Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/2974 Esas 2022/10734 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi, borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, borca itirazlarını ileri sürerek icra emrinin iptali isteminde bulunduğu bir davada karar verdi. İlk Derece Mahkemesince icra emrinin iptaline karar verildiği, Bölge Adliye Mahkemesince ise dayanak rehin sözleşmesinin adi nitelikte olması nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapılamayacağı gerekçesiyle icra emrinin iptali ile, istinaf eden alacaklı aleyhine vekalet ücretine hükmedildiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, kararın belirtilen yanlışlığı giderilerek düzeltilmesi gerekmektedir. 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nin 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 370/2. maddesi uyarınca karar düzeltilerek onaylanmıştır.

MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Alacaklı tarafından başlatılan taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı takipte, borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, borca itirazlarını ileri sürerek icra emrinin iptali isteminde bulunduğu, İlk Derece Mahkemesince; mükerrer takip bulunduğu gerekçesiyle şikayetin kabulü ile icra emrinin iptaline karar verildiği, karara karşı alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; istinaf başvurusunun reddi ile mahkeme kararının kaldırılmasına, dayanak rehin sözleşmesinin adi nitelikte olması nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapılamayacağı gerekçesiyle icra emrinin iptaline karar verildiği, kararın alacaklı tarafından temyiz edildiği görülmektedir.
İstinaf incelemesi yapan Hukuk Dairesi talep ile bağlı olup, istinaf edenin aleyhine hüküm oluşturması mümkün değildir. İstinaf ya da temyiz kanun yolunda “...kamu düzenine aykırılık...” müsessesi, istinaf ya da temyiz sebebi yapılmayan hallerde kanun yoluna başvuranın lehine kullanılabilecek bir müessese olup, kanun yoluna başvuranın aleyhine kullanılamaz.
Bir davada mahkemenin veya tarafların yapmış oldukları bir usul işlemi nedeniyle taraflardan biri lehine, dolayısıyla diğeri aleyhine doğan ve gözetilmesi zorunlu olan hakka, usuli kazanılmış hak denilmektedir. Aleyhine hüküm kurulan tarafın, hüküm aleyhine kanun yoluna başvurmaması halinde diğer taraf lehine usuli kazanılmış hak oluşur.
Somut olayda, İlk Derece Mahkemesince şikayetin kabulü ile icra emrinin iptaline karar verilmekle birlikte, vekalet ücretine ilişkin hüküm kurulmadığı, kararın şikayetçi borçlu tarafından istinaf edilmediği, yalnızca alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulduğu, Bölge Adliye Mahkemesince alacaklının istinaf başvurusunun reddine, mahkeme kararının kaldırılarak, dayanak rehin sözleşmesinin adi nitelikte olması nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapılamayacağı gerekçesiyle icra emrinin iptali ile, ilk derece yargılaması nedeniyle 1.700 TL maktu vekalet ücretinin davalı alacaklıdan alınarak şikayetçi borçluya verilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf yoluna başvuran alacaklı aleyhine olacak şekilde vekalet ücretine hükmedilmesi isabetsiz olup, kararın belirtilen nedenle bozulması gerekir ise de, anılan yanlışlığın giderilmesi, yeniden yargılama yapılmasını zorunlu kılmadığından, kararın düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Alacaklının temyiz isteminin kısmen kabulü ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi'nin 14/12/2021 tarih ve 2021/943 E.- 2021/2498 K. sayılı kararının, hüküm bölümünün 3 nolu bendinde yer alan, vekalet ücretine ilişkin “Hüküm tarihinde geçerli Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince şikayetçi lehine 1.700,00 TL maktu vekalet ücreti takdirine, davalıdan alınarak şikayetçiye verilmesine” cümlesinin tamamen silinerek karar metninden çıkarılmasına, kararın düzeltilmiş bu şekliyle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nin 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 370/2. maddesi uyarınca ONANMASINA, karar düzeltilerek onandığından harç alınmasına yer olmadığına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 20/10/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.