Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/5347 Esas 2022/9383 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Alacaklılar tarafından başlatılan kamulaştırmasız el atmadan kaynaklı tazminat alacağına ilişkin takipte borçlu icra mahkemesine başvurarak takibin iptalini istemiştir. Mahkeme takibin dayanağı olan ilamın kesinleşmeden takibe konulamayacağı gerekçesiyle takibin iptaline karar vermiştir. Alacaklıların istinaf başvurusu sonucunda Bölge Adliye Mahkemesi istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir. Ancak, Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Geçici 16. maddesinde yapılan değişiklikle mülkiyet hakkından doğan taleplere dair verilen kararların icrasına ilişkin hükümlere göre yerine getirileceği belirtilmiştir. Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı sonucu takibe dayanak ilamın kesinleşmesine gerek olmadığından şikayetin reddine karar verilmesi gerekmektedir. Kararda 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi ile 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca işlem yapılmıştır. Kanun maddeleri ise şöyledir:
- 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi
- 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklılar tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklı tazminat alacağına ilişkin ilama dayanılarak başlatılan takipte, borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; takibe dayanak ilamın kesinleşmeden takibe konulamayacağından takibin iptali isteminde bulunduğu, Mahkemece, dayanak ilamın kesinleşmeden takibe konulamayacağı gerekçesi ile takibin iptaline karar verildiği, ilk derece mahkemesi kararına karşı alacaklılar tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
19.06.2021 tarihli ve 31516 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7327 Sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına dair Kanunun 21. maddesi ile 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Geçici 16. maddesinde ”Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 4/11/1983 tarihinden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiilî el konulması veya hukuki el atılması sebebiyle mülkiyet hakkından doğan taleplere dair bedel ve tazminata ilişkin davalarda verilen kararlar taşınmaz mal ile ilgili ayni haklara ilişkin kararların icrasına ilişkin hükümlere göre yerine getirilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, kesinleşmemiş mahkeme kararlarına dayanılarak başlatılan icra takipleri kesinleşmiş mahkeme kararı ibraz edilinceye kadar durdurulur.” denilmekte olup anılan maddenin hukuki el atmaları da kapsadığı anlaşılmaktadır.
Ancak; Anayasa Mahkemesi'nin 30.06.2022 tarih ve 2021/127 E.-2022/85 K. sayılı, Resmi Gazete'nin 04.08.2022 tarih ve 31913 sayısında yayımlanan kararı ile; 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Geçici 16. maddesinin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Somut olayda; takibe dayanak ... Bölge İdare Mahkemesi 2.İdari Dava Dairesinin 2020/698 E 2020/915 K sayılı ilamın kesinleşmeden takibe konulduğu sabit olup, temyiz inceleme tarihi itibariyle de henüz kesinleşmediği anlaşılmıştır.
Tüm bu yasal düzenlemeler ve Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı değerlendirildiğinde; Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı üzerine takibe dayanak ilamın takibe konu edilmesi için kesinleşmesine gerek olmadığından mahkemece şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'nin 04.03.2022 tarih ve 2021/2378 E.-2022/353 K. sayılı istinaf talebinin esastan reddine ilişkin kararının KALDIRILMASINA, ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 26/10/2021 tarih ve 2021/246 E. - 2021/483 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 27/09/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.