Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2022/836 Esas 2022/2134 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ortaca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilen ve icra takibi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin bir davada, Muğla ilinin mülki sınırları yetki çevresi olarak belirlendiği gerekçesiyle dosyanın Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi'ne devredilmesine karar verildiği, fakat davacı vekilinin temyiz itirazları sonucu Yargıtay Hukuk Dairesi tarafından bu kararın bozulduğu belirtilmiştir. Mahkemelerin görevine ilişkin temel düzenleme Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 1. maddesidir ve ticari davalarla ilgili olarak ise Türk Ticaret Kanunu'nun 5/2. maddesi uygulanır. Bu maddelere göre, bir yerde asliye ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin görevi içinde bulunan ve ticari sayılan davalarla özel hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek diğer işlere asliye ticaret mahkemesinde bakılır. Ayrıca Türk Ticaret Kanunu'nun Geçici 9. maddesi gereğince, 28.05.2013 tarihi itibariyle mahkemenin görevli olduğu ve belirtilen nedenler gözetilmeksizin yazılı gerekçe ile dosyanın Muğla Asliye Ticaret Mahkemesine devrine ve

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
(ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ SIFATIYLA)


TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada Ortaca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 19.11.2021 tarih ve 2020/274 E. - 2021/652 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Dosyanın incelenmesinde; davanın davacı hakkında başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olduğu, Ortaca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Yargıtay (Kapatılan) 19. Hukuk Dairesi'nin 17.06.2020 tarih 2019/2678 E. - 2020/1085 K. sayılı karar düzletme isteminin kabulü ile verilen bozma ilamı sonrasında 19.11.2021 tarihinde Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu'nun 07/07/2021 tarihli 608 numaralı ve 08/07/2021 tarihli ve 31535 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kararı ile Muğla ilinin mülki sınırları yetki çevresi olarak belirlenmek suretiyle müstakil olarak Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi'nin kurulduğu gerekçesi ile dosyanın Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi'ne devrine ve gönderilmesine karar verildiği, bu kararın davacı vekilince temyiz edildiği anlaşılmıştır.
Mahkemelerin göreviyle ilgili temel düzenlemeyi içeren HMK. 1. maddesi; “Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir”, hükmünü amirdir. Ticaret mahkemelerinin görevini düzenleyen TTK 5/2. maddesinde ise aynen: “Bir yerde asliye ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin görevi içinde bulunan ve 4 üncü madde hükmünce ticari sayılan davalarla özel hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek diğer işlere asliye ticaret mahkemesinde bakılır” denilmektedir. Dava tarihinde henüz asliye ticaret mahkemesi bulunmamakla, dava doğru yerde, yani asliye ticaret mahkemesi sıfatı ile asliye hukuk mahkemesinde açılmıştır. Genel görevli asliye mahkemelerinin baktığı işlerin tür ve sayıca çoğalması üzerine zaman zaman uzman mahkemeler kurulmaktadır. Asliye hukuk mahkemeleri bünyesinden ayrılan bazı uzman mahkemelere mevcut dosyaların devrine yönelik geçiş hükümleri konulmuştur. (Aile mahkemelerinin kurulması gibi) Bu halde halen görülmekte olan dosyaların yeni görevli mahkemeye devredilmesi gerektiği izahtan varestedir. Yeni mahkemenin ihdasıyla birlikte işin devrine yönelik özel hüküm bulunmaması halinde ise, mevcut mahkemelerin elindeki dosyaları göndermeksizin esastan karar bağlaması tabii hakim ilkesinin de doğal sonucudur. Ayrıca 6100 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun Geçici 9. maddesinde yer alan ''Bu Kanunun göreve ilişkin hükümleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış olan davalarda uygulanmaz. Bu davalar, açıldıkları tarihte yürürlükte bulunan Kanun hükümlerine tabidir.'' hükmü gereğince, 28.05.2013 dava tarihi itibariyle mahkemenin görevli olup, belirtilen nedenler gözetilmeksizin yazılı gerekçe ile dosyanın Muğla Asliye Ticaret Mahkemesine devrine ve gönderilmesine karar verilmesi doğru olmamış, hükmün temyiz eden davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 21/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.