Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2012/15379 Esas 2013/1785 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
19. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/15379
Karar No: 2013/1785
Karar Tarihi: 30.01.2013

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2012/15379 Esas 2013/1785 Karar Sayılı İlamı

19. Hukuk Dairesi         2012/15379 E.  ,  2013/1785 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

    Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

    - K A R A R -

    Davacı vekili, davalı ..."nin otogaz bayilik sözleşmesinden kaynaklı edimlerini yerine getirmediğini, müvekkilinin sözleşme gereği yükümlülüklerini yerine getirerek demirbaş malzemeleri karşıladığını, çalışır halde istasyonu bayiye teslim ettiğini, diğer davalı ..."in sözleşmeyi kefil olarak imzaladığını, davalı şirketin müvekkilinden haksız olarak otogaz alımına son verdiğini, başka kaynaklardan aldığı otogazı istasyonda satmaya başladığını, müvekkili tarafından sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini ileri sürerek demirbaş menkullerin istirdadına, olmadığı takdirde güncel değerlerinin tahsiline, demirbaşların halen iade edilmemesi nedeniyle sözleşmenin 15/a maddesi uyarınca teslim ve iadede gecikilen hergün için günlük 100 USD"den şimdilik 2.000 USD(Amerikan Doları) cezai şartın ve davalının akde muhalefeti nedeniyle sözleşme feshedilmiş bulunduğundan bayilik sözleşmesinin 15/b maddesinde belirtilen ve 100 ton LPG"nin fesih tarihindeki ana depo satış fiyatı kadar hesaplanacak cezai şart alacağından şimdilik 5.000 TL nin fesih tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
    Davalı vekili, müvekkili tarafından davacıya keşide edilen ihtarnamelerde yakınma ve şikayetlerinin bildirildiğini ancak sonuç alınmadığını, sözleşmenin feshedildiğini, davacının kusurlu olduğunu, demirbaşların müvekkili şirket tarafından muhafaza edildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
    Mahkemece toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporu doğrultusunda,davalı şirketin bayilik sözleşmesi devam ederken bir başka şirketten dağıtıcılık lisansı aldığı ve davacıdan mal alımını durdurduğu, davalının sonradan davacı ariyetlerinden kaynaklı şikayetlerini gündeme getirmesinin sözleşmeyi sonlandırma ve tazminat istemlerinden kurtulma çabası olarak değerlendirildiği, bu nedenle sözleşmenin davacı yanca haklı nedenle feshedildiği, 5.000 TL cezai şart talebinin yerinde olup tenkisini gerektirir bir miktar olarak görülmediği, ariyet menkullerin iadesi talebinde sözleşme haklı veya haksız sona ersin mülkiyet sahibi olan davacının iade isteminde haklı olduğu, yargılama sırasında bir kısım menkullerin iade edildiği, ariyet menkullerden kaynaklı cezai şart talep edilmekte ise davacının menkulleri teslim almaktan kaçındığı, öte yandan sözleşmede teslimin şekli belirlenmediği dolayısıyla ariyet istasyonda teslim edildiğine göre orada teslim alınması gerekeceğinden davacının teslim alabileceği açık olan menkulleri teslim almayarak cezai şart istemini ileri sürmesinin yerinde görülmediği gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne iade edilen ariyet menkuller yönünden dava konusu kalmadığından bir karar verilmesine yer olmadığına, davacıya davalı tarafça iade edilemeyen 1 adet LPG Pompası, 1 adet seviye göstergesi, 1 adet ışıklı ... yazısı, 2 adet giriş çıkış oku, 1 alın kaplama, 1 kolon kaplama"nın davalı şirketten alınarak davacıya iadesine, iade edilmediği takdirde dava tarihindeki bedelleri olan 1.040,00 TL nın davalı şirketten alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin ve ariyet menkullerden kaynaklı cezai şart isteminin reddine, sözleşmenin ihlali nedeniyle cezai şart isteminin kabulü ile, 5.000 TL cezai şartın temerrüt tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
    1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
    2- Taraflar arasındaki sözleşmenin 15/a maddesinde “..Bayii, ..."ın feshi ihbarında tayin edeceği müddet içinde ..."ın kendisine ariyet olarak vermiş bulunduğu malzemeleri normal yıpranma hariç, teslim aldığı gibi mükemmel şekilde ..."a iade ve teslimle mükelleftir. Teslimin gecikmesi halinde ... her türlü kanun yollarına başvuracağı gibi, Bayii geciken her gün için ..."a ceza şartı olarak 100 USD ödemeyi kabul ve taahhüt etmiştir. ..., ayrıca bayiinin feshe sebebiyet vermesinden dolayı maruz kaldığı zarar ve satış kaybından dolayı mahrum kaldığı karı da bayiiden talep etme hakkına sahiptir.” şeklinde hüküm bulunmaktadır. Davacı davalıya çektiği 06.03.2007 tarihli fesih ihbar ihtarnamesinde tayin ettiği müddet içinde ariyet olarak verilen malzemelerin iadesini talep ettiği halde bu süre içerisinde iadenin gerçekleşmediği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Her ne kadar mahkemece, dava sırasında alınan ihtiyati tedbir kararının infaz edilmemiş olması red gerekçesi olarak belirtilmiş ise de davacının sözleşmenin 15/a maddesine göre talep ettiği cezai şart dava tarihine kadar olan gecikmeyle ilgili olup ihtiyati tedbir kararı ise dava tarihinden sonraki dönemi ilgilendirdiğinden bu yöndeki red gerekçesinde isabet görülmemiştir. Hal böyle olunca mahkemece anılan sözleşme hükmü uyarınca davacının sözleşmede belirtilen prosedürü yerine getirdiği ve gecikmeden dolayı cezai şart isteyebileceği gözetilerek cezai şart miktarının hesaplanması yönünden bilirkişi raporu alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisinde isabet görülmemiştir.
    SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 30.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    Hemen Ara