MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
ASLİ MÜDAHİL : ...
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın usulden reddine karar verilmiş, davacılar vekilinin istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince, istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü.


Dava; ehliyetsizlik hukuki nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
Davacılar, anneleri ...nın 7 parça hisseli taşınmazını dava dışı vekil aracılığıyla davalı oğluna satış suretiyle temlik ettiğini, ancak annelerinin işlem tarihinde halen ehliyetsiz olduğunu ileri sürerek, tapu kayıtlarının iptali ile hisselerin anneleri adına tescilini istemişlerdir.
Davalı, hem işlem, hem de vekalet tarihinde annesinin hukuki ehliyeti haiz olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Asli Müdahil ..., davacılar ve davalının kardeşleri olduğunu, vekalet tarihinde annesinin ehliyetli olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesince, davacıların bu dava bakımından aktif dava ve taraf ehliyetlerinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, davacılar vekilinin istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince, istinaf başvurusu esastan ret edilmiştir.
Hemen belirtmek gerekir ki, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 50. maddesinde medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanların davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde, dava ehliyetinin, medeni hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 52. maddesinde, medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmayanların davada yasal temsilcileri tarafından temsil edilecekleri, 56. maddesinde, taraflardan birinin vesayet altına alınması veya kendisine yasal danışman atanması istemi mahkemece uygun bulunur veya gerekli görülürse, bu konuda kesin bir karar verilinceye kadar yargılamanın ertelenebileceği, aynı yasanın 114/d maddesi gereğince taraf ve dava ehliyeti dava şartı ise de, 115. maddesinde başlangıçta ve dava açılırken bulunmayan dava şartının davanın devamı sırasında gerçekleşmesi halinde, davanın esasına girilerek sonuçlandırılması gerekeceği yönünde düzenlemeler bulunmaktadır. Buna göre, kişinin kendisi tarafından veya yetkili kılacağı temsilci aracılığı ile bir davayı takip etme ve usul işlemlerini yapabilme yeteneği olarak tanımlanan dava ehliyeti, medeni hakları kullanma (fiil) ehliyetinin medeni usul hukukundaki karşılığı olup davayı takip yetkisinin resen göz önüne alınması gereken bir husus olduğu kuşkusuzdur.
Bilindiği üzere ehliyetsizlik, kamu düzenini ilgilendirdiğinden, Türk Medeni Kanunu"nun 405/2 maddesi uyarınca, görevlerini yaparken vesayet altına alınmayı gerekli kılan bir durumun varlığını öğrenen idari makamlar, noterler ve mahkemeler, bu durumu hemen yetkili vesayet makamına bildirmek zorundadırlar.
Somut olayda, her ne kadar davacıların dava tarihinde annesi olan ...yı temsil yetkisi bulunmamakta ise de; temliki yapan ve hukuki ehliyetten yoksun olduğu iddia edilen Havva Kadı"nın Erzurum 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/770 Esas, 2019/773 Karar sayılı kararı ile TMK"nın 405. maddesi uyarınca kısıtlanmasına ve kendisine Av. ...nın vasi olarak atanmasına karar verilmiş ve anılan karar 23.11.2020 tarihinde kesinleşmiş olup, HMK’nin 52. maddesinde düzenlenen kanuni temsil noksanlığının yargılama sırasında tamamlandığı gözetilerek ve HMK’nin 30. maddesinde düzenlenen usul ekonomisi ilkesi de nazara alınarak, işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yukarıda anılan hususlar dikkate alınmaksızın dava açan kişinin aktif dava ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru değildir.
Hal böyle olunca, öncelikle vasi ...nın eldeki davaya katılımı ve TMK"nin 462/8 maddesi hükmü uyarınca bu dava için vesayet makamından izin almasının sağlanması, ondan sonra işin esasının incelenmesi gerekirken, eksik inceleme ile yetinilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
Davacıların değinilen yönden yerinde görülen temyiz itirazının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373/1. maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenlerden dolayı 6100 Sayılı HMK’nin 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 29/09/2021 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.