MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 04/03/2014
NUMARASI : 2013/241-2014/50

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin keşidecisi olduğu icra takibine konu 30.11.2010 keşide tarihli ve 25.000 TL. Bedelli çekin dava dışı hamili Ö... Petrol tarafından açılan çek zayi davasında Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 08.03.2011 tarihli ve 2010/278 E.-2011/97 K. sy. Kararı ile çekin iptaline karar verilmesi ve bu kararın kesinleşmesi üzerine çek bedelinin adı geçene 06.04.2011 tarihinde ödendiğini, çek 30.11.2010 tarihinde bankaya ibraz edildiğinde çekin arkasına Bakırköy 3. ATM"nin 2010/278 E. sy. Dosyası ile ödeme yasağı konulduğundan çekin iade edildiğine dair şerh düşüldüğünü, davalının bu şerhe rağmen davaya müdahil olmadığını, bir çekte iki meşru hamil olamayacağını, çek suretinde çekin bankaya ibraz tarihinde davalının çekte hamil olarak gözükmediğini, çekin bankaya ibrazından sonra diğer ciroların üzeri karalanarak R.. G.. cirosunun atıldığını, davalının çekte meşru hamil olmadığını ileri sürerek müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, %40 kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davaya konu çek bankaya ibraz edildikten sonra çekte cirosu olan S. Y..tarafından alacağın temliki sözleşmesiyle çekin müvekkiline verildiğini, davacının ödeme yaptığına dair 06.04.2011 tarihli makbuzun Ö. P.. adına düzenlendiğini oysa davaya konu çekin arkasında Ö. H.."nun kaşe ve imzasının bulunduğunu, çek nedeniyle başlatılan kambiyo senetlerine özgü takibin kesinleşmesi üzerine davacıya yapılan haciz tarihi 01.03.2011 tarihinde çekin henüz iptal edilmediğini, çek iptali davasını açan kişinin çekte cirosunun bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine ve %40 kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılamaya, toplanan delillere göre; dava konusu çekin dava dışı V.... Yedek Parça Ltd.Şti. tarafından 22/05/2010 tarihli 253154 nolu 15.939,32 TL bedelli faturaya karşılık Ö... Petrol- Ö. H.."ndan 22/05/2010 tarihli 00108 nolu tahsilat makbuzu ile alındığı ancak çekin veriliş tarihinden sonra çek lehtarının söz konusu çekin iptalini çekin veriliş tarihinden yaklaşık 3 ay sonra 24/08/2010 tarihinde talep etmesinin muhasebe tekniği açısından mümkün olmadığı, çünkü alacağın tahsili için aktife giren ve borç ödemesi için aktiften çıkan kambiyo senedinin çıkış tarihinden sonra hırsızlığa konu olduğunun iddia edilemeyeceği, ciro zincirine göre meşru hamil tespit edilirken çizilmiş ciroların yazılmamış hükmünde olduğu, çekin bankaya ibrazından sonra tekrar ciro edilmesinde hukuken bir engel bulunmayıp, bu cironun alacağın temliki hükmünde olduğu nitekim davalı tarafından da temlik sözleşmesinin de dosyaya sunulduğu, dolayısıyla davacının dava konusu çek bedelinin yetkili hamile ödediğini ispatlayamadığı, yetkili hamile yapılmayan ödemenin de geçerli olmayacağı gerekçesiyle davanın reddine, Mahkemece verilen 14/11/2011 tarihli ihtiyati tedbir kararının İİK.72/4 maddesi uyarınca kaldırılmasına, takibe konu 25.000.- TL"nin %40"ı oranındaki tazminatın yine İİK.72/4 maddesi uyarınca davacı borçludan tahsili ile davalıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, icra takibine konu çek bedelinin çek iptal kararını alan hamile davacı keşideci tarafından ödendiği iddiasıyla çekte son hamil olarak görünen davalıya borçlu olunmadığının İİK"nın 72. maddesi gereği tespiti istemine ilişkindir.
Dava dışı Ö...Petrol nama yazılı çekin meşru hamili bulunduğunu, çekin çalındığını ileri sürerek TK. 669 vd. maddeleri uyarınca ödeme yasağı konulmasını ve çekin iptaline karar verilmesini istemiş, Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi"nce 30.11.2010 tarihinde çeke ödeme yasağı koymuş bunu muhatap bankaya bildirmiş ve yapılan ilanlar sonucu çekin mahkemeye ibraz edilmemesi üzerine 08/03/2011 tarihinde çekin iptaline karar verilmiştir. Davacı tarafından dosyaya sunulan 06.04.2011 tarihli makbuz içeriğine göre dava konusu çek bedeli 25.000 TL. çek lehtarı olan dava dışı Ö... Petrol"e çek keşidecisi davacı şirket tarafından elden ödenmiştir.
Çekin bankaya ibraz edildiği 30.11.2010 tarihinde çek hamili B. F.. tarafından bankaya ibrazında çekte mahkemece verilmiş ödeme yasağı kararı bulunduğundan çekin iade edildiğine dair banka kaşe ve imzasının bulunduğu, ancak çekin bankaya ibrazından sonra çekte 3. ciranta olan S. Y.. sonra gelen 3 cironun çizilerek R.. G.."nin cirosunun atıldığı, ancak davalı Ramazan cirosunun bankanın ibraza ilişkin 30.11.2010 tarihli yazısının üstünde kaldığı görülmüştür. Davalı R.. G.. dava dışı kendinden önce gelen V... Yedek Parça yetkilisi Saffet Yiğit tarafından düzenlenen 20.12.2010 tarihli temlik sözleşmesi örneğini ibraz ettiği dosya kapsamından anlaşılmıştır. Çekte hamil olan davalı R.. G.. tarafından davacı ile diğer cirantalar hakkında icra takibi başlatılmıştır. Bu durumda ortada davacı çekin keşidecisi tarafından bedeli dava dışı çek lehtarına ödenen çek ile ilgili olarak davalı-meşru hamil tarafından icra takibine konu 2. bir ödeme talebi ortaya çıkmıştır. Davalı R.. G.. nama yazılı çeki süresinde bankaya ibraz ettiğinden ve çeki elinde bulundurduğundan yasa gereği meşru hamil durumundadır. Dava dışı çek lehtarı Ö...Petrol ise mahkemeden aldığı ve aksi sabit oluncaya kadar geçerli olamayacağından gerçek hak sahibinin tespiti öncelik alacaktır. O halde mahkemece yapılacak iş; davalı-hamil R..."a, Ö... petrol"ü hasım göstermek suretiyle bu şahsın aldığı çekin iptaline ilişkin ilamın iptalini talep etmek ve dolayısıyla meşru hamilin kim olduğunu açacağı bu dava ile kanıtlamak üzere süre verilmeli ve bu davanın sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece açıklanan yönler gözden kaçırılarak yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı görülmüştür.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 25.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.