MAHKEMESİ : Altınözü Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 21/11/2012
NUMARASI : 2011/73-2012/251

Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı tazminat istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak tazminat talep etmiş, mahkemece zemin bedelini hesaplayan bilirkişi raporu esas alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgeler ve özellikle dava dilekçesinden davacının kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak davacının da paydaş olduğu (1/6 pay) taşınmazın zemin ve ağaç bedeli mi yoksa sadece kendisine ait olduğunu iddia ettiği 80 adet zeytin ağacının bedelini mi talep ettiği açık değildir.
1-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 31. maddesinde "Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir." hükmü yer almaktadır. Buna göre öncelikle davacının talebinin şüpheye yer vermeyecek şekilde taşınmazın zemin ve üzerindeki ağaç bedelini mi yoksa sadece ağaç bedelini mi talep ettiği açıklattırılmadan ayrıca davacının taşınmazda 1/6 payı bulunmasına rağmen taşınmazın kapama zeytin bahçesi olarak kabulü ile hesap edilen bedelin tamamına hükmedilmesi,Kabule göre de,
2-2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca bilirkişi kurulu, arazi niteliğindeki taşınmaz malın kamulaştırma tarihindeki mevki ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelirini esas tutarak düzenleyeceği raporda bedelin tespitinde etkili olacak bütün nitelik ve unsurları ve her unsurun ayrı ayrı değerini belirtmek suretiyle ve ilgililerin de beyanını dikkate alarak gerekçeli bir değerlendirme raporuna dayalı olarak taşınmaz malın değerini tespit etmelidir.
Yargıtay"ın yerleşmiş uygulamalarında ise özel ve dikkate alınması gereken haklı bir neden bulunmadıkça tarım arazilerinin olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir üzerinden bilimsel yöntemle yapılacak değerlendirmede münavebeye alınacak ürünler için aynı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 15. maddesinin son fıkrası hükmü uyarınca, kamulaştırma belgelerinin mahkemeye verildiği gün itibarıyla dekar başına elde edilecek ortalama verim, üretim gideri ve toptan satış fiyatına ilişkin olarak ciddi istatistiki bilgilere dayalı olduğu bilinen o yerdeki gıda, tarım ve hayvancılık müdürlüğü verilerinin esas alınması aranmaktadır.
Bu itibarla; Dairemiz tarafından aynı gün incelenen Altınözü Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/353 E., 2013/66 K Sayılı dosyasında (Dairenin 2014/20472 E, 2014/18536 K.) geri çevirme kararı üzerine dosyaya getirtilen gıda, tarım ve hayvancılık ilçe müdürlüğü cetvelinde; 2011 yılı itibari ile zeytinin dekar başına ortalama verimi 504, satış fiyatının 1,75 TL, üretim gideri ise 490,29 TL/da olmasına rağmen sırasıyla 620 kg, 2,00 TL, 430 TL/da alınması suretiyle yanlış değer hesaplanmış olması,
3-Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda enkaz bedeli düşülmemiştir. Mahkemece, mal sahibinin enkazı alıp almadığı, isteyip istemediği belirlenip enkazın akıbetinin araştırılması, enkazın mal sahibi tarafından alındığının anlaşılması halinde ağaç enkaz bedelinin tespit edilen kamulaştırma bedelinden düşürülmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
4-Dava konusu taşınmazın kamulaştırmasız el atılan ve bedeline hükmedilen kısmının tapusunun davacının payı oranında iptali ve hazine adına tesciline karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
5-Kamulaştırma Kanunu"nun 27. maddesi gereği acele el koyma kapsamında dava konusu taşınmaz hakkında Altınözü Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/261-321 E-K sayılı dosyası ile 13.483,49 TL bedel takdir edilmiş olup bu bedelin hükmedilen bedel bakımından davacıya ödenip ödenmediği araştırılmadan hüküm kurulmuş olması,Doğru görülmemiştir.
Mahkemece öncelikle 1 numaralı fıkrada izah edildiği üzere davacı talebi açıklattırılmalı, bu açıklamaya göre;
a) Davacı zemin bedelini değil sadece kendisine ait olduğunu iddia ettiği 80 adet zeytin ağacının bedelini talep ettiği taktirde, dava konusu taşınmazın diğer paydaşları da dinlenip, ağaçların davacıya ait olduğu sonucuna ulaşılırsa, 2011 yılı itibariyle zeytin ağacının yaş ve cinsine göre verileri gıda, tarım ve hayvancılık ilçe müdürlüğünden getirtilerek bilirkişi kurulundan alınacak rapor sonucuna göre ağaç bedeline hükmedilmeli,
b) Davacı zemin bedelini talep etmesi halinde ise; davacının taşınmazda 1/6 payı olduğu da dikkate alınarak yukarıdaki 2 ve 3 numaralı bozma gerekleri doğrultusunda değerlendirme yapan bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak bu raporun bozmaya uygunluğu denetlendikten sonra hasıl olacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 18.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.