Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/11518 Esas 2022/10824 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Bir ihalenin fesh edilmesi talebiyle yapılan başvuru reddedilmiştir. Ancak başvurucu istinaf yoluna başvurmuştur. İstinaf başvurusu da reddedildiği için dosya mahkemeye gönderilmiştir. Bu kanun maddesi değerlendirildikten sonra ihale bedeli üzerinden nispi harca tabi olunması gerektiği ve ihale bedelinin yüzde beşi oranında teminat gösterilmesi şartı olduğu kararlaştırılmıştır. Ayrıca Harçlar Kanunu'na göre, harç tamamlama süresinin takip eden celseye kadar olacağı belirtilmiştir. Kararda bahsi geçen kanun maddeleri: 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 134. maddesi, 7343 sayılı Kanun'un 27/4. maddesi ve 27/5. maddesi, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi ve 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi'dir.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi-3.kişi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
İhalenin feshi istemiyle icra mahkemesine başvurulduğu, Mahkemece; şikayetin aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verildiği, şikayetçi tarafından, işbu karara karşı istinaf yoluna başvurulduğu, Bölge Adliyesince istinaf başvurusunun esastan reddine hükmedildiği anlaşılmaktadır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’na göre yapılan ihalenin feshine ilişkin hususlar bahsi geçen Kanunun 134. maddesinde düzenlenmiştir.
İhalenin feshi davaları daha önce başvuranın kim olduğuna bakılmaksızın maktu harca tabi iken, 2004 sayılı İ.İ.K.’nın 134. maddesinde değişiklik yapan ve 30.11.2022 tarihinde yürürlüğe giren 7343 sayılı kanunun 27/4. maddesi ile davayı “ Satış isteyen alacaklı, borçlu, resmî sicilde kayıtlı ilgililer ile sınırlı ayni hak sahipleri dışında kalan kişilerin" açması halinde ihale bedeli üzerinden nispi harca tabi kılınmıştır.
Bu harcın yarısı talepte bulunulurken peşin olarak yatırılmak zorundadır.
Ayrıca 7343 sayılı Kanunun 27/5. maddesi ile davayı “ Satış isteyen alacaklı, borçlu, resmî sicilde kayıtlı ilgililer ile sınırlı ayni hak sahipleri dışında kalan kişiler" açması halinde teminat gösterme zorunluğu da getirilmiştir. İlgili kişilerin muhtemel zararına karşılık olmak üzere ihale bedelinin yüzde beşi oranında teminat gösterilmesi şarttır.
Somut olayda, ihalenin feshi talebinde bulunan şikayetçi, satış isteyen alacaklı ya da borçlu olmayıp, pey sürmek suretiyle de ihaleye iştirak etmemiştir. Her ne kadar şikayetçi, borçlunun eşi olduğunu ve kendisinin muvafakati olmaksızın aile konutu olarak kullandıkları gayrimenkulün ihale edildiğini belirtse de, Selçuklu Kaymakamlığı Tapu Müdürlüğü’nün 24/03/2022 tarihli yazısına göre; şikayete konu taşınmazın tapu kaydında aile konutu şerhi de mevcut değildir.
Yukarıda yer alan yasal düzenlemeler çerçevesinde; şikayetçiden ihale bedeli üzerinden nispi harç alınması ve şikayetçinin ihale bedelinin yüzde beşi oranında teminat göstermesi gerekmektedir.
Mahkemece, nispi harç alınmadan ve teminat gösterilmesi şartı yerine getirilmeden sonuca gidilmesi, Bölge Adliye Mahkemesince bu hususlar gözden kaçırılarak istinaf talebinin esastan reddi kararı hatalı olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması ile İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirmiştir.
Her ne kadar Mahkemece, 01/04/2022 tarihli ara karar ile teminat ve nispi harç ile ilgili olarak 1 haftalık kesin süre verilmiş,işbu ara karar şikayetçiye 09/04/2022 tarihinde tebliğ edilmiş ve nispi harç ile teminat yatırılmamış ise de; Harçlar Kanunu'nun 30. maddesi gereğince harcın tamamlanmasına ilişkin verilecek sürenin "...takip eden celseye kadar.." olması gerektiği, yasaya uygun olmayan sürenin hukuki sonuç doğurmayacağı, harç yatırılmadıkça müteakip işlemlerin yapılamayacağı, harcın yatırılması sağlanmadığından teminatın yatırılıp, yatırılmamasının hukuki sonucu olmayacağı (Dairemizin 2022/8025 Esas, 2022/9578 Karar nolu kararı) dikkate alındığında, anılan ara karar doğrultusunda herhangi bir hüküm kurulmaması sonuca etkili görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 05/09/2022 tarih ve 2022/1203 E. 2022/1342 K. sayılı kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, ... 7. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 01/06/2022 tarih ve 2022/158 E. 2022/325 K. sayılı kararının re'sen BOZULMASINA, bozma nedenine göre şikayetçinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 24/10/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.