MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili, davalı ..."nin müvekkili aleyhine ... İcra Müdürlüğü"nün 2010/11989 esas sayılı dosyası ile 460.000,00 TL asıl alacağı olduğundan bahisle icra takibi yaptığını, müvekkilinin davalıya borcunun bulunmadığını belirterek, müvekkilinin borcu olmadığının tespiti ile davalı aleyhine %40"dan aşağı olmamak üzere tazminata karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili, davacının ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2011/311 esas sayılı dosyası ile aynı sebeplerle ve aynı konuda davalı hakkında menfi tespit davası açtığını, 21/05/2012 tarihli duruşmaya iştirak etmediğinden ve harç ikmali yapmadığından dosyanın HMK"nın 150. maddesi gereğince işlemden kaldırılmasına karar verildiğini, işlemden kaldırılmasına karar verilen dosyanın karar tarihinden itibaren 3 ay boyunca derdest sayıldığını ve tarafların her zaman dilekçe ile davayı yenileyebileceklerini, tarafları, müddeabihi ve sebepleri aynı olan yeni bir dava açılması halinde, yeni açılan davanın derdestlik sebebi ile reddi gerekeceğini, derdestlik itirazında bulunduklarını, ayrıca açılan davayı kabul etmediklerini bildirerek, davanın reddi ile davacı aleyhine %40 dan az olmamak üzere tazminata karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, HMK 114/1-ı maddesinde, derdestlik durumunun dava şartı olarak kabul edildiği, eldeki dava açıldığı tarihte ve halen tarafları, konusu ve sebebi aynı olan ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2011/311 esas sayılı dosyasının derdest olduğu, eldeki dava tarihinin daha sonra olduğu gerekçesiyle, davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiş, mahkeme kararı süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, 18/05/2012 tarihli dava dilekçesi ile, davalı tarafından takip konusu yapılan senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiş, mahkemece, ön incelemeye geçilmeden dosya üzerinden davanın derdestlik nedeni ile reddine karar verilmiştir. 6100 sayılı HMK"nın 114. maddesinin 1. fıkrasının "ı" bendinde derdestlik, dava şartı olarak düzenlenmiştir. Aynı Kanunun 138. maddesine göre, dava şartları ön inceleme aşamasında incelenir ve karara bağlanır. Mahkemece, ön inceleme için duruşma günü tayin edilmesi halinde, duruşma gününe davalının mazeretsiz olarak gelmemesi durumunda, davacı iddiasını serbestçe genişletebilir ve değiştirebilir. Somut olayda da, davacı borçlunun ön inceleme aşamasında derdestlik teşkil etmeyecek şekilde iddiasını değiştirmesi mümkündür. Bu nedenle mahkemece, ön inceleme için duruşma günü verilerek, tarafları dinledikten sonra bir karar verilmelidir. HMK"nın 138. maddesinde dava şartları yönünden dosya üzerinden karar verilebileceği belirtilmiş ise de, derdestlik dava şartının değerlendirilebilmesi için aynı madde uyarınca tarafların ön incelemeye davet edilmesi gerekir. Açıklanan yönler gözetilmeden hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 14.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.