Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/11601 Esas 2022/12052 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İcra Hukuk Mahkemesi'nde görülmekte olan bir icra takibi davasında, borçlu takip konusu edilen çekte müvekkiline atfen atılmış bulunan imzanın müvekkil temsilcisine ait olmadığı, kimin tarafından atıldığının ne amaçla atıldığının bilinmediği şeklinde beyanda bulunarak borca itiraz etti. İtirazın kabul edilmesiyle takip durduruldu. Alacaklı tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildi, ancak Dairemizce kabul edilerek karar bozuldu. Bozma kararına uyulması gerektiği halde yerine getirilmediği gerekçesiyle karar tekrar bozuldu. Dosya yargılamaya devam edildikten sonra asıl ve birleşen davalar yönünden itirazların kabul edildiği görüldü. Mahkemece davalardaki bu bağlantı nedeniyle birleştirme kararı verildi, ancak bu kararın istinafın niteliğine aykırı olduğu belirtildi. HMK'nın 166/1. maddesi gereği, aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davaların aralarında bağlantı bulunması halinde davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebileceği belirtilmiştir. Ancak asıl davada verilen kararın doğrudan temyiz kanun yoluna, birleşen dava üzerinde verilen kararın ise istinaf kanun yoluna tabi olduğu için, davaların birleştirilmesi kararı istinafın niteliğine ve usul ekonomisine aykırıdır. Bu nedenle, her iki davanın ayrı ayrı karara bağlanması gerektiği ve mahkemece davaların HMK'nun 167. maddesi uyarınca ayrılması gerektiği belirtilmiştir. İİK'nın 364/2 ve HMK'nın 373/4. maddeleri gereği kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Kanun maddeleri:
- İcra ve İflas Kanunu'nun 363. maddesi
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 373/4. maddesi
- İcra ve İflas Kanunu'nun 366. maddesi
- HMK'nun 166. maddesi
- HMK'nun 167. maddesi

MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki asıl dava davalısı ile birleşen dava davalısı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçlu ... Turizm İnş. Pet. San. ve Tic. A.Ş. aleyhine başlatılan kambiyo senetlerine özgü icra takibinde, borçlunun icra mahkemesine yaptığı başvuruda; takip konusu edilen çekte müvekkiline atfen atılmış bulunan imzanın müvekkil temsilcisine ait olmadığı, kimin tarafından atıldığının ne amaçla atıldığının bilinmediği şeklinde beyanda bulunarak borca itiraz ettiği, Mahkemece; itirazın kabulü ile takibin davacı şirket yönünden durdurulmasına karar verildiği, alacaklı tarafından yapılan istinaf başvurusunun Bölge Adliye Mahkemesi’nce esastan reddine karar verilmesi üzerine yapılan temyiz isteminin ise Dairemizin 2018/14283 Esas, 2019/15963 Karar nolu ve 05/11/2019 tarihli kararı ile kabul edilerek kararın bozulduğu, bozma üzerine Mahkemece verilen kararın Dairemizin 2021/5425 Esas, 2021/6617 Karar no ve 17/06/2021 tarihli kararı ile, bozma kararına uyulmasına rağmen bozma kararının gereğinin yerine getirilmediği gerekçesine dayanılarak tekrar bozulduğu, bozma üzerine dosyanın Mahkemenin 2021/151 Esasına kayıt edilerek yargılamaya devam edildiği, bu aşamadan sonra aynı Mahkemenin 2020/172 Esas sayılı dosyası üzerinden aynı çeke istinaden yürütülmekte olan davanın 2021/151 Esas sayılı dosya ile birleştirilmesine karar verildiği, birleştirme sonrasında da asıl ve birleşen davalar yönünden itirazların kabulüne karar verildiği görülmüştür.
Bilindiği üzere Bölge adliye (istinaf) mahkemeleri 20/07/2016 tarihi itibariyle göreve başlamıştır.
Somut olayda birleşen ... İcra Mahkemesinin 2020/172 esası ile görülmekte olan dava ile ilgili mahkeme kararı tarihi 25/03/2022 olup istinaf mahkemelerinin göreve başlama tarihinden sonra karar verildiğinden 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 363. maddesi gereğince öncelikle istinaf yoluna tabidir.
Öte yandan asıl davada verilen karara karşı ise 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 373/4. maddesi gereğince Yargıtay'a temyiz yoluna başvurulabileceği anlaşılmaktadır.
İcra ve İflas Kanunu'nun 366. maddesinin birinci fıkrasının yollaması ile uygulanması gereken HMK'nun 166. maddesinin birinci fıkrası hükmü saklı kalma kaydı ile davaların birleştirilmesi istenemez.
HMK'nın 166. maddesinin birinci fıkrasında ise; "Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davaların aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir. Birleştirme kararı ikinci davanın açıldığı mahkemece verilir ve bu karar diğer mahkemeyi bağlar" hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre; ... İcra Hukuk Mahkemesinde görülmekte olan davaların mahkemece birleştirilmesine karar verilmesi HMK'nın 166/1. maddesi hükmüne uygun ise de, yukarıda açıklandığı üzere mahkemenin birleşen 2020/172 esasında kayıtlı dosyasından verilen kararının istinaf kanun yoluna, 2021/151 esasında görülen asıl davada verilen kararın ise doğrudan temyiz kanun yoluna tabi olması nedeniyle, davaların birleştirilmesi kararı istinafın niteliğine ve usul ekonomisine aykırıdır.
O halde mahkemece, ayrı ayrı karar verilmesi gerekirken her iki davanın birleştirilerek karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup mahkemece davaların HMK'nun 167. maddesi uyarınca ayrılmasına karar verilerek her iki dava hakkında ayrı ayrı karar verilmesi için kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: ... İcra Hukuk Mahkemesi'nin 25/03/2022 tarih ve 2021/151 E. - 2022/177 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nın 364/2 ve HMK'nın 373/4. maddeleri uyarınca re'sen BOZULMASINA, bozma nedenine göre asıl dava davalısı ile birleşen dava davalısının temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada yer olmadığına, 21/11/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.