Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/7596 Esas 2022/9277 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi'nin 2022/7596 E. - 2022/9277 K. sayılı kararı incelenmiştir. Alacaklı T.A.Ş. tarafından icra takibi başlatılmış, borçlu ise tapuda 150/c şerhi nedeniyle ipoteğin fekki işlemi gerçekleştirilememişti. Dosya daha sonra Varlık Yönetim A.Ş.'ne devredildi. İlk derece mahkemesinde davanın reddine karar verilmiş, borçlu ise istinaf başvurusunda bulunmuştu. Bölge Adliye Mahkemesi ise temlik alan şirketin borçludan alacağı sadece limit ipoteğinin tutarıyla sınırlı olduğunu belirtmiş ve kararı istinaf başvurusu yönünde bozmuştur. Ancak sonrasında Daire bu kararın da doğru olmadığını, itfa belgesi olarak dosyada sunulan dekontların incelenmesi gerektiğini belirtmiş ve kararı bozmuştur. Ayrıca takipte talep edilen alacak miktarına itfa sebebiyle sona eren bir kısım bulunması halinde, istemin kısmen kabulüyle bu miktar yönünden icra geri bırakılması gerektiği belirtilmiştir. Sonuç olarak, Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi'nin kararı kanunen bozulmuş, borçlu tarafından yapılan temyiz itirazları da kabul edilmiştir. 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri açıklanmıştır.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı ... T.A.Ş. tarafından başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamsız icra takibinde, ipotekli taşınmaz maliki borçlu ...'nin icra mahkemesine başvurusunda; asıl borçlu Öncü Şirketinin kullandığı kredinin teminatı olarak kendisine ait taşınmaz üzerinde 142.500,00 TL bedelli limit ipoteği tesis edildiğini, taşınmazın satılmaması için borcun bankaya ödendiğini, banka tarafından tapuya ipoteğin fekki için yazı yazılmış ise de taşınmaz üzerinde 150/c şerhi bulunması sebebiyle ipoteğin fekki işleminin gerçekleştirilmediğini, akabinde dosyanın ... Varlık Yönetim A.Ş.'ne temlik edildiğini, icra müdürlüğünce icra işlemlerinin durdurulması ile taşınmazdaki hak ve mahrumiyetlerin kaldırılması talebinin kabul edilmediğini ileri sürerek ödeme sebebiyle ipoteğin ve icra dosyasından konulan 150/c şerhinin kaldırılmasına karar verilmesini istediği, İlk Derece Mahkemesince; hükme esas alınan 27.11.2018 tarihli bilirkişi raporuna göre temlik tarihi olan 26.04.2016 tarihi itibari ile toplam dosya borcunun 84.689,31 TL olduğunun belirtildiği ve temlik tarihi itibariyle dosya borcu devam ettiği dolayısıyla icra müdürlüğünün ret kararının yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, borçlunun istinaf yoluna başvurması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; temlik eden alacaklı ... T.A.Ş' nin 18.12.2017 tarihli yazısına göre ipotek nedeniyle herhangi bir hak ve alacağının kalmadığının bildirilmesinin yanı sıra 24.06.2016 tarihli temliğe konu alacağın sadece asıl borçlu Öncü Şirketinden olan alacaklarla sınırlı olduğunun bildirilmesi karşısında temlik alan şirketin borçlu ... yönünden takibe devam etmesinin mümkün olmadığından bahisle borçlunun istinaf başvurusunun esastan kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, şikayetin kabulü ile şikayetçi borçlu hakkında başlatılan takipte icranın geri bırakılmasına karar verildiği, kararın temlik alacaklısı tarafından temyizi üzerine Dairemizce; borçlu tarafından belgeleri sunulan ve temlik tarihinden önce alacaklı bankaya yapılmış olan ödemelerin İİK'nun 71. maddesi kapsamında itfa olarak kabul edilip edilemeyeceği değerlendirilerek ve gerektiğinde yeniden bilirkişi raporu da alınarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerektiğinden bahisle bozulduğu, Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, temlik eden ... TAŞ’ ye yeniden yazılan müzekkere cevabına göre temlik tarihinden önce tapuya yazılan ipotek fek yazısı ile ipotekli borcun ödendiği sonucuna varılarak İİK’ nun 33/2. maddesi uyarınca ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yönünden
icranın geri bırakılmasına, aynı takip dosyasında devam etmekte olan 01/09/2014 tarihli icra emrine konu ilamlı takip yönünden ise borcun ödendiği veya sona erdiği yönünde İİK'nun 33/2. maddesi kapsamında bir belge sunulmadığından talebin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; Yargıtay'ın bozma ilamına uyulmasına karar verildiği takdirde, mahkeme artık bu uyma kararı ile bağlıdır. Mahkeme bozma kararına uygun yeni bir karar vermek zorundadır. Çünkü bozmaya uyma kararı ile bozma yararına olan taraf açısından usule ilişkin kazanılmış hak doğmuş olur.
Somut olayda Bölge Adliye Mahkemesince, Dairemizin bozmaya ilişkin ilamına uyulmasına karar verildiği halde, İİK'nun 71/1. maddesi uyarınca ipotek borçlusunun itfa belgesi olarak dosyaya sunduğu dekontlar incelenmeksizin ve tartışılmaksızın alacağı temlik eden ve alacaklı vasfı kalmayan banka açıklamalarına itibar edilerek sonuca gidilmesi doğru görülmemiştir.
Öte yandan kabule göre de; takipte talep edilen alacak miktarında itfa sebebiyle sona eren bir kısım bulunması halinde istemin kısmen kabulü ile bu miktar yönünden icranın geri bırakılması gerekirken aynı hüküm fıkrasında, başlatılan takip yönünden tümden icranın geri bırakılmasına karar verilmesine rağmen aynı takip dosyasında ilamlı icra takibi yönünden takibin devamına karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile, ... Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi’nin 05.04.2022 tarih ve 2021/2010 E. - 2022/658 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre borçlunun temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 22/09/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.