Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2012/14454 Esas 2013/1612 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
19. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/14454
Karar No: 2013/1612
Karar Tarihi: 29.01.2013

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2012/14454 Esas 2013/1612 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, davalı şirket ile bayilik sözleşmesi yapmış ve ariyetlerin kullanımı ve iadesine ilişkin taahhütnamenin imzalanmasıyla ariyetler teslim edilmiştir. Ancak, sözleşme haklı olarak feshedilmesine rağmen ariyetler iade edilmemiştir. Davacı, dava konusu demirbaşların aynen iadesinin mümkün olmadığı takdirde dava tarihindeki güncel değerlerinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalılar, davacının tevdii mahallini bildirmediğini iddia etmişlerdir. Mahkeme ise, toplanan delillere göre, taraflar arasındaki sözleşmenin feshedildiği, ariyetlerin iadesi için de davalılara ihtarname gönderildiği ancak davalıların ariyetleri teslim etmediği sonucuna varmıştır. Bu nedenle, davacının talepleri kabul edilerek davanın davalılar lehine reddedilmesine karar verilmiştir. Ancak, davacının haklılığı ve davalıların durumu göz önünde bulundurulduğunda yargılama giderleri ve vekalet ücreti masraflarının davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi yanlıştır. 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 94/2 maddesi uyarınca, davanın açılmasına sebebiyet veren davalıların yargılama giderleri ve vekalet ücretini ödemeleri gerekmekted
19. Hukuk Dairesi         2012/14454 E.  ,  2013/1612 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

    Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı konusu kalmayan dava hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

    - K A R A R -

    Davacı vekili, davacı şirket ile davalı şirket arasında 26/06/2006 tarihli Otogaz Bayilik Sözleşmesi"nin imzalandığını, ariyetlerin kullanımı ve iadesine ilişkin Taahhütnamenin davalı şirket tarafından imzalanarak ariyetlerin teslim edildiğini, diğer davalıların garanti ve taahhüt eden olarak sözleşmeyi ve taahhütnameyi imzaladıklarını, davacının 23/05/2011 tarihli noter ihtarı ile bayilik sözleşmesini haklı olarak feshederek ariyetlerin davacı şirkete iade ve teslim edilmesinin davalıya bildirildiğini, sözleşmenin sona ermiş olmasına rağmen ariyetlerin iade edilmediğini belirterek dava konusu demirbaşların aynen iadesi mümkün olmadığı takdirde dava tarihindeki güncel değerlerinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
    Davalılar vekili, davacının tevdii mahallini bildirmediğini ve teslim için personel göndermediğini, davadan sonra 17/09/2011 tarihli teslim tutanağı ile ariyet konusu malların teslim edildiğini, davalıların davanın açılmasına sebebiyet vermediklerini belirterek davanın reddine ve masrafların davacının üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
    Mahkemece, toplanan delillere göre, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin feshedildiği, davacının ariyet olarak verilen malların iadesini 23/05/2011 tarihli ihtarname ile davalıya bildirdiği, ancak ihtarnamede taahhütname kapsamında "..."ca tayin olunan mahal" in belirtilmediği, ariyet konusu mallar dikkate alındığında teslim yeri tayin edilip usulune uygun bir ihtarla davalıya bildirilmediğinden davalı şirketin temerrüdünden ve dava açılmasına sebebiyet verdiğinden söz edilemeyeceği, davanın açılmasından sonra 17/09/2011 tarihinde malların teslimi ile davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, yargılama masraflarının davacı üzerinde bırakılmasına, davacı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, davalı lehine vekalet ücreti takdirine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    Taraflar arasındaki sözleşmenin 14/b maddesinde "Bayi, ..."ın feshi ihbarında tayin edeceği müddet içinde ..."ın kendisine ariyet olarak vermiş olduğu malzemeleri teslim aldığı gibi mükemmel şekilde ..."a iade ve teslim ile mükelleftir.Teslimin gecikmesi halinde ... her türlü kanun yollarına başvuracağı gibi, Bayi gecikilen her gün için ..."a cezai şart olarak 5000 USD ödemeyi kabul ve taahhüt etmiştir. ..., ayrıca Bayi"nin feshe sebebiyet vermesinden dolayı maruz kaldığı zarar ve satış kaybından dolayı mahrum kaldığı karı da Bayi"den talep etme hakkına sahiptir." hükmüne yer verilmiştir. Taahhütnamenin 2. maddesinde de " İşbu demirbaş malzemeyi, ..."ca yazılı olarak iadesi istendiği zaman, on beş gün içinde teslim etmeyi, bahse konu malzemenin sökümü ile ..."ca tayin olunacak mahalle nakli işlemlerinin her türlü gideri tarafıma ait olmak üzere süresinde ikmal edileceğini taahhüt ederim. Bunlar için gerekli tüm vergi, resim ve inşa tesis ve bakım masraflarının tarafımdan ödeneceğini kabul ve beyan ederim." hükmü yer almaktadır. Somut olayda davacı tarafından sözleşmenin feshedildiği ve ariyet olarak verilenlerin davacı şirket adresine teslim edilmesi hususunda 23/05/2011 tarihli noter ihtarnamesi ile davalıya bildirilmiş, davalı bu ihtarnameye cevap vermediği gibi ariyetleri davadan önce davacıya teslim etmemiştir. Bu durumda davacı haklı olarak bu davayı açmak zorunda kalmıştır. Dava tarihindeki haklılık durumu gözetildiğinde davacının yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulması doğru görülemez. Kaldı ki bir an için davalının dava açılmasına sebebiyet vermediği kabul edilse bile davalı ilk celsede davayı kabul etmemiş olduğundan 1086 sayılı HUMK"nun 94/2 maddesi uyarınca yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulmalıdır.
    Mahkemece somut olay bakımından bu yönlerin değerlendirilmesinde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
    SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 29.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    Hemen Ara