliğ tarihinin 19/11/2020 tarihi olduğunun tespitine, ödeme emrine yönelik şikayetin reddine karar verildiği, ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesin’ce istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
İİK'nun 65. maddesinde; "Borçlu kusuru olmaksızın bir mani sebebiyle müddeti içinde itiraz edememiş ise, paraya çevirme muamelesi bitinceye kadar itiraz edebilir." hükmü yer almaktadır. Anılan hükmün uygulanabilmesi için borçluya tebligatın usulüne uygun olarak yapılmış olması, ancak muhatabın kendisinden kaynaklanmayan bir engel nedeniyle süresinde itiraz edememiş olması gerekir. Bir başka anlatımla gecikmiş itirazın ön koşulu usulüne uygun bir tebligatın varlığıdır.
Usulüne uygun tebligat bulunmaması halinde HMK'nun 33. maddesi gereği, hukuki tavsif hakime ait olacağından borçlunun dilekçesinde gecikmiş itiraz isteminde bulunması ile bağlı kalınmaksızın tebligatın usulsüzlüğü ve Tebligat Kanunu'nun 32. maddesi gereği, tebliğ tarihinin belirlenmesi yoluna gidilmelidir (HGK 5.6.1991 tarih ve 1991/12-258E.-1991/344 K.). Yapılan tebligatın usulüne uygun yapıldığının kabulü halinde ise, icra mahkemesi borçlunun bildirdiği mazeretin haklı olup olmadığını inceler. Mazereti kabul ederse icra takibi durdurulur. Artık alacaklı itirazın kaldırılması veya itirazın iptali yoluna gidebilir.
Somut olayda, muhatabın bilinen adresi olan, ... Mah. 5034Sok. No:2 İç Kapı No:5 .../. adresine çıkartılan tebligatın "tevziat saatlerinde kapalı olup komşu, kapıcı, yöneticiye ulaşılamadı. Muhatabın adreste ikamet edip etmediği tespit edilemedi" şerhi düşülmek suretiyle bila tebliğ iade edildiği, bunun üzerine borçlunun mernis adresine örnek 7 nolu ödeme emrinin gönderildiği ve Tebligat Kanunun 21/2 maddesine göre 15/10/2020 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edildiği anlaşılmıştır. Borçlunun icra mahkemesine başvurusunda tebliğ tarihinde ve halen yurtdışında olması nedeniyle takibe itiraz edemediğini ileri sürdüğüne göre başvuru bu hali ile İİK'nun 65. maddesi kapsamında gecikmiş itirazdır.
O halde mahkemece başvurunun gecikmiş itiraz niteliğinde kabulü ile bu doğrultuda inceleme yapılarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken; yazılı şekilde tebligat usulsüzlüğü olarak vasıflandırma yapılarak yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 30/09/2021 tarih ve 2021/2522 E. - 2021/2567 K. sayılı istinaf talebinin esastan reddine ilişkin kararının KALDIRILMASINA, Samsun 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 29/06/2021 tarih ve 2021/123 E, 2019/2567 K.sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de, Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 23.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.








.