Yargıtay 1. Ceza Dairesi 2022/6190 Esas 2022/4384 Karar Sayılı İlamı

(KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİ)


Midyat M Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunan ...'ün, kurum idaresine bildirilen telefon numarası aracılığıyla ya da teknik müdahale ile başka bir hatta yönlendirme yapmak suretiyle görüşme hakkı olmayan kişilerle görüşmek eylemi nedeniyle 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 42/2-f maddesi gereğince 1 ay süreyle haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma veya kısıtlama cezası ile cezalandırılmasına dair anılan Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Disiplin Kurulu Başkanlığının 26/10/2021 tarihli ve 2021/152 sayılı kararına karşı yapılan şikayetin kabulü ile ceza verme kararının iptal edilmesine ilişkin Midyat İnfaz Hakimliğinin 03/11/2021 tarihli ve 2021/1520 Esas, 2021/1552 sayılı kararına yönelik itirazın reddine dair Midyat Ağır Ceza Mahkemesinin 15/11/2021 tarihli 2021/909 değişik iş sayılı kararı ile ilgili olarak;
Midyat İnfaz Hakimliğinin 03/11/2021 tarihli ve 2021/1097 Esas, 2021/1188 sayılı kararı ile hükümlünün telefon görüşme hakkının 20 dakika ve birden fazla telefon numarası ile bağlantı kurarak gerçekleştirmesine karar verildiği ve hükümlünün telefon görüşmesi yapmak üzere bildirdiği telefon hattından başka bir hat ile ve başka bir kişi ile görüşmesinin disiplin cezasını gerektirmeyeceği şeklinde gerekçe ile şikayetin kabulüne karar verilmiş ise de,
4675 sayılı İnfaz Hâkimliği Kanunu'nun 4. maddesinde, infaz hâkimlerinin görevlerinin;
''1. Hükümlü ve tutukluların ceza infaz kurumları ve tutukevlerine kabul edilmeleri, yerleştirilmeleri, barındırılmaları, ısıtılmaları ve giydirilmeleri, beslenmeleri, temizliklerinin sağlanması, bedensel ve ruhsal sağlıklarının korunması amacıyla muayene ve tedavilerinin yaptırılması, dışarıyla ilişkileri, çalıştırılmaları gibi işlem veya faaliyetlere ilişkin şikâyetleri incelemek ve karara bağlamak.
2. Hükümlülerin cezalarının infazı, müşahadeye tâbi tutulmaları, açık cezaevlerine ayrılmaları, izin, sevk, nakil ve tahliyeleri; tutukluların sevk ve tahliyeleri gibi işlem veya faaliyetlere ilişkin şikâyetleri incelemek ve karara bağlamak.
3. Hükümlü ve tutuklular hakkında alınan disiplin tedbirleri ve verilen disiplin cezalarının kanun, veya diğer mevzuat hükümlerine aykırı olduğu iddiasıyla yapılan şikâyetleri incelemek ve karara bağlamak.
4. Ceza infaz kurumları ve tutukevleri izleme kurullarının kendi yetki alanlarına giren ceza infaz kurumları ve tutukevlerindeki tespitleri ile ilgili olarak düzenleyip intikal ettirdikleri raporları inceleyerek, varsa şikâyet niteliğindeki konular hakkında karar vermek.
5. Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin verdiği kararlara karşı yapılan şikâyetleri incelemek.
6. Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin mahsup, ceza zamanaşımı ve hükümlünün ölümü hâllerinde verilecek kararlar da dahil olmak üzere hâkim veya mahkeme tarafından verilmesi gerekli kararları almak ve işleri yapmak.
7. Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.'' olarak sayıldığı,
Anılan Kanun'un İnfaz Hâkimliğine şikâyet ve usulün düzenlendiği 5. maddesinin ise; ''Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetlerin ya da Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin verdiği kararların kanun veya diğer mevzuat hükümlerine aykırı olduğu gerekçesiyle bu karar, işlem veya faaliyetlerin öğrenildiği tarihten itibaren onbeş gün, herhalde yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurulabilir.
Şikâyet, dilekçe ile doğrudan doğruya infaz hâkimliğine yapılabileceği gibi; Cumhuriyet Başsavcılığı veya ceza infaz kurumu ve tutukevi müdürlüğü aracılığıyla da yapılabilir. İnfaz hâkimliği dışında yapılan başvurular hemen ve en geç üç gün içinde infaz hâkimliğine gönderilir. Sözlü yapılan şikâyet, tutanağa bağlanır ve bir sureti başvurana verilir.
Şikâyet yoluna, kendisi ile ilgili olmak kaydıyla hükümlü veya tutuklu ya da eşi, anası, babası, ayırt etme gücüne sahip çocuğu veya kardeşi, müdafii, kanunî temsilcisi veya ceza infaz kurumu ve tutukevi izleme kurulu başvurabilir.
Şikâyet yoluna başvurulması, verilen kararın, yapılan işlem veya faaliyetin yerine getirilmesini durdurmaz. Ancak, infaz hâkimi giderilmesi güç veya imkansız sonuçların doğması ve karar, işlem veya faaliyetin açıkça hukuka aykırı olması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda karar, işlem veya faaliyetin ertelenmesine veya durdurulmasına karar verebilir.'' şeklinde düzenlendiği,
İnfaz Hâkimliğince şikâyet üzerine verilen kararlar başlıklı 6. maddenin birinci fıkrasının ise "Şikâyet başvurusu, 5'inci maddede yazılı sürenin geçmesinden sonra veya infaz hâkimliğinin görev ve yetki alanı dışında kalan bir karar, işlem veya faaliyete karşı ya da başvuru hakkı olmayan kimselerce yapılmışsa infaz hâkimi, başvuru dilekçesini esasa girmeden reddeder; şikâyet başvurusu başka bir yargı merciinin görevi içerisinde ise o mercie gönderir.'' şeklinde olduğu, anılan mevzuat hükümleri hep birlikte değerlendirildiğinde;
İnfaz Hâkimliğinin görevinin ceza infaz kurumunda yer alan tutuklu ve hükümlülere ilişkin cezaevi idaresinin eylem ve işlemlerinin şikâyet yolu ile kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgeler ile hukukun genel ilkelerine uygunluğunun denetlenilmesine ilişkin olduğu, dolayısı ile infaz hâkimliğinin tutuklu ve hükümlülerin talebiyle olsa dahi idare yerine geçerek idarî nitelikte işlem tesis edemeyeceği yahut idarenin yetki ve görevi dahilinde olan bir hususta idare yerine kabul veya red kararı veremeyeceği, bu husustaki görevinin münhasıran idarenin faaliyet ve işlemlerinin denetiminden ibaret olduğu,
Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevlerinde Hükümlü ve Tutukluların Dışarıdaki Yakınlarıyla Telefonla Görüşmeleri Hakkında Yönetmeliğin 74/2. madesinin f bendinde yer alan "Hükümlüler görüşebilecekleri yakınlarından bir veya birden fazla kişi ile haftada bir kez ve bir telefon numarası ile bağlantı kurarak kesintisiz görüşme yapabilir.” şeklindeki düzenleme uyarınca tutuklu ve/veya hükümlülerin telefon görüşmesine ilişkin durumun ceza infaz kurumu idaresinin idarî tasarruf alanına giren bir husus olduğu, söz konusu telefon görüşmelerine ilişkin talepler bakımından ilgili ceza infaz kurumu idaresi tarafından bir karar verilmesi ve bu karara ilgililer tarafından 4675 sayılı Kanun'un 5/1. maddesi uyarınca infaz hâkimliği nezdinde şikâyette bulunulması durumunda ancak infaz hâkimliği tarafından idarenin işlemine yönelik inceleme yapılabileceği, henüz cezaevi idaresi tarafından usule uygun olarak tesis edilmiş bir idari işlem bulunmadığı bir durumda infaz hâkimliğinin görev ve yetkisinden söz edilemeyeceği,
Bu kapsamda, hükümlünün telefon görüşme hakkının 20 dakika ve birden fazla telefon numarası ile bağlantı kurarak gerçekleştirmesine dair Midyat İnfaz Hakimliğinin 09/09/2021 tarihli ve 2021/1097 Esas, 2021/1188 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu, nitekim anılan bu karara karşı 14/12/2021 tarihli ve 94660652-105-47-22507-2021-Kyb sayılı yazı ile kanun yararına bozma yoluna başvurulduğu,
5275 sayılı Kanun'un 42. maddesinde yer alan "(1) Haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma veya kısıtlama cezası, hükümlünün bir aydan üç aya kadar mektup, faks ve telgraf almak ve yollamaktan, televizyon izlemekten, radyo dinlemekten, telefon etmekten ve diğer iletişim araçlarından yararlanmaktan tamamen veya kısmen yoksun bırakılmasıdır.
(2) Bu cezayı gerektiren eylemler şunlardır:
f) (Ek:14/4/2020-7242/24 md.) Kurum idaresine bildirilen telefon numarası aracılığıyla ya da teknik müdahale ile başka bir hatta yönlendirme yapmak suretiyle görüşme hakkı olmayan kişilerle görüşmek." şeklindeki düzenleme uyarınca, 20/10/2021 tarihinde yaptığı telefon görüşmesi esnasında, ceza infaz kurumuna bildirdiği telefon hattından başka bir telefona yönlendirme yapmak suretiyle görüşme yaptığı anlaşılan hükümlü hakkında anılan Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Disiplin Kurulu Başkanlığınca verilen disiplin cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı gözetilerek, itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 28/03/2022 gün ve 94660652-105-47-28527-2021-Kyb sayılı yazılı istemlerine müsteniden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının tebliğnamesi ile Dairemize ihbar ve dava evrakı gönderilmekle, incelenerek gereği düşünüldü;
TÜRK MİLLETİ ADINA

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 42. maddesinin 2. fıkra (f) bendinde disiplin cezasını gerektiren eylemin “Kurum idaresine bildirilen telefon numarası aracılığıyla ya da teknik müdahale ile başka bir hatta yönlendirme yapmak suretiyle görüşme hakkı olmayan kişilerle görüşmek." olarak tarif edildiği, somut olayda hükümlünün alınan savunmasına göre telefonla görüşme yaptığı kişinin kız kardeşi Zozan Bülbül olduğunun ileri sürülmesi karşısında; hükümlünün savunmasının doğruluğu araştırılarak görüşme yaptığı kişinin görüşme hakkı olan kız kardeşi olduğunun tespiti halinde kanun yararına bozma yoluna gidilmesine gerek olup olmadığı yönünde değerlendirme yapılması amacıyla dosyanın Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 03/06/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.