Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/6933 Esas 2022/8830 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Karar, borçlu tarafından yapılan itiraz üzerine başlatılan takipte, taraflar arasındaki kira sözleşmesinin geçersizliği hakkındaki iddiaların değerlendirilmesine odaklanmaktadır. İlk kira sözleşmesinde belirlenen aylık kira bedeli ile ikinci sözleşmede belirlenen düşük kira bedeli arasındaki fark nedeniyle itiraz edilen takip için, itirazın kısmen kabul edilerek takibin devamına, belli bir miktar icra inkar tazminatının alacaklıdan alınarak borçluya verilmesine karar verilmiştir. Ancak, yapılan incelemede, ikinci kira sözleşmesinde bir sonlandırma şerhi bulunmadığı ve aylık kira bedelinin hayatın olağan akışına aykırı bir şekilde düşürüldüğü tespit edildiğinden, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
İcra ve İflas Kanunu'nun 269/2. ve 62. maddelerine göre borçlunun ödeme emrinin tebliği üzerine yedi gün içinde itirazını bildirmesi ve itirazında söz konusu kira sözleşmesinin geçersizliğini kanıtlaması gerekmektedir. 5311 Sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri, kararın bozulmasına karar verilmesi durumunda uygulanacak kanun maddeleridir.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçlunun itirazı üzerine duran adi kiraya ve hasılat kiralarına ait (13 örnek) takipte, alacaklının icra mahkemesine 18/01/2021 tarihli başvurusunda; itirazın kaldırılması ile tahliye isteminde bulunduğu, İlk Derece Mahkemesince; istemin kısmen kabulü ile itirazın 29.166,62 TL için kaldırılmasına ve takibin devamına, 29.166,62 TL üzerinden %20 oranında icra inkar tazminatına ve kiracının kiralandan tahliyesine karar verildiği, karara karşı taraflarca istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesi'nce davacının istinaf başvurusunun esastan reddine, davalının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile itirazın 29.166,62 TL için kaldırılmasına, alacak takibinin bu miktar üzerinden devamına, 29.166,62 TL'nin %20'si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, reddedilen kısım (220.833,38 TL) üzerinden %20 oranında hesaplanan icra inkar tazminatının davacı alacaklıdan alınarak davalı borçluya verilmesine,karar verildiği görülmektedir.
İcra ve İflas Kanunu'nun 269/2. maddesi hükmü gereğince ödeme emrinin tebliği üzerine borçlu yedi gün içinde itiraz sebeplerini aynı yasanın 62. maddesi hükümleri dâhilinde icra dairesine bildirmeye mecburdur. Borçlu itirazında kira akdini ve varsa buna ait mukavelenamedeki imzasını açık ve kesin olarak reddetmez ise, akdi kabul etmiş sayılır. İcra ve İflas Kanunu'nun 269/c maddesine göre borçlu akdi reddetmeyip kiranın ödendiğini veya sair bir sebeple istenemeyeceğini bildirerek itiraz etmiş ise, itiraz sebeplerini ve isteğini noterlikçe re'sen tanzim veya imzası tasdik edilmiş veya alacaklı tarafından ikrar olunmuş bir belge ile ispat etmeye mecburdur.
Somut olayda; davacı alacaklı, 01/09/2014 başlangıç tarihli ve yedi yıl süreli yazılı kira sözleşmesine dayanarak 05/10/2020 tarihinde başlattığı icra takibi ile 250.000,00 TL kira ve 431,51 TL işlemiş faiz alacağının tahsilini talep etmiş, davalı borçlu süresinde verdiği itiraz dilekçesi ile borca itiraz etmiştir.
Takip dayanağı kira sözleşmesinin 5. maddesinde ;kiralanan işletmenin aylık kira bedelinin 21.500,00 TL net olduğu, kira sözleşmesinin 1. Yılı sonunda ÜFE ile TÜFE artışı oranının kira bedeline yansıtılacağı kararlaştırılmıştır. Davalı itirazında; takibe dayanak yazılı kira sözleşmesinin varlığına ve sözleşmedeki imzaya itiraz etmemiş, ancak yargılama aşamasında ibraz ettiiği ... 5. Noterliğinin 050067 yevmiye numaralı 31/12/2014 tarihli ,yedi yıl süreli aylık net 4.166,66 TL bedelli kira sözleşmesi ile takip dayanağı kira sözleşmesinin geçersiz olduğunu savunmuştur.
Taraflar arasındaki kira sözleşmesi ya tarafların karşılıklı anlaşmaları ile ya mahkeme kararı ile ya da kiralananın yok olması ile sona erer. Davalı tarafından ibraz edilen 31/12/2014 tarihli düşük kira bedelli ikinci kira sözleşmesinde ilk sözleşmenin feshedildiği ya da sona erdirildiği yönünde bir şerh bulunmadığı gibi ilk sözleşmenin yapılmasından sonra aylık kira parasının 21.500,00 TL den 4.166,66 TL ye indirilmesinin de hayatın olağan akışına aykırı olduğu ve davalının dayandığı kira sözleşmesinin kira bedelini belirlemenin dışında başka bir nedenle düzenlendiği anlaşıldığından tarafların iradesini yansıtan takibe dayanak 01/09/2014 başlangıç tarihli ve yedi yıl süreli yazılı kira sözleşmesi dikkate alınmak suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile; ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi’nin 22/03/2022 tarih, 2022/443 E. - 2022/589 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 15.09.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.