Esas No: 2017/1571
Karar No: 2019/273
Karar Tarihi: 21.01.2019
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2017/1571 Esas 2019/273 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı, davalı bankadan kredili traktör aldığı daha sonra başka bir traktörle değişmek üzere diğer davalı ... şirketinden ....ile anlaştığı, bu anlaşmaya göre davacının bankaya bakiye 24.000 TL borcunu davalı ... ...’nun ödeyeceği ancak bahsekonu borcun ödenmemesinden dolayı davalı banka tarafından davacı aleyhine icra takibi başlatıldığı, diğer davalı ... ...’nun banka borcunu kapattığı ancak buna ilişkin dekontu kendisinden alacaklı olduğunu belirterek vermediği iddiaları ile icra takibine konu borcun davalı ... ....’na ait olduğunun tespiti ile kendisinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı banka vekili, davacının davalı bankadan kredi kullanarak aldığı traktör taksitlerini ödemeyerek temerrüde düştüğü, hakkında rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatıldığı ve kesinleştiği, takip safahatında davalı bankaya rehinli aracın icra kanalıyla satıldığı, bu satış borcu karşılamadığından rehin açığı belgesi ile takibin devam ettiği, davacı kefillerine karşı başlatılan ilâmsız icra takibinin de devam ettiği, takip konusu borçtan dolayı kimse tarafından bir ödeme yapılmadığı savunmasıyla davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalı cevap vermemiştir.
Mahkemece, davacının davasını yazılı belge ile ispat edememesi, yapıldığı iddia edilen sözleşme niteliğindeki belgeyi de ibraz edememesi ve T.C. Ziraat Bankası Osmaneli Şubesine olan borcun da ödenmemiş olması gerekçesiyle sübut bulmayan davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı davalı T.C. Ziraat Bankası tarafından kendi aleyhine yapılan ....İcra Müdürlüğü’nün 2009/136 sayılı dosyasındaki takipten dolayı borçlu olmadığını zira bu borcun diğer davalı ... ... tarafından üstlenildiğini belirterek davalı bankaya karşı menfi tespit diğer davalı ... ...’na karşı ise borcu üstendiğinin tespiti için dava açmıştır. Eda davası açılabilecek durumlarda tespit davası açılamayacağından davacının davalı ... ...’na karşı açtığı davanın farklı gerekçeyle de olsa sonucu itibarıyla reddedilmesi doğrudur.
Ancak davacının davalı bankaya karşı açtığı dava, davalı-alacaklının davacı-borçluya karşı yaptığı ilâmsız takibe yönelik menfi tespit davasıdır. Menfi tespit davalarında ispat külfeti davalı alacaklıya aittir. Mahkemece yapılacak iş, dava konusu takip talebindeki alacak miktarının davanın müddeabihi olduğu kabûl edilip bu miktar üzerinden davacıya yatırması gerekli peşin harç tamamlattırıldıktan sonra ispat külfeti davalı bankada olduğundan bilirkişi ücreti davalı bankadan alınarak davalı banka kayıtları üzerinde bankacı bilirkişiye inceleme yaptırılıp takip tarihi itibarıyla davalı bankanın davacıdan alacak miktarı saptanıp bankaca gerçek alacaktan daha fazla talepte bulunulmuşsa fazla kısım yönünden davacı lehine menfi tespit kararı verilmekten ibarettir. Açıklanan nedenlerle yerel mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Davacının davalı ... ...’na yönelik temyiz itirazının reddine, davacının davalı T.C. Ziraat Bankasına yönelik davasının yukarıda açıklanan gerekçeler ile BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 21/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.