Yargıtay 6. Ceza Dairesi 2022/3590 Esas 2022/10649 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Suça sürüklenen çocuk, hırsızlık ve iş yeri dokunulmazlığını ihlal etme suçlarından mahkum edildi. İlk cezası hükmün açıklanmasının geri bırakılmasıyla verildi ancak denetim sürecinde başka bir suç işledi. Buna yönelik olarak daha ağır bir ceza verildi ve Adalet Bakanlığı kanun yararına bozma ihbarında bulundu. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı da bu ihbarı kabul ederek Viranşehir 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nin kararının bozulmasına karar verdi. Kanun maddelerine göre, suç tarihinde çocuk olmasına rağmen cezada indirim yapılmamış, etkin pişmanlık hükümleri doğru uygulanmamış, ceza seçenekleri göz önüne alınmamış ve hükmün değiştirilemeyeceği yönündeki kural ihlal edilmiştir. Bu nedenle karar bozulmuştur. Kanun maddeleri şunlardır:
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 142/1-b, 143, 31/3, 62, 116/2, 31/3 ve 62. maddeleri
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5, 231/11 ve 309. maddeleri

Hırsızlık ve iş yeri dokunulmazlığını ihlal etme suçlarından suça sürüklenen çocuk ...'in, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 142/1-b, 143, 31/3, 62, 116/2, 31/3 ve 62. maddeleri uyarınca 1 yıl 3 ay 83 gün hapis ve 5 ay 50 gün hapis cezaları ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair Viranşehir 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 15/01/2015 tarihli ve 2013/652 esas, 2015/62 sayılı kararının 27/03/2015 tarihinde kesinleşmesini müteakip, sanığın denetim süresi içerisinde 26/06/2017 tarihinde işlediği kasıtlı bir suçtan mahkûm edildiğinin ihbar edilmesi üzerine, hükmün açıklanmasına, suça sürüklenen çocuğun 5237 sayılı Kanun’un 142/1-b, 31/3, 143, 62, 116/2, 31/3 ve 62. maddeleri uyarınca 1 yıl 3 ay 83 gün hapis ve 6 ay 20 gün hapis cezaları ile cezalandırılmasına ilişkin Viranşehir 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 17/01/2019 tarihli ve 2018/402 esas, 2019/63 sayılı kararına karşı, Adalet Bakanlığı'nın 16.03.2022 gün ve 94660652-105-63-3068-2020-Kyb sayılı yazısı ile kanun yararına bozma ihbarında bulunulduğundan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 29.04.2022 gün ve 2022/42593 sayılı ihbarnamesiyle Dairemize gönderildiği,

MEZKUR İHBARNAMEDE;

Dosya kapsamına göre,
1-Viranşehir 1. Asliye Ceza Mahkemesince suça sürüklenen çocuk ... hakkında verilen gerekçeli kararda, suça sürüklenen çocuğun suç tarihinde 12-15 yaş aralığında olduğu, bu itibarla sonuç ceza hesaplanırken anılan Kanun'un 31/2. maddesi uyarınca 1/2 indirim oranının uygulanması gerektiği gözetilmeden, suça sürüklenen çocuğun 15-18 yaş aralığında olduğu belirtilerek anılan Kanun'un 31/3. maddesi uyarınca 1/3 indirim oranı uygulanmak suretiyle yazılı şekilde fazla ceza tayininde,
2-Suça sürüklenen çocuğun diğer suça sürüklenen çocuk ... ile birlikte müştekiye ait iş yerine girerek toplam 700,00 Türk lirası değerinde sucuk, dondurma, tüp, bozuk para gibi eşyaları çaldıkları, aynı gün ellerinde çuval ile birlikte devriye görevlilerine yakalandıklarında suça konu eşyaları çaldıkları yeri söylemek suretiyle bir kısmının müştekiye iadesini sağladıkları, müştekinin de 05/12/2013 tarihli duruşmada çalınan eşyaların bir kısmının teslim edilmediğini bildirmesi karşısında, suça sürüklenen çocuk ... hakkında 5237 sayılı Kanun'un 168/1-4. maddesi uyarınca soruşturma aşamasındaki kısmi iade nedeniyle etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmasına rızasının olup olmadığının müştekiden sorularak sonucuna göre karar verilmemesinde,
3-Suça konu eylemin iki kişi tarafından gerçekleştirildiğinin tespiti karşısında, suça sürüklenen çocuk hakkında iş yeri dokunulmazlığını bozma suçundan kurulan hükümde 5237 sayılı Kanun'un 119/1-c maddesinin uygulanmasını gerektiğinin gözetilmemesinde,
4-Suç tarihinden önce hapis cezasına ilişkin hükümlülüğü bulunmayan suça sürüklenen çocuk hakkında tayin olunan kısa süreli hapis cezasının 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 50/3. maddesinde yer alan, “Daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olmak koşuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarihte onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş bulunanların mahkûm edildiği bir yıl veya daha az süreli hapis cezası, birinci fıkrada yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrilir.” şeklindeki hüküm gereğince, anılan maddenin 1. fıkrasındaki seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde,
5-5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231. maddesi uyarınca açıklanması geri bırakılan hükmün, sanığın denetim süresi içinde yeni bir suç işlemesi sebebiyle yeniden ele alınıp hükmün açıklanmasına karar verildiğinde, aynı Kanun'un 231/11. maddesi hükmü uyarınca önceki hükümde değişiklik yapılmadan aynen açıklanması, ancak kendisine yüklenen yükümlülükleri yerine getiremeyen sanığın durumu değerlendirilerek, cezanın yarısına kadar belirlenecek bir kısmının infaz edilmemesi ya da koşullarının varlığı halinde hükümdeki hapis cezasının ertelenmesi veya seçenek yaptırımlara çevrilmesine dair cezanın bireyselleştirilmesi hükümlerinin tatbik edilebileceği, bunun dışındaki hususlarda hükmün değiştirilemeyeceği gözetilmeden, denetim süresi içerisinde suç işlediği anlaşılan suça sürüklenen çocuk hakkında hükmün aynen açıklanması ile yetinilmesi gerekirken, bu hususa riayet edilmeyerek önceden verilmiş sonuç ceza olan 5 ay 50 gün hapis cezasından farklı olarak 6 ay 20 gün hapis cezası belirlenmesinde isabet görülmediğinden anılan kararın bozulması gerektiğinin ihbar olunduğu anlaşılmıştır.

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Kanun yararına bozma istemine dayanan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ihbar yazısı incelenen dosya kapsamına göre yerinde görüldüğünden KABULÜ ile, Viranşehir 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 17/01/2019 tarihli ve 2018/402 esas, 2019/63 karar sayılı kararının 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesinin 3. fıkrası uyarınca BOZULMASINA, aynı maddenin 4. fıkra (b) bendi uyarınca sonraki işlemlerin yerel mahkemece yerine getirilmesine, dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına İADESİNE, 05/07/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.