Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/9289 Esas 2022/12060 Karar Sayılı İlamı

Borçlunun ödeme şartını ihlâl suçundan sanık ... hakkında aynı taahhütten ötürü ikinci kez cezalandırılması mümkün olmadığından hüküm kurulmasına yer olmadığına dair Ankara 9. İcra Ceza Mahkemesinin 19/01/2021 tarihli ve 2019/537 esas, 2021/54 sayılı kararına karşı müşteki vekili tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin Ankara 10. İcra Ceza Mahkemesinin 09/09/2021 tarihli ve 2021/137 değişik iş sayılı kararı aleyhine ... Bakanlığı'nın 12/06/2022 gün ve 94660652-105-06-856-2022-Kyb sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 01/07/2022 gün ve KYB-2022/87678 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre,
Alacaklı-müşteki vekilinin 17/07/2019 tarihli dilekçesi ile 10/06/2019 ve 10/07/2019 ödeme tarihli taksitlerin ödenmemesi sebebiyle şikayetçi olması üzerine aynı icra takibi ve borca ilişkin olarak 10/02/2019 tarihli taksit nedeniyle Ankara 4. İcra Ceza Mahkemesinin 02/05/2019 tarihli ve 2019/300 esas, 2019/334 sayılı kararıyla sanığın 3 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmasına karar verildiği, Ankara 9. İcra Ceza Mahkemesinin 19/01/2021 tarihli kararında ise Ankara 4. İcra Ceza Mahkemesi 02/05/2019 tarihli kararının infaz edilmediği, aynı taahhütten ötürü ikinci kez cezalandırılması mümkün olmadığından hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verildiği anlaşılmış ise de;
Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 29/09/2009 tarihli ve 2009/16.HD-188 esas, 2009/205 sayılı ilâmında yer alan, ''... Hapsen tazyik yaptırımında amaç, bir yükümlülüğün yerine getirilmesini sağlamak olduğundan, alt sınırdan belli bir ceza belirlenmesi gerekmemekte, yükümlülük yerine getirilene kadar ve en çok 3 ay süreyle kişinin yükümlülüğüne uygun davranması için zorlanması söz konusu olmaktadır... Ancak, ilk taksitin ödenmemesi üzerine 3 aya kadar hapsen tazyik kararının tamamının infazı halinde takip eden taksitlerin ödenmemesi durumunda artık borçlunun cezalandırılması olanağı kalmayacaktır. Bir başka anlatımla, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle maddede öngörülen cezanın tamamının infazı hâlinde, yaptırım uygulama olanağı kalmadığından, diğer taksitlerin ödenmemesi ayrıca bir taahhüdü ihlâl kabahatini oluşturmayacaktır... Zira, her bir taksit için ayrı ayrı hapsen tazyik kararı verilmesi halinde, bu kararların her biri infaz yeteneğine sahip olup, usulüne uygun bir şekilde kaldırılmadığı sürece, Yasanın aradığı en çok 3 aya kadar tazyik hapsi verilebileceği kuralını aşacak şekilde infaz edilmeleri söz konusu olabilecektir. Yerel Mahkemece yapılması gereken, borçlunun ilk taksiti ödememek suretiyle ödeme taahhüdüne aykırı davranması nedeniyle 3 aya kadar hapsen tazyikine ilişkin ilk hükmün infazını bekleyerek, eğer kabahatli, bu hapsen tazyik kararının yerine getirilmesinden sonra borcu öder ise, ödenmeyen diğer taksit yönünden kalan süre kadar hapsen tazyik kararı vermektir. Yerel Mahkemece, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle verilen hapsen tazyik kararının infaz edilip edilmediği araştırılmadan, son taksitin ödenmemesi nedeniyle yapılan şikâyet üzerine, borçlunun yeniden 3 aya kadar hapsen tazyik ile cezalandırılması yasaya aykırı olup, kararın bu nedenle yasa yararına bozulması gerekirken, Özel Dairece yasa yararına bozma isteminin reddine karar verilmesi isabetli değildir.'' şeklindeki açıklamalar ile;
2004 sayılı Kanun’un "Borçlunun ödeme şartını ihlali halinde ceza" başlıklı 340. maddesinde yer alan "111 inci madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir; ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez." şeklindeki düzenleme birlikte nazara alındığında, önceki üç aya kadar tazyik hapsine dair kararın infaz edilememesi halinde tekrardan tazyik hapsine karar verilebileceği anlaşılmakla,
Somut olayda, bahse konu Ceza Genel Kurulu kararında belirtilen şekilde aynı icra takibi ve borca ilişkin olarak Ankara 4. İcra Ceza Mahkemesi 02/05/2019 tarihli ve 2019/300 esas, 2019/334 sayılı kararıyla sanığın 3 aya kadar tazyik hapsine dair karar zamanaşımı nedeniyle infaz edilemediğinden, Mahkemesince 2004 sayılı Kanun'un 340. maddesi uyarınca esastan inceleme yapılarak bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeksizin, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla gereği görüşülüp düşünüldü;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden Ankara 10. İcra Ceza Mahkemesinin 09/09/2021 tarihli ve 2021/137 değişik iş sayılı kararının CMK’nın 309/4. maddesi uyarınca aleyhe tesir etmemek üzere BOZULMASINA, 22/11/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.