Esas No: 2016/2671
Karar No: 2016/3924
Karar Tarihi: 13.06.2016
Yargıtay 16. Ceza Dairesi 2016/2671 Esas 2016/3924 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
TALEP:
Yargı görevi yapanı etkileme suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 07.07.2014 tarihli ve 2013/2402 soruşturma, 2014/24923 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik müşteki tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin mercii ... 2. Sulh Ceza Hakimliğinin 24.11.2014 tarihli ve 2014/1546 değişik iş sayılı kararına karşı;
"5271 sayılı Kanunun 160. maddesi uyarınca, Cumhuriyet savcısının, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlaması gerektiği, aynı Kanunun 170/2. maddesi gereğince yapacağı değerlendirme sonucunda, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açacağı, aksi halde ise anılan Kanunun 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vereceği, buna karşın Cumhuriyet savcısının 5271 sayılı Kanun"un kendisine yüklediği soruşturma görevini yerine getirmediği, ortada yasaya uygun bir soruşturmanın bulunmadığı durumda, anılan Kanunun 173/3. maddesindeki koşullar oluşmadığından, itirazı inceleyen merciin Cumhuriyet savcısının soruşturma yapmasını sağlamak maksadıyla itirazın kabulüne karar verebileceği yönündeki açıklamalar karşısında, somut olayda şikayetçinin iddiası ile ilgili olarak, ... Cumhuriyet Başsavcılığına verdiği 14.01.2013 tarihli dilekçesinde ve soruşturma aşamasında alınan 20.01.2014 tarihli ifadesinde bildirmiş olduğu, ... 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 2009/460 esas, 2011/206 karar sayılı dosyası ile ... 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 2013/129 esas sayılı dava dosyası dosya arasına alındıktan sonra inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, Yargıtayda olduğu anlaşılan ... 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 2009/460 esas, 2011/206 karar sayılı dosyasının dönüşü beklenmeden ve ... 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 2013/129 esas sayılı dava dosyası getirtilerek incelenmeden kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği gözetilerek, itirazın bu yönden kabul edilmesi gerekirken, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden" bahisle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü 08.02.2016 gün ve 94660652-105-07-1300-2015/4789/14535 sayılı yazılı kanun yararına bozma talebine atfen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 08.04.2016 tarih ve 2015/78066 sayılı tebliğnamesi ile bozma talep edilmiş olmakla dosya incelenerek gereği düşünüldü:
TÜRK MİLLETİ ADINA
I) Olay:
Şikayetçi İsmail Duygulu, ... Cumhuriyet Başsavcılığına sunmuş olduğu 14.01.2013 havale tarihli şikayet dilekçesinde, şüpheli ... hakkında ... 2. İcra Müdürlüğünün 2005/15410 esas sayılı dosyası ile yapmış olduğu ilamsız takibe, şüphelinin itirazına binaen ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/41 E. 2007/427 karar sayılı itirazın iptali davasında borçlunun borcuna itirazının iptali ile takibin devamına karar verildiğini, şüphelinin kendisini şikayet etmesi üzerine hakkında ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2008/73292 sayılı evrakından soruşturma yapıldığını ve soruşturma sonucunda hakkında ... 3. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen davanın yargılaması sırasında ... Adli Tıp Şube Müdürlüğünde görev yapan İsmail Hakkı Uysal tarafından düzenlenen raporun gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğini, bu raporun aynı zamanda Cumhuriyet Başsavcılığının 2012/10191 sayılı soruşturma dosyasına ibraz ettiklerini ve hakkında soruşturma yapılıp tutuklanmasına neden olduklarını ve bu soruşturma nedeniyle hakkında ... 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 2013/129 sayılı dosyasında dava açıldığını ve yargılamanın devam ettiğini belirterek şüpheli ..."in yargı görevini yapanı etkileme suçundan cezalandırılması şikayetine istinaden yapılan soruşturma sonunda, şüpheliye yükletilen suçu işlediğine dair şikayetçinin iddiası dışında hakkında kamu davası açılmasını gerektirecek delil elde edilmediği gerekçesi ile yargı görevi yapanı etkileme suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 07.07.2014 tarihli ve 2013/2402 soruşturma, 2014/24923 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik şikayetçi tarafından yapılan itiraza ilişkin olarak mercii ... 2. Sulh Ceza Hakimliğinin 24.11.2014 tarihli ve 2014/1546 değişik iş sayılı kararı ile itirazın reddine karar verilmiştir.
II) Kanun yararına bozma istemine ilişkin uyuşmazlığın kapsamı:
Şikayetçinin iddiası ile ilgili olarak, ... Cumhuriyet Başsavcılığına verdiği 14.01.2013 tarihli dilekçesinde ve soruşturma aşamasında alınan 20.01.2014 tarihli ifadesinde bildirmiş olduğu, ... 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 2009/460 esas, 2011/206 karar sayılı dosyası ile ... 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 2013/129 esas sayılı dava dosyası dosya arasına alındıktan sonra inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bu dosyalar getirtilerek incelenmeden kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği gözetilerek, itirazın bu yönden kabul edilmesi gerekirken, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet bulunup bulunmadığına ilişkindir.
III) Hukuksal Değerlendirme:
Ceza Muhakemesi Kanununun 160. maddesinin 1. fıkrasında, "Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hali öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar." 2. fıkrasında, "Cumhuriyet savcısı, maddi gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adli kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür." 170. maddesinin 2. fıkrasında, “Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler." 172. maddesinin 1. fıkrasında, “Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir.” hükümleri düzenlenmiştir.
Anılan Kanunun 6545 sayılı Kanunla değişik “Cumhuriyet savcısının kararına itiraz” başlıklı 173. maddesinde ise;
“(3) (Değişik: 18.06.2014-6545/71 md.) Sulh Ceza Hâkimliği, kararını vermek için soruşturmanın genişletilmesine gerek görür ise bu hususu açıkça belirtmek suretiyle, o yer Cumhuriyet Başsavcılığından talepte bulunabilir; kamu davasının açılması için yeterli nedenler bulunmazsa, istemi gerekçeli olarak reddeder; itiraz edeni giderlere mahkûm eder ve dosyayı Cumhuriyet savcısına gönderir. Cumhuriyet savcısı, kararı itiraz edene ve şüpheliye bildirir.
(4) (Değişik: 25.05.2005 - 5353/26 md.) Sulh Ceza Hâkimliği istemi yerinde bulursa, Cumhuriyet savcısı iddianame düzenleyerek mahkemeye verir.” hükümleri yer almaktadır.
Soruşturma evresinin asıl yetkilisi olan Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlemini veren bir hali öğrenir öğrenmez ceza yargılamasının temel amacı olan maddi gerçeğin ortaya çıkarılması için soruşturmaya başlayacaktır.
Bir fiilin işlendiği haberinin alınması üzerine, suçu takibe yetkili makamlar tarafından derhal hazırlık soruşturmasına başlanmasını ifade eden ilkeye "araştırma mecburiyeti ilkesi"; hazırlık soruşturmasının neticesinde fiilin takibini gerektirecek hususlarda fiilin ve failin belli olması, yeterli emareler teşkil edecek vakıaların bulunması, başka bir ifade ile, şüphelerin ciddî olduğunun tespit edilmesi ve dava şartlarının gerçekleşmiş olması durumunda, yetkili makam tarafından kamu davasının açılmasını ifade eden ilkeye ise "kamu davasını açma mecburiyeti ilkesi" denilmektedir.
İncelenen dosya kapsamına göre şikayetçinin iddiası ile ilgili olarak, ... Cumhuriyet Başsavcılığına verdiği 14.01.2013 tarihli dilekçesinde ve soruşturma aşamasında alınan 20.01.2014 tarihli ifadesinde bildirmiş olduğu, ... 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 2009/460 esas, 2011/206 karar sayılı dosyası ile ... 4. AğırCeza Mahkemesinin 2013/129 esas sayılı dava dosyası dosya arasına alındıktan sonra inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, Yargıtayda olduğu anlaşılan ... 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 2009/460 esas, 2011/206 karar sayılı dosyasının dönüşü beklenmeden ve ... 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 2013/129 esas sayılı dava dosyası getirtilerek incelenmeden kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği gözetilerek, itirazın bu yönden kabul edilmesi gerekirken, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde
İsabet görülmediğinden anılan kararın kanun yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
IV ) Sonuç ve karar :
Yukarıda açıklanan nedenlerle; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının istemi yerinde görüldüğünden, ... 2. Sulh Ceza Hakimliğinin 24.11.2014 tarihli ve 2014/1546 değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA, diğer işlemlerin yapılabilmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 13.06.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.