Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/7386 Esas 2022/7987 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi, borçlu tarafından ihalenin feshini talep ettiği bir davada ilk derece mahkemesinin reddi üzerine yapılan istinaf başvurusunu HMK'nun 353/1-b(1) maddesi uyarınca esastan reddetti. Ancak temyiz incelemesinde ihalenin feshedilmesi gerektiği, çünkü satış giderlerinin muhammen değeri aşmadığı ortaya çıktı. İİK'nun 129. maddesi gereğince arttırma bedelinin, malın tahmin edilen kıymetinin yüzde ellisini aşması ve satış giderlerinin tüm icra masraflarını değil, paraya çevirme ve paylaştırma giderlerini aşması gerektiği hüküm altına alındı. Bu nedenle, keşif ve bilirkişi masraflarının da paraya çevirme masrafı olarak kabul edilmesi gerektiği belirtildi. Kararda İİK'nun 128. ve 129. maddeleri detaylı bir şekilde açıklandı.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçlunun, sair itirazlar ile ihalenin feshini talep ettiği, ilk derece mahkemesince, şikayetin reddine karar verildiği, borçlu tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b(1) maddesi uyarınca esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
İİK'nun 129. maddesinde; arttırma bedelinin, malın tahmin edilen kıymetinin yüzde ellisini bulması ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan diğer alacaklar o malla temin edilmişse, bu suretle rüçhanı olan alacakların mecmuundan fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paraların paylaştırılması masraflarını aşması gerektiği düzenlemesi yer almaktadır. Bu durumda satış bedelinin, tüm icra masraflarını değil, paraya çevirme ve paylaştırma giderlerini geçmesi gerektiğinin hüküm altına alındığı görülmekte, satış talebinden ihale tarihine kadarki paraya çevirme ve paylaştırma giderlerinin hesaplamada dikkate alınması gerekmektedir. Satışı istenen taşınmazın kıymetinin takdiri hakkındaki İİK’nun 128. maddesi paraya çevirme başlığını taşıyan III. bölümde bulunmaktadır. Bu nedenle, taşınmazın kıymetinin belirlenmesi için yapılan keşif ve bilirkişi masraflarının da tıpkı ilan giderleri gibi paraya çevirme masrafı olarak kabulü gerekir.
İcra dosyası üzerinde yapılan incelemede, 725 TL kıymet takdir masrafı, 9.923,36 TL gazete ilan gideri, 717 TL satış ilanı tebliğ masrafları olmak üzere toplam 11.365,36 TL masraf yapılmış olduğu görülmektedir. Birden fazla taşınmazın aynı ilanla satışa çıkarılması halinde, toplam paraya çevirme gideri satışı yapılan taşınmaz sayısına bölünmek suretiyle masraflar tespit edilerek, ayrıca müstakil harcamalar var ise bedele eklenerek oluşacak sonuca göre İİK'nun 129. maddesindeki koşullara uygun şekilde satışın gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin belirlenmesi gerekir.
Somut olayda, iki adet taşınmaz satışa çıkartılmış, şikayet konusu Küçükçekmece Mahallesi 5377 parsel 11 nolu bağımsız yönünden 725 TL kıymet takdir masrafı yapıldığı, her bir taşınmaza düşen ilan masrafı ise 4.961,68 TL, satış ilanı tebliğ masrafı ise 358,5 TL olup, dava konusu taşınmaz yönünden toplam satış masrafı 6045,18 TL’dir.
İhalenin feshi istenen taşınmazın muhammen değerinin 315.000 TL olarak belirlendiği anlaşılmıştır. 06.01.2021 tarihli birinci arttırmada taşınmazın 162.550 TL bedel ile alacaklıya alacağa mahsuben ihale edildiği, artırma bedelinin, muhammen değerin yüzde ellisi olan 157.500 TL'ye, 6045,18 TL satış giderinin eklenmesi halinde oluşan 163.545,18 TL miktarı karşılamadığı anlaşılmaktadır.
O halde, ilk derece mahkemesince, İİK'nun 129/1. maddesi gereğince bu husus re'sen gözetilerek ihalenin feshine karar verilmesi gerekirken şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz isteminin kamu düzeni nedeniyle re’sen yapılan inceleme sonucu kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nin 06.04.2022 tarih ve 2021/2233 E. - 2022/1160 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA), ... 3. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 19.04.2021 tarih ve 2021/44 E. - 2021/454 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 29/06/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.