2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet suçundan suça sürüklenen çocuk ..."nün aynı kanunun 28/1, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 31/3 ve 62. maddeleri uyarınca 1 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına dair ...Çocuk Mahkemesinin 14.10.2014 tarihli ve 2014/121 esas, 2014/635 sayılı kararını kapsayan dosya kapsamına göre, yargılama konusu aynı olaya ilişkin olarak yaşı büyük sanıklar hakkında 2911 sayılı Kanuna muhalefet suçundan tesis edilen .... Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/27-173 sayılı kararı getirtilerek suça sürüklenen çocuğun hukuki durumunun değerlendirilmesi gerektiği gözetilmeksizin yazılı şekilde karar tesisinde isabet görülmediğinden bahisle, Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 03.02.2015 tarih ve 94660652-105-34-13108-2014/2795/7850 sayılı istemlerine dayanılarak anılan kararın 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi gereğince kanun yararına bozulmasına ilişkin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 10.02.2015 gün ve 2015/45473 sayılı tebliğnamesiyle bozma talep edilmiş olmakla dosya incelenerek gereği düşünüldü.
TÜRK MİLLETİ ADINA
I)OLAY
a) ... Cumhuriyet Başsavcılığının 05.03.2014 tarihli iddianamesi ile suça sürüklenen çocuk ... hakkında; 01.01.2014 günü saat 17:00 sıralarında ... Metro giriş çıkışı önünde haklarında 2014/7739 nolu soruşturma evrakı üzerinden .... Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/27 esas sayılı dava dosyası açılan yetişkin şüpheliler ...ve... ile birlikte pankart açıp basın açıklaması yaptıkları, vatandaşın metro giriş çıkışını engellemeleri üzerine, emniyet güçlerince dağılmaları konusunda kendilerine uyarılar yapıldığı, dağılmamaları üzerine emniyet güçlerinin zor kullanmak sureti ile dağıttıkları; eylemine uyan kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılmak suçundan 2911 sayılı Kanunun 28/1, TCK"nın 31/3. maddeleri uyarınca cezalandırılması talebiyle kamu davası açılmıştır.
b)... Çocuk Mahkemesinin 2014/121 esas sayılı dosyasında 07.06.2014 tarihli duruşmada suça sürüklenen çocuk ...nün müdafii hazır olduğu halde savunması alınmış, sanık müdafii vekaletname ibraz edeceğini belirtmiş, ancak sanık ve müdafii daha sonra yapılan duruşmalara katılmamış ve hüküm sanık ve müdafiinin yokluğunda açıklandığı gibi, suça sürüklenen çocuk müdafii dosyaya vekaletname de sunmamıştır.
c) Suça sürüklenen çocuk ... hakkında ...Çocuk Mahkemesinin 14.10.2014 tarih ve 2014/121 esas, 2014/635 karar sayılı hükmü ile 2911 sayılı Kanuna muhalefet suçundan anılan kanunun 38/1-2. cümle, TCK"nın 31/3. maddeleri uyarınca neticelenen 1 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.
d) Suça sürüklenen çocuk ve müdafiinin yokluğunda verilen hüküm müdafiine tebliğ edilmemiş, suça sürüklenen çocuk adına gerekçeli karar mernis adresinde birlikte oturan babası imzasına 27.10.2014 tarihinde tebliğ edilmiş ve mahkemece hüküm 03.11.2014 tarihi itibariyle kesinleştirilmiştir.
II)Kanun yararına bozma istemine ilişkin uyuşmazlığın kapsamı:
Yargılama konusu aynı olaya ilişkin olarak yaşı büyük sanıklar hakkında 2911 sayılı Kanuna muhalefet suçundan kurulan ... Asliye Ceza Mahkemesi"nin 2014/27-173 sayılı kararı getirtilerek suça sürüklenen çocuğun hukuki durumunun değerlendirilmesi gerektiğinin gözetilmediğine ilişkindir.
III)Hukuksal Değerlendirme:
Kanun yararına bozma CMK"nın 309. maddesi uyarınca hakim veya mahkemece verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümlere karşı başvurulan olağanüstü bir kanun yoludur.
5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi uyarınca hakim veya mahkemece verilip istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümlerde, maddi hukuka veya yargılama hukukuna ilişkin hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini açıklayarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirecektir. Bunun üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı da hükmün veya kararın bozulması istemini içeren yazısına bu nedenleri aynen yazarak, Yargıtay ceza dairesine verecek, ileri sürülen nedenlerin Yargıtayca yerinde görülmesi halinde karar veya hüküm kanun yararına bozulacak, yerinde görülmezse istem reddedilecektir.
Buna göre hakim veya mahkemece verilen karar veya hükümlerin kanun yararına bozma konusu yapılabilmesi için istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşmesi gerekmektedir.
20.10.1975 tarih ve 1975/7 esas - 1975/9 karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında "Sanıkla birlikte duruşmaya gelen ve hakim huzurunda müdafii olarak kabul edildiği sanık tarafından bildirilen vekaletnamesiz müdafiinin hükmü temyiz etmesi halinde, dosyada sanığın açık bir muhalefeti bulunmuyorsa CMUK"nın 290. maddesine göre bu temyizin geçerli olduğuna" karar verilmiştir.
Yine; 7201 sayılı Tebligat Kanununun 11. maddesindeki "Vekil vasıtasıyla takip edilen işlerde tebligat vekile yapılır..." şeklindeki düzenleme karşısında, sanık ve müdafiinin yokluğunda açıklanan gerekçeli kararın sanık müdafii yerine sanığa tebliğ edilmesi durumunda yapılan tebligat işlemi geçersiz olacaktır.
İnceleme konusu somut olayda;
.... Çocuk Mahkemesinin 2014/121 esas sayılı dosyasında 27.06.2014 tarihli duruşmasında suça sürüklenen çocuk ..."nün müdafii Av. ...
Karatana hazır olduğu halde savunmasının alındığı, ancak sanık ve müdafiinin daha sonra yapılan duruşmalara katılmadıkları ve hükmün sanık ve müdafiinin yokluğunda açıklandığı, 14.10.2014 tarihli hükmün sanığın mernis adresinde birlikte ikamet eden babası imzasına tebliğ edildiği, hükmün sanık müdafiine tebliğ edildiğine dair dosya içerisinde herhangi bir belge bulunmadığı bu itibarla, kanun yararına bozma konusu yapılan hükmün sanık müdafiine tebliğ edilmediği anlaşılmakla, hüküm usulüne uygun olarak kesinleşmediğinden kanun yararına bozmaya gidilemeyeceğinden talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
IV) Sonuç ve karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-... Çocuk Mahkemesinin 14.10.2014 tarih ve 2014/121 esas, 2014/635 karar sayılı hükmünün henüz kesinleşmemiş olması nedeniyle CMK"nın 309. maddesi uyarınca KANUN YARARINA BOZMA İSTEĞİNİN REDDİNE, ret nedenine göre sanık Ali Ülgü hakkındaki anılan ilamın infazının durdurulmasına, başka suçtan hükümlü veya tutuklu değilse derhal salıverilmesinin sağlanması için yazı YAZILMASINA,
2- Dosyanın,... Çocuk Mahkemesinin 14.10.2014 tarih ve 2014/121 esas, 2014/635 karar sayılı gerekçeli kararının sanık müdafiine tebliğ edilmesi suretiyle tebligat eksikliğinin ikmali ile süresinde başvuruda bulunulması halinde temyiz incelemesi için Yargıtaya gönderilmesini, aksi takdirde usulünce kesinleştirme işlemi yapılarak, bu aşamadan sonra kanun yararına bozma isteminde bulunulması teminen mahkemesinde iadesine, 11.11.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.