Yargıtay 1. Ceza Dairesi 2022/5645 Esas 2022/5255 Karar Sayılı İlamı

(KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİ)


Kasten öldürme suçundan Bakırköy 15. Ağır Ceza Mahkemesinin 17/04/2013 tarihli ve 2013/1 Esas, 2013/128 sayılı kararı ile müebbet hapis cezasına hükümlü ...'ın, bu cezasının infazı aşamasında, Bitlis Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen 01/10/2021 tarihli ve 2021/4343 sayılı müddetnameye karşı hükümlü tarafından, düzenlenen müddetnamede hak ederek tahliye kısmında "ölünceye kadar" ibaresinin yer almasına karşın hak ederek tahliye tarihinin 06/10/2048 olduğundan bahisle yapılan itiraz üzerine hükümlünün suç işleme tarihinin 14/10/2012 tarihi olduğu, hükümlü hakkındaki müebbet hapis cezasının infazı açısından 5275 sayılı Kanunu'nun 107. maddesinin uygulanması gerektiği, müddetname düzenlenirken hükümlünün koşullu salıverileceği tarih ve hak ederek tahliye tarihinin bu madde kapsamında belirlenerek müddetnamede yer alması gerektiği, hakederek tahliye tarihi yerine ölünceye kadar hapis ibaresi yazılmasının kanunilik ilkesine aykırı olduğu, yine infazda insan onuruna saygının korunması ilkesine aykırılık teşkil edeceği bu nedenle hükümlü hakkında düzenlenen Bitlis Cumhuriyet Başsavcılığının 01/10/2021 tarihli ve 2021/4343 sayılı müddetnamenin iptaline dair Bitlis İnfaz Hâkimliğinin 02/11/2021 tarihli ve 2021/1830 dosya, 2021/1922 sayılı kararına karşı Bitlis Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan itirazın hükümlünün hapis cezasının 5237 sayılı Kanun'un 48. maddesinde belirtildiği şekli ile "hayatı boyunca" ibaresinin kullanılmasının insan onuruna daha uygun olacağı değerlendirildiğinden bahisle reddine ilişkin Bitlis 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 15/12/2021 tarihli ve 2021/587 değişik iş sayılı kararı ile ilgili olarak;
Dosya kapsamına göre, hükümlü hakkında Bitlis Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen 01/10/2021 tarihli ve 2021/4343 sayılı müddetnameye, hak ederek tahliye kısmında "ölünceye kadar" ibaresinin yer aldığından bahisle yapılan itiraz üzerine Bitlis İnfaz Hâkimliğinin 02/11/2021 tarihli kararı ile bahse konu müddetnamenin iptal edilmesini müteakip Bitlis Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan itiraz neticesinde hükümlünün hapis cezasının 5237 sayılı Kanunu'nun 48. maddesinde belirtildiği şekli ile "hayatı boyunca" ibaresinin kullanılmasının insan onuruna daha uygun olacağı değerlendirildiği gerekçesiyle itirazın reddine karar verilmiş ise de;
Hükümlünün kasten adam öldürme suçundan Bakırköy 15. Ağır Ceza Mahkemesinin 17/04/2013 tarihli kararı ile müebbet hapis cezasına mahkûm edildiği, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun "Kasten öldürme" başlıklı 81. maddesinin "Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır" hükmünü içerdiği, "müebbet" kelimesinin Türkçe'de "kalıcı kılınan, sonsuza dek süren, yaşadıkça süren, ömür boyunca olan" anlamını taşıdığı ve anılan Kanun'un "Müebbet hapis cezası" başlıklı 48. maddesinin de bu anlam karşılığı olarak "Müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca devam eder.", Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi İle Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmeliğin "Müebbet hapis cezasının infazı" başlıklı 36. maddesinin "Müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca devam eder. Bu ceza süreli hapis cezası uygulanan infaz rejimine göre infaz edilir." şeklindeki hükümleri ihtiva ettiği,
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un "Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılacak işlemler" başlıklı 20. maddesindeki "Hükümlüye, Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen ceza infaz kurumuna alındığı ve salıverileceği tarih ile ceza süresini ve cezanın hangi hükme ilişkin bulunduğunu belirten bir belge verilir." düzenleme doğrultusunda Cumhuriyet Başsavcılıklarınca hazırlanan, yerleşik infaz hukuku uygulamasında "müddetname (süre belgesi)" adı verilen, hükümlünün ceza infaz kurumuna alındığı, salıverileceği ve ceza süresini belirten bir süre belgesinin düzenleneceği, Bitlis Cumhuriyet Başsavcılığında bu kapsamda hükümlü hakkında 01/10/2021 tarihli müddetnamenin düzenlendiği, hükümlü hakkında düzenlenen müddetnamede hükmedilen "müebbet hapis" cezasının infaz süresinin tâyini noktasında ve en önemlisi 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 48. ve 81. maddelerindeki "Müebbet hapis cezasının, hükümlünün hayatı boyunca devam edeceği" âmir hükümleri gereği hak ederek tahliye tarihinin "ölünceye kadar" şeklinde ifade kullanılarak belirlendiği,
Bitlis Cumhuriyet Başsavcılığınca yukarıda zikredilen mevzuat hükümleri çerçevesinde düzenlenen müddetnamede hak ederek tahliye tarihinin "ölünceye kadar" olarak belirlenmesinin bahse konu müddetnameye yönelik itirazı inceleyen Bitlis İnfaz Hâkimliğinin 02/11/2021 tarihli kararında belirtildiği şekli ile kanunîlik ilkesine veya infazda insan onuruna saygının korunması ilkesine aykırılık teşkil etmeyeceği, kaldı ki 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 107. maddesinin 16. fıkrasındaki "İkinci Kitap, Dördüncü Kısım, "Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar" başlıklı Dördüncü Bölüm, "Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar" başlıklı Beşinci Bölüm, "Milli Savunmaya Karşı Suçlar" başlıklı Altıncı Bölüm altında yer alan suçlardan birinin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi dolayısıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde, koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz." hükme bakıldığında bazı suç gruplarının infazlarında koşullu salıverme hükümlerinin dâhi yasal çerçevede uygulanamadığı, bu suçlardan mahkûm olanların infazlarının bihakkın olarak en doğal haliyle ölünceye kadar devam ettiği ve ilgilisi hakkında düzenlenmiş veya düzenlenecek müddetnamelerin de bu meyanda, ölünceye kadar devam edeceği hususu belirtilerek düzenleneceği,
Kaldı ki, hükümlü hakkında düzenlenen 01/10/2021 tarihli müddetnamede hükümlü hakkında usul ve yasa hükümlerine uygun olarak koşullu salıverme tarihinin 09/10/2036 olarak belirlendiği, koşullu salıverilme tarihine kadar iyi halli veya Kanun'un aradığı tüm koşulları sağladığı takdirde bu tarih esas alınarak tahliye olabileceği, ancak yukarıda ve res'en nazara alınacak tüm infaz mevzuatı çerçevesinde hak ederek tahliye tarihinin ölünceye kadar belirlenmesinin İnfaz Kanunu'nun öncelikle getiriliş amacı, gerekçesi ve yine özellikle 2 ve 3. maddelerinde de ifadesini bulduğu üzere insanlık onuru ve kişilik haklarına aykırılık teşkil etmeyeceği gibi değinilen Kanun maddeleri bağlamında hükmün infazının ölünceye kadar devam edeceği noktasında kanunî zorunluluk bulunduğunun anlaşılması karşısında, 01/10/2021 tarihli müddetnameye Bitlis Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan itirazın, hükümlünün hapis cezasının infazında "hayatı boyunca" ibaresinin kullanılmasının insan onuruna daha uygun olacağından bahisle kanunî olmayan gerekçeyle reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 16/03/2022 gün ve 94660652-105-13-29606-2021-Kyb sayılı yazılı istemlerine müsteniden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının tebliğnamesi ile Dairemize ihbar ve dava evrakı gönderilmekle, incelenerek gereği düşünüldü;

TÜRK MİLLETİ ADINA

5237 sayılı TCK’nin 48. maddesinde müebbet hapis cezasının hükümlünün hayatı boyunca devam edeceğinin öngörüldüğü, bir kişi hakkında mahkemece verilen ve kesinleşen müebbet hapis cezasının ne şekilde infaz edileceğinin 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 107. maddesinde düzenlendiği ; 2.fıkraya göre iyi halli olarak ceza infaz kurumunda 24 yılını geçirirse koşullu salıverilmeden yararlanabileceği, 3. fıkraya göre suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçtan dolayı müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olan kişinin ise 30 yılını iyi halli olarak ceza infaz kurumunda geçirmesi halinde koşullu salıverilmeden yararlanabileceği, aynı kanunun 108. maddesinin 1. fıkrasına göre tekerrür halinde işlenen suçtan dolayı mahkum olunan müebbet hapis cezasının 33 yılının ceza infaz kurumunda iyi halli olarak çekilmesi durumunda koşullu salıverilmeden yararlanılabileceği, koşullu salıverilen hükümlünün 107. maddenin 6. fıkrasına göre denetim süresine tabi tutulacağı, 12. fıkrasına göre koşullu salıverilen hükümlünün denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hakimin uyarısına rağmen uymamakta ısrar etmesi halinde koşullu salıverilme kararının geri alınacağının, 14. fıkrasına göre ise denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi halli olarak geçirildiği takdirde cezanın infaz edilmiş sayılacağının, öngörüldüğü;
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un "Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılacak işlemler" başlıklı 20. maddesindeki "Hükümlüye, Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen ceza infaz kurumuna alındığı ve salıverileceği tarih ile ceza süresini ve cezanın hangi hükme ilişkin bulunduğunu belirten bir belge verilir." şeklindeki düzenleme uyarınca Cumhuriyet savcılığınca düzenlenen müddetnamede, hükümlünün hangi mahkumiyetinin infazı amacıyla ne zaman ceza infaz kurumuna alındığını, koşullu salıverileceğini, tabi tutulacağı denetim süresini ve ceza süresini gösteren müddetnamenin düzenlenmesi ve bir suretinin hükümlüye verilmesi gerektiği, somut olayda, hükümlü hakkında Cumhuriyet savcılığınca hükümlünün almış olduğu müebbet hapis cezasının suç tarihide dikkate alınarak bihakkın tahliye tarihinin tespit edilerek gösterilmesi gerektiği gözetilmeksizin düzenlenen 01/10/2021 tarihli ve 2021/4343 sayılı müddetnamenin iptaline dair verilen Bitlis İnfaz hakimliği kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin Bitlis 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 15/12/2021 tarihli ve 2021/587 değişik iş sayılı kararında usul ve yasaya aykırılık görülmediğinden, bu karara karşı 5271 sayılı CMK'nin 309. maddesi uyarınca yapılan ve haklı sebebe dayanmayan kanun yararına bozma isteminin REDDİNE, dosyanın Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 17/06/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.