Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/5221 Esas 2022/2012 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 30.04.2019 gün ve 2019/20 - 2019/676 sayılı kararı bozan Daire'nin 30.03.2021 gün ve 2019/3888 - 2021/3083 sayılı kararı aleyhinde davacılar vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacılar vekili, davalı kişilerin müvekkil Enis Metal ve Lastik Klişe San. ve Tic. Ltd. Şti. bünyesinde çalışmaktayken, anılan şirkete ait klişe ve grafik çizimlerini kopyalayıp işten ayrılarak, davalı Dijital Klişecilik San. ve Tic. Ltd. Şti. bünyesinde çalışmaya başladıklarını, bu durumun teknik inceleme ve mahkeme kararıyla da tespit edildiğini, davalı kişilerin sulh ceza mahkemesince ayrı ayrı mahkumiyetlerine karar verildiğini, bu kişilerin kopyaladıkları 4427 adet klişe ve grafik çizimlerini, davacı firma bünyesinde çalışırken tanıdıkları alıcı firmalara, davalı firma bünyesinde çalışmaya başladıktan sonra da sıfır maliyet nedeniyle daha ucuz fiyatla pazarlamaya devam ettiklerini, davacı firmanın bu haksız rekabet sonucunda alıcılara hiç iş yapmaması nedeniyle bu eylemden önce 50'den fazla kişi çalıştıran bir firma iken, bu eylem sonrası hızla pazarını kaybederek personel giderlerini karşılayamaz hale gelip sırf bu haksız rekabet nedeniyle iflas etmiş olduğunu, Adana ve Ankara şubelerini kapatmak zorunda kaldığını, bankalardaki itibarının ve piyasadaki ticari hayatının sona ermesine sebep olduğunu ileri sürerek, davalıların haksız rekabetinin men'ine, uğradığı zarar, yoksun kaldığı kar nedeniyle şimdilik 1.000.- TL maddi tazminat ve piyasadaki itibar kaybı ve iflasına sebep olunması nedeniyle 99.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsili ve hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiş 09.07.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile istemini 236.519,85 TL'ye yükseltmiştir.
Davalılar davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı sonrasında yapılan yargılamada iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davanın kısmen kabulü ile 153.737,90 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile 10.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine dair verilen kararın taraf vekillerince temyizi üzerine karar Dairemizce bozulmuştur.
Davacılar vekili, bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1-Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre davacı ... vekilinin karar düzeltme istemlerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı ... Metal ve Lastik Klişe San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin karar düzletme itirazlarının incelenmesine gelince, yukarıda yapılan özetten de anlaşıldığı üzere, davacı şirket vekili davalı gerçek kişilerin müvekkili bünyesinde çalışmaktayken işten ayrılarak davalı şirket bünyesinde çalışmaya başladıklarını, davalı gerçek kişilerin müvekkili şirketten ayrılırken müvekkiline ait grafik ve klişeleri izinsiz olarak bilgisayarlarına kopyalayıp götürdüklerini, müvekkilinin şikayeti üzerine başlatılan ceza soruşturması kapsamında davalı şirkete ait iş yerinde yapılan arama ve bilgisayarlarda yapılan teknik incelemede müvekkiline ait 4427 adet klişe ve grafik tespit ediliğini, yine davalıların müvekkili bünyesinde çalışırken tanıdıkları müşterilere e-posta vs. yolla ucuz fiyat teklifinde bulunarak müvekkilinin müşteri ve iş kaybına neden olduklarını, davalıların eylemlerinin haksız rekabet yarattığını ileri sürmüştür.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın taraf vekillerince temyizi üzerine karar Dairemizce yazılı gerekçe ile bozulmuştur.
Ancak davalılar dava konusu grafik ve çizimlerin kendi emekleri ürünü olduğunu, ticari sır olmadığını, davacı iş yerinde çalışan her kademedeki personelin bu kayıtlara ulaşabildiğini, grafik ve çizimlerin özgün nitelikte olmayıp her yerde her zaman bulunabilecek çizimler olduğunu, bulunamasa bile bilgisayarda kolaylıkla oluşturulabilecek çizimler olup uzun mesai ve masraf gerektirmeyen çizimler olduğunu, haksız rekabet koşullarının oluşmadığını savunmuşlardır.
Davacının şikayeti üzerine yürütülen ceza soruşturması kapsamında bilişim uzmanı olan komiser yardımcısı ve polis memurlarından oluşan bilirkişi heyetince davalılara ait bilgisayarlarda yapılan inceleme neticesi düzenlenen bilirkişi raporunda davacıya ait klişe ve grafik çizimlerinin tespit edildiği belirtilmiştir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda da davalıların bilgisayarlarında davacıya ait klişelerin tespit edildiği, davalı firmanın bilgisayarından, davacı firmanın müşterisine e-posta gönderilerek iş konusunda teklifte bulunulduğu, davalılar söz konusu çizimlerin kendi eli ürünü olduğunu iddia etmekteyse de bu savunmanın geçerli olmayacağı, çizimlerin davacı tarafından kendilerine maaş ödendiği dönemde yapılmış olması sebebiyle mülkiyetinin davacıya ait olacağı ve davacının ticari sırrı sayılacağı, Gaziantep 2. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 2011/424 E. 2011/1236 K. sayılı dosyasında sanıkların 6762 sayılı Yasa’nın 57/5 ve 8. maddesi göndermesi ile 64/1 maddesi anlamında haksız rekabette bulundukları gerekçesiyle mahkumiyetlerine karar verilip CMK’nun 231. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilerek kararın temyiz edilmeden kesinleştiği belirtilerek davalıların eylemlerinin haksız rekabet yarattığı gerekçesiyle tazminat hesabı yapılmıştır.
Yukarıda açıklandığı üzere ne ceza dosyasında alınan bilirkişi raporunda ne de mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalıların bilgisayarlarında ele geçirilen klişe ve grafiklerin davacının özgün ürünü olup olmadığı, harcı alem nitelikte bulunup bulunmadığı, davalı işçilerin kendi bilgi ve becerileri ürünü olarak ortaya çıkıp çıkmadığı konusunda denetime elverişli tespit ve değerlendirmede bulunulmamıştır.
CMK'nın 231/5. maddesinde düzenlenen hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, sonuçları itibariyle bir mahkumiyet kararı olmayıp, kural olarak sanığın aleyhine sonuç doğuracak şekilde bir etki oluşturmayacağı da nazara alındığında maddi vakıanın sübutunda yeterli kabul edilemeyecektir.
Bu itibarla mahkemece davalıların bilgisayarlarında ele geçirilen klişe ve grafiklerin davacının özgün ürünü olup olmadığı, harcı alem nitelikte bulunup bulunmadığı, davalı işçilerin kendi bilgi ve becerileri ürünü olarak ortaya çıkıp çıkmadığı konusunda alanında uzman bilirkişi heyetinden denetime elverişli rapor alınarak sonucuna göre karar verilmek gerekirken yetersiz bilirkişi raporu nazara alınarak yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmediğinden davacı şirket vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile kararın bu gerekçe ile bozulması gerektiğinden Dairemizin 30.03.2021 tarih 2019/3888 E. 2021/3083 K. sayılı bozma ilamının 3 ve 4 nolu bozma gerekçesinin kaldırılarak hükmün açıklanan bu gerekçe ile bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı ... vekilinin karar düzeltme istemlerinin reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı şirket vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 30.03.2021 tarih 2019/3888 E. 2021/3083 K. sayılı bozma ilamının 3 ve 4 nolu bozma gerekçesinin kaldırılarak hükmün açıklanan gerekçe ile BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 44,70 TL karar düzeltme harcının ve 3506 sayılı Yasa ile değiştirilen HUMK 442/3. maddesi hükmü uyarınca takdiren 709,50 TL para cezasının karar düzeltilmesini isteyen davacı ...'dan alınarak Hazine'ye gelir kaydedilmesine, 17/03/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY

1-Dava, haksız rekabetin tespiti ile maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
2-Mahkemece, haksız rekabetin tespiti ile maddi ve manevi tazminata hüküm olunmuş ise de bu karar Dairemizin 30.03.2021 tarih ve 2019/3888 E. – 2021/3083 K. sayılı ilamının (1) no’lu bendi ile, davalıların zamanaşımına yönelik temyiz itirazlarının reddine, (2) no’lu bendinde davacılardan gerçek kişinin aktif dava ehliyetinin bulunmaması nedeniyle gerçek kişinin açtığı davanın bu gerekçeyle reddi gerektiği, (3) no’lu bendinde ise davalı gerçek kişiler hakkında açılan ceza davasında HAGB kararı verilmesi nedeniyle bu kararın hukuk mahkemesini bağlamayacağı, davalı işçilerin davacı şirketten ayrılarak bir başka şirkette çalışmaya başlamalarının haksız rekabet olarak nitelenemeyeceği, bu kişilerin kişisel bilgisayarlarında ele geçirilen klişelerin kendi bilgi ve becerilerinin ürünü olan harcı alem ve nitelikleri gereği kimseye üstün bir hak sağlamayacak ürünler olduğu, (4) no’lu bendinde ise eylemin manevi tazminatı gerektirmediği gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle bozulmuştur.
3-Karar düzeltme aşamasında Daire çoğunluğu tarafından, davalıların bilgisayarlarında ele geçirilen, daha önce davacı şirketin kendi müşterilerine talepleri sonucu bizzat davalıların şahsi emeği ile üretilen ve o şirketlerin isim ve markasının yer aldığı klişe ve damgalardan ibaret olduğu, bu haliyle anılan klişe ve damgaları davacının önceki müşterileri dışında hiç kimsenin (davacı şirket de dahil) kullanması mümkün olmayan, esasen başkasının işine de yaramayacak baskı görselleri bulunduğu, bu şekildeki görsellerin sokakta, her hangi bir ürün ambalajında, faturasında, reklam broşürlerinde görülebilecek alelade görseller olduğu ve her yerden bu görsellerin toplanabileceği, bunlar üzerinde davacının her hangi bir üstün hakkının bulunmadığının izahtan vareste olduğu, bu konuda bilirkişi raporu alınması gerektiği gerekçesiyle mahkeme kararının bozulmasının dava ve usul ekonomisine aykırı ve sonuca tesirli olmadığı, bu sebeplerle karar düzeltme isteminin reddine karar verilmesi gerektiği düşüncesinde olduğumuzdan, karar düzeltme isteminin kabulüne ve Mahkeme kararının bu gerekçeyle bozulmasına dair Daire çoğunluğu görüşüne katılmıyorum.