Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/7892 Esas 2022/8890 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İcra ve İflas Kanunu'nun 134. maddesinin 5. fıkrasının 3. bendi uyarınca, ihale feshi talebi reddedildiği için borçlu para cezasına çarptırılmış. Ancak, Anayasa'nın 13. maddesiyle belirtilen ölçülülük ilkesine uygun olması gerektiği düşünüldüğünde, ceza miktarı %5 indirilerek düzeltilmesi gerektiği kabul edilmiştir. Karar, İlk Derece Mahkemesine gönderilmiştir.
7343 Sayılı Kanun ile değişik İcra ve İflas Kanunu'nun 134. maddesinin 5. fıkrasının 3. bendi ise şöyle belirtilir:
\"Icra mahkemesi işin esasına girerek talebin reddine karar verirse ihalenin feshini talep edeni feshi istenen ihale bedelinin yüzde onuna kadar para cezasına mahkum eder.\"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi

Borçlunun ihalenin feshi istemiyle mahkemeye yaptığı başvuruda, İlk Derece Mahkemesi’nce şikayetin reddi ile ihale bedeli üzerinden %10 para cezasına hükmedildiği, borçlunun istinaf kanun yoluna başvurusu üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmektedir.
Borçlunun sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
7343 Sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 33. maddesi ile İİK'na eklenen geçici 18. maddenin son fıkrası gereğince uygulanması gereken aynı kanunla değişik İİK'nun 134. Maddesinin 5. Fıkrasının 3. bendi
'' İcra mahkemesi işin esasına girerek talebin reddine karar verirse ihalenin feshini talep edeni feshi istenen ihale bedelinin yüzde onuna kadar para cezasına mahkum eder'' hükmünü içermektedir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasa’sının 13. maddesinde; ”Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.” hükmüne yer verilmiştir. Anayasa’ nın bu maddesi ölçülülük ilkesine normatif nitelik kazandıran maddelerden biridir.
Ölçülülük ilkesi, temel hak veya hürriyete getirilen sınırlandırma ile kullanılan aracın, elde edilmek istenen amacı gerçekleştirmede elverişli ve gerekli olması ile araç-amaç arasındaki makul bir oranın bulunmasını ifade etmektedir .Ölçülülük ilkesi evrensel bir yargı ilkesi olarak mahkeme kararlarına yön vermektedir. Bu ilkenin unsurlarından biri olan orantılılık ; araç ile amaç arasındaki karşılıklı ilişkiyi değerlendirmeyi gerekli kılmaktadır. Nitekim getirilen sınırlandırmanın ilgilisine yüklediği yükümlülük ile elde edilen fayda arasında makul oran olmalıdır. Yani ilgilisini tahammül edemeyeceği bir yükümlülük altında bırakmamalıdır.
Bu anlamda somut olayı değerlendirdiğimizde, ihalenin feshi talebinin reddine karar verilmesinin yerinde olduğu görülmekte ise de temyiz incelemesine konu karar tarihinden sonra yürürlüğe giren 7343 sayılı Kanunla değişik İİK'nun 134/5-3. maddesi gereğince fesih gerekçeleri göz önünde bulundurulduğunda şikayetin ihale sürecini uzatmaya matuf olmadığı anlaşılmakla Anayasa'nın 13. maddesinde düzenlenen ölçülülük ilkesi nazara alınarak şikayetçi borçlu aleyhine hükmedilen para cezasının, ihale bedelinin “% 5’ ine indirilmek suretiyle kararın düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi’ nin 24/05/2022 tarih ve 2022/869 E.- 2022/1029 K. sayılı kararının, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, Kadınhanı İcra Hukuk Mahkemesi’ nin 15/02/2022 tarih ve 2021/34 E.-2022/4 K. sayılı kararının hüküm bölümünün para cezasına ilişkin iki numaralı bendinde yer alan % 10'u oranında 10.700 TL '' ibaresinin karar metninden çıkarılmasına yerine '' % 5'i oranında 5.350 TL'' ibaresinin yazılmasına kararın düzeltilmiş bu şekliyle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 370/2. maddesi uyarınca (ONANMASINA), karar düzelterek onandığından harç alınmasına yer olmadığına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 15/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.